O’zbekiston respublikasi oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Tadqiqot mavzusi bo’yicha adabiyotlar sharhi (tahlili). Tadqiqot ishini yozishda ko’plab materiallardan, xususan, davlatimizning bu boradagi qarorlari va Respublika Prezidenti Sh. Mirziyoyevning farmonlari, shu soha bo’yicha ilmiy izlanishlar olib borgan yirik mutahasis olimlar: N.N. Baranskiy, G.M.Lappo, E.N.Persik, Z.Akramov, A.Soliyev, O.Otamirzayev va boshqalarning ilmiy asarlaridan foydalanildi. Хусусан, G.M. Lapponing “Geografiya gorodov” darsligida shaharlarning geografik o’rni, dinamik modellari, iqtisodiy, ijtimoiy, ekologik muammolari, Rossiya shaharlarining rivojlanish xususiyatlariifodalangan. E.N. Persikning “Geourbanistika” o’quv qo’llanmasida ko’proq shaharlar shakllanishining tarixiy jihatlariga e’tibor qaratilgan. O. Otamirzayev va A. Soliyevning shaharlarga oidishlarida O’zbekiston shaharlari funksiyalari, klassifikatsiyasi, rivojlanish prognozlariga oid malumotlar keltirilgan. Bitiruv ishida shuningdek, Respublika davlat statistika boshqarmasi, viloyat statistika boshqarmasidan olingan ma’lumotlardan foydalanildi.
Tadqiqotda qo’llanilgan metodikaning tavsifi. Mazkur magistrlik dissertatsiya ishini tayyorlashda adabiyotlar bilan ishlash, kartografik, geografik taqqoslash, statistik, tarixiy va boshqa usullardan foydalanildi.
Tadqiqot natijalarining nazariy va amaliy ahamiyati. Magistrlik dissertasiyasida Surxondaryo viloyati shahar aholisi, urbanizatsiya jarayonlariga doir eng yangi ma’lumotlardan foydalanganligi sababli bu ma’lumotlardan akademik litsey va universitet talabalari, maktab o’quvchilari, viloyat hokimliklari shuningdek, shahar aholisi va uning rivojlanishi bo’yicha ilmiy tadqiqot ishlari bilan shug’ullanayotgan tadqiqotchilar qo’shimcha manba sifatida foydalanishlari mumkin.
Ishining tuzilishi va tavsifi. Magistrlik dissertatsiyasi tuzilishi jihatidan kirish, 3 ta bob xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan iborat. Kirish qismida taqqiqot mavzusining dolzarbligi, ob’ekti, predmeti, ishning maqsadi, vazifalari, magistrlik dissertatsiyasining asosiy masalalari va farazlari va boshqalarni o’zida aks ettiradi.
Birinchi bob “Globallashuv sharoitida urbanizatsiyalashuv muammolarini o’rganishning nazariy asoslari”, deb nomlangan bo’lib, shaharlashuv jarayonlari va mustaqillik yillarida O’zbekistondagi shaharlashuv jarayonlari, globallashuv sharoitida shaharlarning funksiyalari va ularning ixtisoslashuvining o'zgarishi yoritib o’tilgan.
“Surxondaryo shaharlari rivojlanishning asosiy muammolari va yo’nalishlari” deb nomlangan ikkinchi bobda viloyat shaharlarining vujudga kelish tarixi, shart-sharoitlari, iqtisodiy rayonining hududiy urbanistik tarkibi va shaharlarinining funksiyalari va demografik vaziyati haqida to’xtalib o’tilgan.
Uchinchi bobda viloyatdagi shahar hosil qiluvchi omillar va shaharlar rivojlanishidagi muammolar hamda uni rivojlantirish imkoniyatlari haqida yoritilgan.

1.