O’zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati

11-Jadval. Fosforit rudalarining kimyoviy tarkibi, %

№	Namunalar raqami	Komponentlarning o’rtacha miqdori, mass. %
		R2O5	SaO	MgO	CO2	F	FeO	Fe2O3	R2O3	SO3	E.Q.	R2O	H2O	Σ oksidlangan	Organ. b-a
1.	1-namuna	14,88	46,0	0,6	16,3	1,94	-	0,99	1,35	-	0,57	0,97	0,73	0,22	0,08
2.	2-namuna	13,48	44,74	1,07	20,88	1,04	0,06	1,03	5,60	2,10	6,56	0,58	0,78	0,17	0,11
3.	3-namuna	20,84	50,53	0,74	12,6	1,92	-	1,56	6,44	3,66	10,46	-	0,99	-	-

12-Jadval. Fosforit rudalarining mineralogik tarkibi, %

№	Minerallar	Minerallarning miqdori, %			O’lchami (mm) va shakli
		Namuna 1	Namuna 2	Namuna 3
1.	Frankolit	55,0	37,0	63,3	0,01-2,0
2.	Kalg’tsit	23,0	39,6	16,0	0,001-0,3
3.	Gidroslyudalar	10,0	14,0	10,0	Mayda tangachasimon agregatlar
4.	Gips	3,0	2,5	3,5	0,1-0,2
5.	Getit	2,5	2,2	2,9	0,5 -1,0
6.	Kvarts	3,0	1,0	0,5	0,05-0,5
7.	Temir gidroslyudalari	1,0	1,5	1,0	Matexalar, oxralar
8.	Karbonli birikmalar	0,4	0,3	0,6	0,5-1,0
9.	TSelestin	0,1	0,1	0,1	0,1-0,5
10.	Barit	-	-	-	0,05-0,1
11.	Dala shpatlari	2,0	1,8	2,1	0,03-0,05

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
NAVOIY KON-METALLURGIYa KOMBINATI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI

KimYo-metallurgiYa FAkuLTETI
«metallurgiya» KAFEDRASI

“RUDALARNI BOYITISH TEXNOLOGIYASI”

fanidan


TESTLAR

Zarrachalarda elektr zaryadi yordamida kanaka uzgarish buladi?	*Traektoriya	Rangi	Shakli	Zichligi
Elektr maydoni kanaka buladi?	*Bir jinsli va bir jinsli bulmagan	Bir jinsli bulmagan	Bir jinsli	Xar xil
Neytral muxitni toping.	*pH=7	pH=8	pH=5	pH=9
Flotatsiya reagentlarining tasnifi	*Yiguvchi, kupik xosil kiluvchi, faollashtiruvchi, tazyiklovchi, muxitni sozlovchi	PAV, kupik xosil kiluvchi, faollashtiruvchi, tazyiklovchi, muxitni sozlovchi	PAA, kupik xosil kiluvchi, faollashtiruvchi, tazyiklovchi	muxitni sozlovchi
Ishkoriy muxitni toping.	*pH=12	pH=7	pH=5	pH=1
Kislotali muxitni toping.	*pH=5	pH=8	pH=7	pH=9
Kaysi rudalar flotatsiya usulida yaxshi boyitiladi?	*Sulg’fidli	Oksidli	Magnetitli	Gematitli
Maydalash darajasi kaysi formula yordamida aniklanadi?	*
Flotatsiya jarayonida oxak nima maksadda kullaniladi?	*Muxitni sozlovchi reagent sifatida	Kupik xosil kiluvchi reagent sifatida	Faollashtiruvchi reagent sifatida	Tazyiklovchi reagent sifatida
Flotatsiya jarayoniga kaysi faktorlar tahsir kiladi?	*Flotatsiya tartibi, sinfning ulchami, K:S nisbati, pH-muxit	Flotatsiya tartibi, minerallapHing oksidlanganligi, K:S nisbati, pH-muxit	Maydalash usuli, minerallapHing oksidlanganligi, K:S nisbati, pH-muxit	YAnchish usuli, minerallapHing oksidlanganligi, K:S nisbati, pH-muxit
Yiguvchi reagentlar kaysi jarayonda ishlatiladi?:	*Flotatsii	YAnchish	Maydalash	Gravitatsii
Foydali kazilmalapHi boyitish jarayonlari tasnifi	*Tayyorlash, asosiy, yordamchi	CHansizlantirish, maydalash, elash	Suvsizlantirish, kuritish, filg’trlash	Kuritish, gravitatsiya, flotatsiya
Foydali kazilmalapHi boyitish sxemalari	*Texnologik sxema, dastgoxlar zanjiri sxemasi, mikdor sxemasi, sifat sxemasi, suv-shlam sxemasi	Kollektiv sxema, texnologik sxema, dastgoxlar zanjiri sxemasi, mikdor sxemasi, sifat sxemasi,	Selektiv sxema, texnologik sxema, dastgoxlar zanjiri sxemasi, mikdor sxemasi, sifat sxemasi	Kollektiv-selektiv sxema, texnologik sxema, dastgoxlar zanjiri sxemasi, mikdor sxemasi, sifat sxemasi
Flotatsiya usulida boyitish minerallapHing kaysi xususiyatlariga asoslangan?	*Suvda namlanish yoki namlanmaslik	Zichligiga	Magnitga tortilish	Elektr utkazuvchanligiga
Gravitatsiya usulida boyitish minerallapHing kaysi xususiyatlariga asoslangan?	*zichligiga	Suvda namlanish yoki namlanmaslik	Magnitga tortilish	Elektr utkazuvchanligiga
Elektr usulida boyitish minerallapHing kaysi xususiyatlariga asoslangan?	*Elektr utkazuvchanligiga	zichligiga	Suvda namlanish yoki namlanmaslik	Magnitga tortilish
Magnit usulida boyitish minerallapHing kaysi xususiyatlariga asoslangan?	*Magnitga tortilish xususiyatiga	Elektr utkazuvchanligiga	zichligiga	Suvda namlanish yoki namlanmaslik
Foydali kazilmalapHi boyitish usullari	*Gravitatsiya, flotatsiya, elektr, magnit, radiometrik, kimyoviy usullar	mineralogik, flotatsiya, elektr, magnit usullari	Sinillash, gravitatsiya, flotatsiya, elektr usullari	Sorbtsiya, sinillash, gravitatsiya, flotatsiya, elektr usullari
Kaysi jarayonlar tayyorlash jarayonlariga kiradi?	*Maydalash, elash, yanchish, tasniflash	gravitatsiya, flotatsiya, elash, yanchish	Elash, yanchish, tasniflash, flotatsiya	Elash, yanchish, tasniflash, gravitatsiya
Kaysi jarayonlar boyitishning asosiy jarayonlariga kiradi?	*Gravitatsiya, flotatsiya, elektr, magnit, radiometrik, maxsus kimyoviy	gravitatsiya, flotatsiya, yanchish, elash	Sinillash, gravitatsiya, flotatsiya, elektr usullari	Sorbtsiya, sinillash, gravitatsiya, flotatsiya, elektr usullari
Kaysi jarayonlar tayyorlash jarayonlariga kiradi?	*Kuyultirish, filg’trlash, kuritish, changsizlantirish	gravitatsiya, flotatsiya, yanchish, elash	Sinillash, gravitatsiya, flotatsiya, elektr usullari	Sorbtsiya, sinillash, gravitatsiya, flotatsiya, elektr usullari
Flotatsiya mashinalarining turlari:	*Pnevmatik, mexanik, pnevmomexanik	Konusli, mexanik, pnevmomexanik	CHashkali, mexanik, pnevmomexanik	Skrepkali, mexanik, pnevmomexanik
Kupik xosil kiluvchi reagentlar kaysi jarayonga kushiladi?	*Flotatsiya	YAnchish	Maydalash	Gravitatsiya
Kontsentratsiya stoli nima maksadda ishlatiladi?	*Gravitatsiya usulida boyitish uchun	Flotatsiya usulida boyitish uchun	YAnchish uchun	Maydalash uchun
MaydalagichlapHing vazifasi:	*RudalapHi maydalash	RudalapHi boyitish	Flotayiya usulida boyitish	Kuritish
TegirmonlapHing vazifasi:	*RudalapHi yanchish	RudalapHi maydalash	RudalapHi boyitish	Flotatsiya usulida boyitish
Flotatsiya mashinalarining vazifasi:	*Flotatsiya usulida boyitish	RudalapHi yanchish	RudalapHi maydalash	Filg’trlash
RudalapHi boyitishda kaysi dastgoxlar asosiy xisoblanadi?	*Flotomashinlar, kontsentratsiya stollari	Elaklar, tasniflagichlar	Kuyultirgichlar, tsentrifu-galar	Maydalagich-lar, tegirmonlar
RudalapHi boyitishda kaysi dastgoxlar tayyorlovchi xisoblanadi?	*Maydalagichlar, tegirmonlar	Flotomashinlar, kontsentratsiya stollari	Elaklar, tasniflagichlar	Kuyultirgichlar, tsentrifugalar
RudalapHi boyitishda kaysi dastgoxlar yordamchi xisoblanadi?	*Kuyultirgichlar, filg’trlar	Maydalagichlar, tegirmonlar	Flotomashinlar, kontsentratsiya stollari	Elaklar, tasniflagichlar
Foydali kazilmalapHi texnologik tasniflashda nima asos bulib xizmat kiladi?	*Xalk xujaligada kullanilishi	Kimyoviy tarkibi	Mineralogik tarkibi	Granulometrik tarkibi
Poliakrilamid reagenti kaysi jarayonda ishlatiladi?	*Kuyultirish	YAnchish	Maydalash	Gravitatsii
MaydalagichlapHing turi:	*Konusli, jagli, rotorli	SHarli, jagli, rotorli	Konusli, sterjenli, rotorli	Kamerali, jagli, rotorli
TegirmonlapHing turlari:	*SHarli, sterjenli	SHarli, jagli	Konusli, sterjenli	Kamerali, jagli
CHuktirish mashinalarining vazifasi:	*RudalapHi gravitatsiya usulida boyitish	RudalapHi flotatsiya usulida boyitish	RudalapHi magnit usulida boyitish	RudalapHi elektr usulida boyitish
ўzbekistondagi mis-molibden rudasi koni	*Kalmokir	Muruntau	Kokpatas	Daugiztau
Uzbekistondagi fosforit rudasi koni	*Jaroy-Sardara	Muruntau	Kokpatas	Daugiztau
Oltinning zichligi:	*19,32g/sm^3.	13,4g/sm^3	15,3g/sm^3	16,34g/sm^3
Oltinning erish xarorati:	*1064,43^0S	2000,4^0S	2227,4^0S	3527,4^0S
Elash jarayoni deb nimaga aytiladi?	*MateriallapHi ulchamiga karab ajratish	Foydali kazilmalapHi maydalash	Foydali kazilmalapHi boyitish	Foydali kazilmalapHi yanchish
Bu formula nimani aniklaydi?	*Kimmatbaxo komponentlapHi ajralishini	Boyitma mikdorini	Kimmatbaxo komponent mikdorini	CHikindi mikdorini
Bu formula nimani aniklaydi?	*Kimmatbaxo komponent mikdorini	Kimmatbaxo komponentlapHi ajralishini	Boyitma mikdorini	CHikindi mikdorini
Bu formula nimani aniklaydi?	*Boyitmaning chikishini	Kimmatbaxo komponent mikdorini	Kimmatbaxo komponentlapHi ajralishini	CHikindi mikdorini
Bu formula nimani aniklaydi?	*Boyitish darajasini	Kiskartirish darajasini	Maydalash darajasini	YAnchish darajasini
Gidrofob zarrachalapHing xususiyati:	*Suvda namlanmaydi	Suvda namlanadi	Kislotada namlanmaydi	Kislotada namlanadi
Gidrofil zarrachalapHing xususiyati:	*Suvda namlanadi	Suvda namlanmaydi	Kislotada namlanmaydi	Kislotada namlanadi
Flotatsiya jarayonida kislota nima maksadda ishlatiladi?	*Muxitni sozlovchi reagent sifatida	Tazyiklovchi reagent sifatida	Yiguvchi reagent sifatida	Faollashtiruvchi reagent sifatida
Magnit separatorlari nimaga asoslanib ishlaydi?	*Magnitlanish xususiyati farki xisobiga	Elektrlanish xususiyati farki xisobiga	Zichlik xususiyati farki xisobiga	Solishtirma ogirlik xususiyati farki xisobiga
Eng kuchli magnit mineralini toping	*Magnetit	Pirit	Galenit	Sfalerit
Gravitatsiya usulida boyitish dastgoxlari kaysilar?	* CHuktirish mashinalari, kontsentratsiya stollari, shlyuzlar	Flotatsiya mashinalari, kontsentratsiya stollari, shlyuzlar	Maydalagichlar, shlyuzlar, tegirmonlar	Kontsentratsiya stollari, shlyuzlar kuyultirgichlar
Kontsentratsiya stolining asosiy detallari:	*Deka, riflilar	Konus, jag	Baraban, mufta	Rotor, bўsaғasi
CHuktirish mashinasining asosiy detallari:	*Pulg’sator, diafragma	Konus, jaғ	Baraban, mufta	Rotor, bўsaғasi
Flotatsiya mashinasining asosiy detallari:	*Kamera, impeller	Baraban, mufta	Baraban, mufta	rotor, bўsaғasi
Kupik xosil kiluvchi reagentlar:	*T-66, T-80	Ksantogenatlar	Spirt	Oxak, soda
Yiguvchi reagentlar:	*Ksantogenatlar, ditiofosfatlar	T-66, T-80	Spirt	Oxak, soda
Muxitni sozlovchi reagentlar:	*Oxak, soda	Ksantogenatlar, ditiofosfatlar	T-66, T-80	Vereten moyi
Tazyiklovchi reagentlar:	*Suyuk shisha, tsianid	Ksantogenatlar, ditiofosfatlar	T-66, T-80	Spirt
Rudaning granulometrik tarkibi kanday aniklanadi?	*Elakli va sidemintatsiya taxlili buyicha	Maydalagichlar yordamida	Flotatsiya mashinalari yordamida	Tegirmonlar yordamida
Kanaka maydalash usullarini bilasiz?	*Sindirish, bosim ostida, zarba	Ishkalanish, elash, filg’trlash	Briketlash, bosim ostida, zarba	elash, sindirish, zarba
CHuktirish jarayonini tushuntiring	*Mineral zarrachalapHi zichligi buyicha suv okimida sinflarga ajratish	Suvda namlanmaslik xususiyatiga karab boyitish	YAnchilish xususiyatiga karab boyitish	Magnitlanish xususiyatiga karab boyitish
Magnit usulida boyitish kaysi dastgoxlarda amalga oshiriladi?	*Magnit saralagichlarda	Elektr saralagichlarda	Radiometrik saralagichlarda	Tasniflagichlarda
Elektr usulida boyitish kaysi dastgoxlarda amalga oshiriladi?	*Elektr saralagichlarda	Magnit saralagichlarda	Radiometrik saralagichlarda	Tasniflagichlarda
Radiometrik usulda boyitish kaysi dastgoxlarda amalga oshiriladi?	*Radiometrik saralagichlarda	Magnit saralagichlarda	Elektr saralagichlarda	Tasniflagichlarda
Kaysi jarayonlar suvsizlantirishga kiradi?	*Kuyultirish, filg’trlash	YAnchish, kuritish	Maydalash, kuritish	Elash, tasniflash
Flotatsiya fabrikalari kaysi rudalapHi boyitish uchun muljallangan?	*Rangli va kamyob metall rudalarini	Yonilgi foydali kazilmalapHi	Noruda foydali kazilmalapHi	Kora metallapHi
Kanaka elash yuzasini bilasiz?	*galvir, kolosnikli panjara	Spiral, chan	Panjara, konus	Ipak setka
Maydalanish jarayonida kanaka maydalagichlar ishlatiladi?	* Konusli, jagli, bolgali, rotorli	SHarli, barabanli, konusli	Sterjen, konusli, inertsiyali	Panjarali, jagli, bolgali
Tuzilishi buyicha kanaka tegirmonlapHi bilasiz?	* Barabanli	Jagli	Trubkali	Konusli
Xar xil ulchamdagi zarrachalapHi ajratish uchun kanaka dastgoxlar ishlatiladi?	* Elaklar, tasniflagichlar	Elaklar, filg’trlar	Tegirmonlar, kuritgichlar	Tasniflagichlar, vintli saralagichlar
Grvitatsiya jarayoni minerallapHing kaysi xususiyatiga asoslangan?	* Zichligiga	Kavushkokligiga	Kattikligiga	Elastikligiga
Kuyultirish jarayonida kaysi dastgoxdan foydalaniladi?	* Kuyultirgich	Filg’tr	Kuritish shkafi	SHlyuz
Foydali kazilmalar kaysi guruxlarga bulinadi?	* Rudali, noruda, yokilgi	temirli, alyuminiyli, neftli F.K.	Alyuminiyli, rudali	Neftli, noruda
Kaysi tasniflagichlar spirali xisoblanadi?	* 2 KSP-24	GTS-50	MMS-70x23	MSHTS
YAnchish jarayonining maksadi?	* RudalapHi boyitishga tayyorlash	RudalapHi boyitish	RudalapHi maydalash	Boyitmani kayta ishlashga tayyorlash
Kaysi elaklar kuzgaluvchi elaklarga kiradi?	* Barabanli	Kolosnikli	Panjarali	Juvali
Kaysi elaklar kuzgalmas elaklarga kiradi?	* Kolosnikli	Barabanli	Bolgali	Rotorli
Sxemalar kanaka turlarga bulinadi?	* Ochik, yopik	Yordamchi, kayta tozalash	Suvsizlantiruvchi, selektiv	CHangsizlantiruvchi, kollektiv
Foydali kazilmalapHi boyitish minerallapHing kaysi xossalariga asoslangan?	*Fizik, kimyoviy	Fizik, mexanik	Mexanik	Pnevmomexanik
Boyitishning kaysi usullarini bilasiz?	* Gravitatsiya, flotatsiya, elektr, magnit	Gidrometallurgiya, flotatsiya, elektr	Pirometallurgiya, gravitatsiya, flotatsiya	Elektrometallurgiya, flotatsiya, magnit
Maydalash jarayoni nima maksadda kullaniladi?	* RudalapHi boyitishga tayyorlash	RudalapHi boyitish	RudalapHi maydalash	Boyitmani kayta ishlashga tayyorlash
Boyitish jarayoni nima maksadda kullaniladi?	* RudalapHi boyitish	RudalapHi boyitishga tayyorlash	RudalapHi maydalash	Boyitmani kayta ishlashga tayyorlash
Kuyultirish jarayoni nima maksadda kullaniladi?	* Rudalani suvsizlantirish	RudalapHi boyitish	RudalapHi boyitishga tayyorlash	RudalapHi maydalash
Tasniflash jarayoni nima maksadda kullaniladi?	* RudalapHi boyitishga tayyorlash	RudalapHi boyitish	RudalapHi maydalash	Boyitmani kayta ishlashga tayyorlash
Flotatsiya jarayoni nima maksadda kullaniladi?	* RudalapHi boyitish	RudalapHi boyitishga tayyorlash	RudalapHi maydalash	Boyitmani kayta ishlashga tayyorlash
Filg’trlash jarayoni nima maksadda kullaniladi?	* Rudalani suvsizlantirish	RudalapHi boyitish	RudalapHi boyitishga tayyorlash	RudalapHi maydalash
Elash jarayoni nima maksadda kullaniladi?	* RudalapHi boyitishga tayyorlash	RudalapHi boyitish	RudalapHi maydalash	Boyitmani kayta ishlashga tayyorlash
SHarli tegirmonlapHing markasi kaysi?	* MSHTS -36x50	MSTS-36x50	KSD-1200	MMS-1500/180
Sterjenli tegirmonlapHing markasi kaysi?	* MSTS-36x50	MSHTS -36x50	KSD-1200	MMS-1500/180
Konusli maydalagichlapHing markasi kaysi?	* KSD-1200	MSTS-36x50	MSHTS -36x50	MMS-1500/180
Jagli maydalagichlapHing markasi kaysi?	* O’DP-15x21	2KSP-24	MSTS-36x50	MSHTS -36x50
CHuktirib boyitish jarayonida kaysi chuktirish mashinasi kullaniladi?	* OMR-1A	MSTS-36x50	FPM-3,2	MSHTS -36x50
Flotatsiya usulida boyitish jarayonida kaysi dastgox kullaniladi?	* FPM-3,2	OMR-1A	MMS-1500/180	MSTS-36x50
Kuyultirish jarayonida kaysi dastgox kullaniladi?	* TS-50	FPM-3,2	OMR-1A	MSTS-36x50
Kontsentratsiya stolining markasi kaysi?	* SKM-1A	TS-50	FPM-3,2	OMR-1A
Magnit usulida boyitish jarayonida kaysi dastgox kullaniladi?	* PBS-63/50	SKM-1A	TS-50	FPM-3,2
Elektr usulida boyitish jarayonida kaysi dastgox kullaniladi?	* EBM-90/250	PBS-63/50	SKM-1A	TS-50
Maydalagichlar kanday nomlanadi?	* Konusli, jagli, rotorli	SHarli, jagli, rotorli	Konusli, sterjenli, rotorli	Kamerali, jagli, rotorli
TegirmonlapHing turlari:	* SHarli, sterjenli	SHarli, jagli	Konusli, sterjenli	Kamerali, jagli
CHuktirish mashinalarining vazifasi:	* RudalapHi gravitatsiya usulida boyitish	RudalapHi flotatsiya usulida boyitish	RudalapHi magnit usulida boyitish	RudalapHi radiometrik usulida boyitish
Boyitishning kaysi usullarini bilasiz?	* Gravitatsiya, flotatsiya, elektr, magnit	Gidrometallurgiya, flotatsiya, elektr	Pirometallurgiya, gravitatsiya, flotatsiya	Elektrometallurgiya, flotatsiya, magnit
Oltinning zichligi:	* 19,32g/sm3.	13,4g/sm3	15,3g/sm3	16,34g/sm3
ўzbekistondagi mis-molibden rudasi koni	* Kalmokir	Muruntau	Kokpatas	Daugiztau
Foydali kazilmalapHi texnologik tasniflashda nima asos bulib xizmat kiladi?	* Xalk xujaligada kullanilishi	Kimyoviy tarkibi	Mineralogik tarkibi	Granulometrik tarkibi
Kupik xosil kiluvchi reagentlar kaysi jarayonga kushiladi?	* Flotatsiya	YAnchish	Maydalash	Gravitatsiya
Foydali kazilmalapHi boyitish usullari	* Gravitatsiya, flotatsiya, elektr, magnit, radiometrik, kimyoviy usullar	mineralogik, flotatsiya, elektr, magnit usullari	Sinillash, gravitatsiya, flotatsiya, elektr usullari	Sorbtsiya, sinillash, gravitatsiya, flotatsiya, elektr usullari
Flotatsiya usulida boyitish minerallapHing kaysi xususiyatlariga asoslangan?	* Suvda namlanish yoki namlanmaslik	Zichligiga	Magnitga tortilish	Elektr utkazuvchanligiga
Foydali kazilmalapHi boyitish jarayonlari tasnifi	* Tayyorlash, asosiy, yordamchi	CHansizlantirish, maydalash, elash	Suvsizlantirish, kuritish, filg’trlash	Kuritish, gravitatsiya, flotatsiya
Ishkoriy muxitni toping.	* pH=12	pH=7	pH=5	pH=1
Kaysi elaklar kuzgalmas elaklarga kiradi?	* Kolosnikli	Barabanli	Bolgali	Rotorli
Radiometrik usulda boyitish kaysi dastgoxlarda amalga oshiriladi?	* Radiometrik saralagichlarda	Magnit saralagichlarda	Elektr saralagichlarda	Tasniflagichlarda

NAVOIY KON-METALLURGIYa KOMBINATI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI


Kimyo-metallurgiya fakulteti
Metallurgiya kafedrasi

“Foydali qazilmalarni boyitish texnologiyasi” fanidan

talabalar bilimini reyting tizimi asosida

BAHOLASH MEZONLARI

Fanning baholash mezoni «Metallurgiya» kafedrasining 2018 yil “__” 08 dagi № 1 - son majlisida muhokama etildi va ma’qullandi.

Kafedra mudiri: dots. Umirov F.E.

Navoiy – 2018
“Rudalarni boyitish texnologiyasi” fanidan
talabalar bilimini reyting tizimi asosida
BAHOLASH MEZONLARI


KIRISH
Kadrlar tayyorlash milliy dasturini amalga oshirishning yangi sifat bosqichida oliy tahlim muassasalarida talabalar bilimini baholash va nazorat qilishning reyting tizimini joriy etishdan maqsad mamlakatimizda tahlim sifatini oshirish orqali raqobatbardosh yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlashdan iboratdir. Oliy o’quv yurtlarida talabalarning bilim darajasi asosan reyting tizimi bo’yicha baholanadi. Talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash – talabaning butun o’qish jarayoni davomida o’z bilimini oshirishi uchun muntazam ishlashi hamda o’z ijodiy faoliyatini takomillashtirishini rag’batlantirishga qaratilgan.
Ushbu baholash mezonlari O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus tahlim vazirligining 2013 yil 13 dekabrdagi 470-sonli buyrug’i bilan tasdiqlangan va O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida 2013 yil 13 dekabrdagi 1981-2-son bilan davlat ro’yxatidan qayta o’tkazilgan “Oliy ta’lim muassasalarida talabalar bilimini nazorat qilish va baholashning reyting tizimi to’g’risidagi Nizom” talablariga muvofiq, O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus tahlim vazirligining 2009 yil 14 avgustdagi “Talabalar mustaqil ishlarini tashkil etish” to’g’risidagi 286-sonli buyrug’i ilovasidagi yo’riqnoma hamda “Rudalarni boyitish texnologiyasi” fanining o’quv dasturi va ushbu fanning ishchi o’quv dasturi asosida ishlab chiqilgan.
Ushbu baholash mezoni NDKI «Rudalarni boyitish texnologiyasi» fanidan talabalar bilimini baholashda keng foydalanishga tavsiya etilib, ayni paytda talabalar uchun ham mazkur fanni o’zlashtirish jarayonida qanday ballar to’plash mumkinligi haqida tasavvurga ega bo’lish imkonini beradi.
Reyting nazorati jadvallari, nazorat turi, shakli, soni hamda har bir nazoratga ajratilgan maksimal ball, shuningdek joriy va oraliq nazoratlarning saralash ballari haqidagi mahlumotlar fan bo’yicha birinchi mashg’ulotda talabalarga ehlon qilinadi.
Nazorat turlari va baholash tartibi
«Rudalarni boyitish texnologiyasi» fani 5310300-Metallurgiya bakalavriat tahlim yo’nalishlarining o’quv rejasi bo’yicha 3 kurs 5 semestrda bo’lib o’tishi mo’ljallangan. Talabalarning bilim saviyasi va o’zlashtirish darajasining Davlat tahlim standartlariga muvofiqligini tahminlash uchun quyidagi nazorat turlarini o’tkazish nazarda tutiladi:
joriy nazorat – talabaning «Rudalarni boyitish texnologiyasi» fani mavzulari bo’yicha bilim va amaliy ko’nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Joriy nazorat «Rudalarni boyitish texnologiyasi» fanining xususiyatidan kelib chiqqan holda, tayyorlangan tajriba ishlarini og’zaki so’rov va amaliy ishlari berilgan uy vazifalarini tekshirish va suhbat o’tkazish orqali amalga oshiriladi;
oraliq nazorat – semestr davomida o’quv dasturining tegishli (fanning bir necha mavzularini o’z ichiga olgan) bo’limi tugallangandan keyin talabaning bilim va amaliy ko’nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Oraliq nazorat bir semestrda ikki marta o’tkaziladi, uning shakli yozma ish shaklida o’tkazilib o’quv faniga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib chiqqan holda belgilanadi;
yakuniy nazorat – semestr yakunida muayyan fan bo’yicha nazariy bilim va amaliy ko’nikmalarni talabalar tomonidan o’zlashtirish darajasini baholash usuli. Yakuniy nazorat asosan tayanch tushuncha va iboralarga asoslangan “Yozma ish” shaklida o’tkaziladi.
Talabalarning bilim saviyasi, ko’nikma va malakalarini nazorat qilishning reyting tizimi asosida talabaning «Rudalarni boyitish texnologiyasi» fani bo’yicha o’zlashtirish darajasi ballar orqali ifodalanadi.
Har bir fan bo’yicha talabaning semestr davomidagi o’zlashtirish ko’rsatkichi 100 ballik tizimda butun sonlar bilan baholanadi.
Ushbu 100 ball nazorat turlari bo’yicha joriy va oraliq nazoratlarga – 70 ball va yakuniy nazoratga – 30 ball qo’yish bilan taqsimlanadi.

Fan bo’yicha reyting jadvali

Haftalar soni	Semestrda fanga ajratilgan umumiy soat (reyting balli)	Ma’ruza	Tajriba ishlari	Amaliy mashg’ulotlar	Mustaqil ish soati	Ab-auditoriya ballari Mb-mustaqil ish ballari	Nazorat turlari
							Jami soat % hisobida	JN	JN – 1	JN – 2	ON	ON – 1	ON – 2	∑JN+ON	Saralash balli	YaN	YaNni o’tkazish shakli	O’zlashtirish ko’rsatkichi
18	102	36	18	18	30	Ab	70	35	14	13	35	12	12	70	39	30	yozma	100
						Mb	30		4	4		5	6

«RUDALARNI BOYITISH TEXNOLOGIYASI» FANIDAN REYTING ISHLANMASI VA MEZONLARI
Reyting ishlanmasi

T/r	Nazorat turlari	Soni	Ball va soni	Jami ball
JN umumiy 35 ball
1.1.	Amaliy mashg’ulotlarni bajarish	9	1.5x9	13.5
1.2.	Laboratoriya ishini topshirish	9	1.5x9	13.5
1.3.	Mustaqil ish – referat tayyorlash*	1	1x8	8
ON umumiy 35 ball
2.1.	1 – oraliq nazorat, yozma ish (3 ta savol)	1	4x3	12
2.2.	2 – oraliq nazorat, yozma ish (3 ta savol)	1	4x3	12
2.3.	Mustaqil ish – referat tayyorlash	1	1x11	11
∑JN+ON				70
YaN
3.1.	Yakuniy nazorat, yozma ish (3 ta savol)	1	10x3=30	30
Jami				100

Baholash mezonlari
1.1. Amaliy ish topshiriqlarini to’la bajargan talabaga 0,86 ÷ 1.5 ball beriladi, agar to’la sifatli bajargan lekin berilgan savollarga javob berish darajasiga qarab 0,71 ÷ 1.1 ballgacha beriladi, agar to’la bo’lmasa bajarish darajasiga qarab 0,55 ÷ 0,85 ballgacha beriladi. Amaliy ish mavzulari quyidagicha:
1. Maydalash sxemalarini tanlash va hisoblash
2. Yanchish sxemalarini tanlash va hisoblash
3. Maydalagichlarni tanlash va hisoblash
4. G’alvirlarni tanlash va hisoblash
5. Tegirmonlarni tanlash va hisoblash
6. Flotatsiya mashinalarini tanlash va hisoblash
7. CHo’ktirish mashinalarii tanlash va hisoblash
8. Boyitish stollarini tanlash va hisoblash
9. Quyultirgichlarni tanlash va hisoblash

1.2. Laboratoriya ishi topshiriqlarini to’la bajargan talabaga 0,86 ÷ 1.5 ball beriladi, agar to’la sifatli bajargan lekin berilgan savollarga javob berish darajasiga qarab 0,71 ÷ 1.1 ballgacha beriladi, agar to’la bo’lmasa bajarish darajasiga qarab 0,55 ÷ 0,85 ballgacha beriladi. Laboratoriya ishlari mavzulari quyidagicha:
1. Sulfidli mis rudalarini boyitish
2. Sulfidli qurg’oshin rudalarini boyitish
3. Oksidli mis va qo’rg’oshin rudalarini boyitish
4. Mis-molibden rudalarini boyitish
5. Volg’fram rudalarini boyitish
6. Fosforit rudalarini boyitish
7. Oltin tarkibli rudalarni gravitatsiya usulida boyitish
8. Oltin tarkibli rudalarni flotatsiya usulida boyitish
9. Ko’mir rudalarni boyitish

1.3. *Joriy nazorat bo’yicha berilgan talabaning mustaqil ishi – quyida berilgan mavzu bo’yicha referat tayyorlanadi:

• 
  referatda mavzu to’liq ochilgan, to’g’ri xulosa chiqarilgan va ijodiy fikrlari bo’lsa - 6,9 – 8 ball
  
• 
  mavzu mohiyati ochilgan, faqat xulosa bor - 5,7 – 6,9 ballgacha
  
• 
  mavzu mohiyati yoritilgan, ammo ayrim kamchiliklari bor bo’lsa – 4,4 – 5,7 ballgacha beriladi.
  

Joriy nazorat uchun mustaqil ish mavzulari

1. 
   Zamonaviy flotatsiya mashinalari.
   
2. 
   Zamonaviy markazdar qochma saralagichlar.
   
3. 
   Zamonaviy boyitish stollari.
   
4. 
   Zamonaviy tasniflash uskunalari.
   
5. 
   Zamonaviy sharli va o’zi yanchar tegirmonlar.
   
6. 
   Quyultirgichlarning tuzilishi va ishlash tartibi.
   
7. 
   Filg’trlarning turlari va ishlash tartibi.
   
8. 
   CHo’ktirish mashinalarining tuzilishi va ishlash tartibi.
   

2.1. Oraliq (1 – oraliq) baholash yozma tartibda o’tkazilib, unda 3 ta savolga javob berish so’raladi. Har bir savol 4 ballgacha baholanadi.

• 
  agar savollar mohiyati to’la ochilgan bo’lsa, javoblar to’liq va aniq hamda ijodiy fikrlari bo’lsa – 3,5 ÷ 4 ball
  
• 
  savollarga umumiy javob berilgan, ammo ayrim faktlar to’liq yoritilmagan bo’lsa - 2,8 ÷ 3,5 ballgacha
  
• 
  savollarga javob berishga harakat qilingan, chalkashliklar bo’lsa – 2,2 ÷ 2,8 ballgacha beriladi.
  

1-Oraliq nazorat savollari

1. 
   Misning asosiy xususiyatlari va ishlatilish sohalari.
   
2. 
   Misning minerallari va rudalari.
   
3. 
   Mis va piritning flotatsiyalanish xususiyatlari.
   
4. 
   Misni chiqit (balansdan tashkari) rudalardan va boyitish fabrikalari chiqindilari tarkibidan ajratish..
   
5. 
   Ruxning asosiy xususiyatlari va ishlatilish sohasi.
   
6. 
   Rux rudalari va minerallari.
   
7. 
   Rux minerallarining flotatsiyalanish xususiyatlari.
   
8. 
   Qurg’oshinning asosiy xususiyatlari va ishlatilish sohasi.
   
9. 
   Qurg’oshin rudalari va minerallari.
   
10. 
    Qurg’oshin minerallarining flotatsiyalanish xususiyatlari
    
11. 
    Molibden tarkibli rudalarni boyitish texnologiyasi.
    
12. 
    Volg’fram va molibden-volg’fram rudalarini boyitish texnologiyasi.
    
13. 
    Nikel rudalarini boyitish texnologiyasi
    
14. 
    Oltin rudalarini boyitishga tayyorlash jarayonlari va boyitish usullari.
    

2.2. Oraliq (1 – oraliq) baholash yozma tartibda o’tkazilib, unda 3 ta savolga javob berish so’raladi. Har bir savol 4 ballgacha baholanadi.

• 
  agar savollar mohiyati to’la ochilgan bo’lsa, javoblar to’liq va aniq hamda ijodiy fikrlari bo’lsa – 3,5 ÷ 4 ball
  
• 
  savollarga umumiy javob berilgan, ammo ayrim faktlar to’liq yoritilmagan bo’lsa - 2,8 ÷ 3,5 ballgacha
  
• 
  savollarga javob berishga harakat qilingan, chalkashliklar bo’lsa – 2,2 ÷ 2,8 ballgacha beriladi.
  

2-Oraliq nazorat savollari

1. 
   Oltin rudalarini gravitatsiya usulida boyitish.
   
2. 
   Oltin rudalarini flotatsiyalash.
   
3. 
   Oltin rudalarini amalg’gamatsiyalash jarayonlari.
   
4. 
   Oltin rudalarini tsianlash jarayoni.
   
5. 
   Oltin rudalarini uyuumlarda tanlab eritish jarayoni.
   
6. 
   Kamsulg’fidli oltin rudalarini boyitish.
   
7. 
   Oltin-margimushli va oltin-misli rudalarni boyitish.
   
8. 
   Titan rudalarini boyitish texnologiyasi.
   
9. 
   Nometal rudalarning xalq xo’jaligidagi o’rni.
   
10. 
    Grafit rudalarini boyitish texnologiyasi
    
11. 
    Kaolin rudalarini boyitish texnologiyasi.
    
12. 
    Fosforit rudalarini boyitish texnologiyalari.
    
13. 
    Fosforit rudalarini boyitish usullari.
    

2.3. Oraliq nazorati bo’yicha berilgan talabaning mustaqil ishi uchun berilgan mavzu bo’yicha referat tayyorlanadi:

• 
  referatda mavzu to’liq ochilgan, to’g’ri xulosa chiqarilgan va ijodiy fikrlari bo’lsa-4,3–5 (5,2-6) ball
  
• 
  mavzu mohiyati ochilgan, faqat xulosa bor-3,6–4,3 (4,3-5,2) ballgacha
  
• 
  mavzu mohiyati yoritilgan, ammo ayrim kamchiliklari bor bo’lsa–2,8–3,5 (3,3-4,2) ballgacha beriladi.
  
• 
  savollarga javob bilmagan yoki mustaqil ish bo’yicha qisman javob berganda–0–2,8 (0-3,3) ballgacha beriladi.
  

Oraliq nazoratlari uchun mustaqil ish savollari
1. Oltinni balansdan tashqari rudalardan ajratib olish

2. Mis va piritning flotatsiyalanish xususiyatlari

3. Rux minerallarining flotatsiyalanish xususiyatlari.
4. Polimetal rudalarni boyitish texnologiyasi
5. Boyitishning texnologik sxemalari
6. Volg’fram rudalarini boyitish texnologiyasi
7. Oltin tarkibli sochma va tomirli kon rudalarining tavsifi.
8. Qalay rudalarini boyitish texnologiyasi
9. Olmosning tavsiyai va boyitish usullari
10. Asbest rudalarini boyitish texnologiyasi
3.1. Yakuniy baholashda talaba 3 ta savolga yozma javob berishi lozim.

• 
  har bir yozma savolga 10 ball ajratiladi.
  
• 
  agar savollarning mohiyati to’la ochilgan, asosiy faktlar to’g’ri bayon qilingan bo’lsa – 25,8 ÷ 30 ball
  
• 
  savollarga to’g’ri javob berilgan, lekin ayrim kamchiliklari bor bo’lsa – 21,3 ÷ 25,8 ballgacha
  
• 
  berilgan savollarda javoblar umumiy va kamchiliklar ko’proq bo’lsa – 16,5 ÷ 21,3 ballgacha beriladi
  

«Rudalarni boyitish texnologiyasi» fanidan yakuniy nazorat savollari

1. 
   Misning asosiy xususiyatlari va ishlatilish sohalari.
   
2. 
   Misning minerallari va rudalari.
   
3. 
   Mis va piritning flotatsiyalanish xususiyatlari.
   
4. 
   Misni chiqit (balansdan tashkari) rudalardan va boyitish fabrikalari chiqindilari tarkibidan ajratish..
   
5. 
   Ruxning asosiy xususiyatlari va ishlatilish sohasi.
   
6. 
   Rux rudalari va minerallari.
   
7. 
   Rux minerallarining flotatsiyalanish xususiyatlari.
   
8. 
   Qurg’oshinning asosiy xususiyatlari va ishlatilish sohasi.
   
9. 
   Qurg’oshin rudalari va minerallari.
   
10. 
    Qurg’oshin minerallarining flotatsiyalanish xususiyatlari
    
11. 
    Polimetal rudalarni boyitish texnologiyasi
    
12. 
    Boyitishning texnologik sxemalari
    
13. 
    Molibden tarkibli rudalarni boyitish texnologiyasi.
    
14. 
    Molibdenning ishlatilish sohalari va minerallari
    
15. 
    Volg’fram va molibden-volg’fram rudalarini boyitish texnologiyasi.
    
16. 
    Nikelg’ rudalarini boyitish texnologiyasi
    
17. 
    Oltin tarkibli sochma va tomirli kon rudalarining tavsifi
    
18. 
    Oltin rudalarini boyitishga tayyorlash jarayonlari va boyitish usullari.
    
19. 
    Oltin rudalarini gravitatsiya usulida boyitish.
    
20. 
    Oltin rudalarini flotatsiyalash.
    
21. 
    Oltin rudalarini amalg’gamatsiyalash jarayonlari.
    
22. 
    Oltin rudalarini tsianlash jarayoni.
    
23. 
    Oltin rudalarini uyuumlarda tanlab eritish jarayoni.
    
24. 
    Kamsulg’fidli oltin rudalarini boyitish.
    
25. 
    Oltin-margimushli va oltin-misli rudalarni boyitish.
    
26. 
    Titan rudalarini boyitish texnologiyasi.
    
27. 
    Qalay rudalarini boyitish texnologiyasi
    
28. 
    Nometal rudalarning xalq xo’jaligidagi o’rni.
    
29. 
    Grafit rudalarini boyitish texnologiyasi
    
30. 
    Kaolin rudalarini boyitish texnologiyasi.
    
31. 
    Fosforit rudalarini boyitish texnologiyalari.
    
32. 
    Fosforit rudalarini boyitish usullari
    
33. 
    Asbest rudalarini boyitish texnologiyasi
    
34. 
    TSement xom ashyolarini boyitish
    
35. 
    TSement xom ashyolarini maydalash, yanchish va dezintegratsiyalash
    

Yakuniy baholashda yozma ishni o’tkazish tartibi
Talabalar bilimini reyting tizimi bo’yicha baholashning yozma ish usuli, talabalarda mustaqil fikrlash va o’z fikrini yozma ifodalash ko’nikmalarini rivojlantiradi.
Fanlardan yakuniy nazorat 5-semestrda yozma ish shaklida o’tkaziladi. Yozma ish savollari va variantlari o’quv yilining boshida kafedra professor-o’qituvchilari tomonidan yangidan tuzilib, kafedra majlisida muhokama etiladi va tasdiqlanadi.
Yozma ishning har bir varianti bo’yicha qo’yilgan savollarning mazmuni, qamrov darajasi va ahamiyatligi darajasi kafedra mudiri tomonidan tekshirilib, uning imzosi bilan tasdiqlanadi. Yozma ishni o’tkazish asosan 5-semestrning so’nggi ikki o’quv haftalariga mo’ljallangan bo’lib, u belgilangan haftalardagi mazkur fan bo’yicha o’quv mashg’ulotlari chog’ida o’tkaziladi. Yozma ish variantida 3 ta savol tayanch iboralari bilan keltiriladi. Yozma ishlarni baholash mezonlari yakuniy baholashga ajratilgan 30 balldan kelib chiqqan holda ishlab chiqiladi, yahni har bir savolga maksimum 10 balldan to’g’ri keladi. Yozma ish o’tkazilgandan keyin ikki kun davomida professor-o’qituvchilar uni tekshirib baholaydilar va talabalar ehtiboriga yetkazadi. Yozma ish hajmi talabaning fan bo’yicha tasavvuri, bilimi, amaliy ko’nikmasini baholash uchun yetarli bo’lishi zarur.
Reyting natijalarini qayd qilish tartibi
Fanlardan talabaning bilimini baholash turlari orqali to’plagan ballari har bir semestr yakunida professor-o’qituvchi tomonidan reyting qaydnomasi va talabaning reyting daftarchasiga butun sonlar bilan qayd qilinadi.