O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi farg‘ona politexnika instituti «Menejment»

A. Xosking aytishi bo‘iyicha marketing — bu biz sotishimiz mumkin bo‘ilgan mahsulotni sotish emas, balki sotiladigan mahsulotni ishlab chiqarishdir.
Biznes - rejaning maqsadi bu iste’molchini yaratish va biznesni ikki asosiy vazifasi mavjud bo‘lib, ular marketing va innovatsiya. Marketing va innovatsiya natijani paydo qiladi va marketing biznesda asosiy rolni o‘ynaydi. Marketinga Amerika Marketing Asotsatsiyasi shunday deydi “Marketing institutlarning jamlanmasi va yaratish jarayoni shuningdek, iste’molchilar, xaridorlar, sheriklar va jamiyat o‘rtasidagi aloqani ta’minlash takliflarni ayriboshlashdir. Markting - bu iste’molchilarni talabiga ko‘ra xoxishiga ko‘ra tovar va xizmatlarni yaratadi.”¹
Marketingni asosiy maqsadi - bozorni har tomonlama o‘rganish, tahlil qilish va konьyunktura o‘zgarishini oldindan bilish asosida yuqori foyda olishdir.
Biznes muammosini keng qulayliligi va ko‘p ro‘yxatligi shu jumladan uning kichik shakllarini, bir qator maqsad muammolarini ishlab chiqarish jarayonida, sotishda, reklama ishlarida qo‘yishi va yechilishini ko‘zda tutadi. SHuning uchun iqtisodiy adabiyotda «Marketing» tushunchasi to‘g‘risida turli-tuman takliflar o‘rin olgan va bir necha turdagi marketing ajratib ko‘rsatilgan.
Marketing - bu haridorni mahsulot yoki xizmatga bo‘lgan talabini aniqlash va uni so‘nggi iste’molchiga daromad olish maqsadida sotishni izohlash va tarqatish jarayonidir.
Marketing - bu menejmentning javobgarligi darajasini aniqlash, oldindan ko‘rish va talablarni qondirish uchun rag‘batlantirish jarayonidir (marketing instituti).
Marketing - bu sotish bozorlarini bunyod etish yoki talabni bunyod etishdir.
Marketing faoliyati bu Amerika Marketing uyushmasi tomonidan berilgan ta’rifga ko‘ra”...shunday faoliyatki, u jamiyatlarni tashkil qilish va tashkil jarayoni, xaridorlarga, mijozlarga, hamkorlarga va boshqalarga ko‘plab foydali takliflarni yetkazishda o‘zaro muloqot vositasi bo‘lib xizmat qiladi. Bu rasmiyatchilikni bir chetga qo‘yib, marketing - maxsulot qiymati va nafliligini yetkazib berish; Xaridorlarga zarur va ular xoxlaydigan maxsulotlarni, ularga ma’qul (xatto undan xam ziyoda) narxlarda va ularning sotib olish uchun qulay va tayyor joylarni aniqlashdan iborat. Marketing mijozlar sotib olish uchun mavjud tovar va xizmatlari haqida ma’lumotlar berish va reklama qilish kabi faoliyatini ham qullab-quvatlaydi. Muvaffaqiyatli marketing boshqa barcha kompaniya operatsiyalar uchun to‘laydigan daromadni ishlab chiqaradi.
Marketingsiz- biznes uzoq faoliyat olib bora olmaydi. Bu kichik bisnesga qo‘yilgan juda muhim va juda oson talab.
Marketing mahsulotlar, xizmatlar, tadbirlar, tajribalar, odamlar, joylar, xususiyatlari, tashkilotlar, korxonalar, g‘oyalar va ma'lumotlar uchun amal qiladi.
Bu yerda Marketingni tushunish uchun bir nechta asosiy tushunchalar bor: marketing konsepsiyasi, mijozlar qiymati, marketing mix, segmentatsiyasi, maqsadli bozor, marketing muhiti, marketing boshqaruvi va marketing strategiyasi kabilardir”²- deyilgan.
Marketingning bir necha turlari mavjud bo‘lib ularning mazmun va mohichtini keltirib utish maqsadga muvofiq bo‘ladi.