O’zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
NAVOIY KON-METALLURGIYa KOMBINATI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI

KimYo-metallurgiYa FAkuLTETI
«metallurgiya» KAFEDRASI

«RUDALARNI BOYITISH TEXNOLOGIYASI»

fanidan
O’QUV-USLUBIY MAJMUA



MUNDARIJA

Maruzalar to’plami .……………………………………………………...
Amaliy mashg’ulotlar………………......…………………………………..
Laboratoriya mashg’ulotlari……………………………………………....
Mustaqil ishlar mavzulari..........................................................................
Glossariy.…………………..………………………………………………..
O’quv namunaviy dastur...................................................................................
Ishchi o’quv dastur............................................................................................
Tarqatma materiallar……….............………………………….………….
Testlar................................................................................................................
Baholash mezoni.......………………………………………………………....

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
NAVOIY KON-METALLURGIYa KOMBINATI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI

KimYo-metallurgiYa FAkuLG’TETI
«metallurgiya» KAFEDRASI

“RUDALARNI BOYITISH TEXNOLOGIYASI”

Fanidan

MA’RUZALAR TO’PLAMI

Ma’ruza №1.
Kon-metallurgiya sohasida Respublikamizdagi ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar natijalari, foydali qazilmalarning xalk xo’jaligidagi va Respublikamiz moddiy-texnika bazasini yaratishdagi ahamiyati. Fanning vazifalari.
Tayanch so’zlar: Foydali qazilma, Qimmatbaho komponent, Foydali qo’shimcha,zararli qo’shimchalar, yo’ldosh elementla, qattiq foydali qazilma, boyitish mahsulotlari.

Foydali qazilmalar xalq xo’jaligining asosi hisoblanib, hech bir soha yo’qki, foydali qazilmalar yoki ularni qayta ishlash natijasida olingan mahsulotlar qo’llanilmasa.

Foydali qazilmalarni boyitish qattiq foydali qazilmalarni boyitma, yahni sifati dastlabki ruda sifatidan yuqori, xalq xo’jaligida keyingi ishlatish uchun qo’yiladigan talablarga javob beruvchi mahsulot olish maqsadida qayta ishlovchi sanoat tarmogi hisoblanadi.
Foydali qazilma va boyitish mahsulotlarining sifati ulardagi qimmatbaho (foydali) komponent, qo’shimchalar, yo’ldosh elementlarning miqdori, shuningdek, mahsulotning yirikligi va namligi bilan aniqlanadi.
Qimmatbaho komponent deb shu qimmatbaho komponentni ajratib olish uchun foydali qazilma qazib olinayotgan element yoki tabiiy birikmaga aytiladi. Masalan, oltin, mis, qo’rg’oshin, temir, asbest misli, qo’rg’oshinli, temirli va asbestli rudalarda tegishli ravishda qimmatbaho komponentlar xisoblanadi.
Qo’shimchalar foydali va zararli bo’lishi mumkin.
Foydali qo’shimcha deb foydali qazilmada uncha ko’p bo’lmagan miqdorda mavjud bo’luvchi, qimmatbaho komponentga ilashib uning sifatini yaxshilovchi va ajralishini osonlashtiruvchi element yoki tabiiy birikmalarga aytiladi.