O’zbekiston Respublikasi oily va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

 Axborot qarama-qarshiliklari va urushlari. 
Insoniyat tarixida ko’p sonli davlatlararo, 
dinlararo, millatlararo qarama-qarshiliklar bo’lgan.Afsuski, zamonaviy jamiyat ham ushbu 
qusurdan holi emas. Axborotlashgan jamiyatlarda qarama-qarshiliklarning an’anaviy turlariga 
yangi axborot texnologiyalari vositasida vujudga kelgan turlari qo’shildi.”Axborot qarama-
qarshiligi” tushunchasi 80-yilar o’rtalarida paydo bo’ldi. Ushbu termin ommaviy axborot 
vositalarida 1991 yilda Iroqqa qarshi AQSh va uning ittifoqdoshlari tomonidan otkazilgan 
“Sahrodagi bo’ron” operatsiyasidan keyin keng yoritila boshladi. Bu erda birinchi marta 
axborot texnologiyalaridan jang xarakatlari vositasi sifatida foydalanildi.”Axborot qarama-
qarshiligi” termini ochiq yoki maxfiy ko’rinishdagi material sohada manfaat ko’rish maqsadida
tomonlarning bir-biriga informatsion ta’sir o’tkazish ma’nosini anglatadi.Axborot qarama-
qarshiligi asosida psixologik va dunyoqarash faktorlari yotadi; uning metodologiyasi axborot 
texnologiyalariga tayanadi. Bunday qarama-qarshilikda infomatsion ta’sir ob’ektlari sifatida
axborot infrastrukturasi va dushman psixologiyasi xizmat qiladi.Informatsion qarama-qarshilik
qarshi tomon davlat boshqaruvi tizimi, uning harbiy-siyosiy boshqaruvi , ommaviy axborot 
vositalari , jamoatchiligi, alohida shaxslariga nisbatan kompleks ta’sir o’tkazishni o’z ichiga 
oladi. Dezinformatsiya, axborotlarni yashirish, haddan ziyod ortiqcha ma’lumot tarqatish – bu 
axborot qarama-qarshiligi usullarining to’la bo’lmagan ro’yxatidir. Sistemali tarzda tashkil 
qilingan informatsion ta’sir qarshi tomonning informatsion ta’sir o’tkazayotgan tomon uchun 
foydali bo’ladigan qaror qabul qilishiga olib keladi.Bunga qarshi tomon axborot tizimlariga ta’sir 
ko’rsatish va shu bilan birga o’z axborot xavfsizligini mustahkamlash yo’li bilan 
erishiladi.Axborot qarama-qarshiligi og’ir ko’rinishi - axborot urushi hodisasidir.Axborot 
urushlarining asosiy ob’ektlari sifatida quyidagilarni keltirish mumkin: 

Davlat organlari tomonidan foydalaniluvchi aloqa va axborot-hisoblash tarmoqlari;

Askarlarni boshqarish masalalarini hal etuvchi informatsion infrastruktura; 

Banklar, transport, sanoat korxonalarini boshqaruvchi informatsion va boshqaruv 
strukturalri; 

Ommaviy axborot vositalari; 

Buzilishi raqibga zarar keltirishi mumkin bo’lgan ixtiyoriy boshqa axborot tizimlari.
Oxirgi 
yillar 
tajribasi 
texnologik 
jihatdan 
rivojlangan 
mamlakatlarning 
harbiy 
kelishmovchiliklarda informatsion urushning barcha usullaridan foydalanayotganlarini 
ko’rsatmoqda. 
Axborot texnologiyalarbning hayotning barcha sohalariga ommaviy tadbiq etilishi XX asr 
oxiri – XXI asr boshlarida insoniyatning yangi jamiyat formatsiyasi bo’lmish “Axborotlashgan 
jamiyat” ning boshlang’ich bosqichiga qadan qo’yishiga olib keldi.Rivojlangan axborotlashgan 
jamiyat yangi texnologiyalar, axborot resurslari va ularni qayta ishlash vositalariga ega bo’lib, 
o’zidan oldin mavjud bo’lgan jamiyatdan iqtisodiyoti, ijtimoiy sohasi, madaniyati, ta’lim tizimi, 
maishiy va boshqaruv sohalari jihatidan katta farq qiladi. Insoniyat oldidagi muhim vazifa ushbu 
farqlarning odamlar uchun foydali bo’lishiga erishishdan iborat.