Toshkentdagi Yeoju texnika instituti
Kimyo va biologiya kafedrasi
“Biokimyo” fanidan
REFERAT
Mavzu: “Suv-tuz almashinuvini tartibga solish”.
Bajardi: BAT-73 guruh talabsi
Fayzullayeva Ruxshona
Tekshirdi: Mirzaraxmetova D.T.
Toshkent 2022
Mavzu: Suv-tuz almashinuvini tartibga solish.
Reja:
Suv-tuz almashinuvi.
Suv-tuz almashinuvini tartibga solish.
Suv-tuz almashinuvining buzilishi.
Suv- tuz almashinuvida buyrakkning almashinuvi.
Voyaga yetgan odamning tanasidagi umumiy suv miqdori 60 - 65% (taxminan 40 litr). Miya va buyraklar eng ko'p namlanadi. Yog ', suyak to'qimasi, aksincha, oz miqdorda suvni o'z ichiga oladi.
Tanadagi suv turli bo'limlarda (bo'limlarda, hovuzlarda) taqsimlanadi: hujayralar -da, hujayralararo bo'shliqda, tomirlar ichida.
Hujayralar aro
5%
Hujayra tashqarisidagi
25 %
Hujayra ichidagi
40 %
Plazma
5%
65%
Hujayra ichidagi suyuqlikning kimyoviy tarkibining o'ziga xos xususiyati kaliy va oqsillarning yuqori miqdoridir. Hujayradan tashqari suyuqlikda natriyning yuqori konsentratsiyasi mavjud. Hujayradan tashqari va hujayra ichidagi suyuqlikning pH qiymatlari farq qilmaydi. Funktsional nuqtai nazardan, erkin va bog'langan suvni ajratish odatiy holdir. Bog'langan suv - bu biopolimerlarning hidratsiya qobig'ining bir qismi bo'lgan qismi. Bog'langan suv miqdori metabolik jarayonlarning intensivligini tavsiflaydi.
Suvning organizmdagi biologik roli.
• Suv universal erituvchi sifatida bajaradigan transport funktsiyasi;
• Dielektrik bo'lgan tuzlarning dissotsiatsiyasini aniqlaydi;
• Har xil kimyoviy reaksiyalarda ishtirok etadi: hidratlanish, gidroliz, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida (masalan, b - yog' kislotalarining oksidlanishi).
Suv almashinuvi.
Kattalar uchun almashtiriladigan suyuqlikning umumiy hajmi kuniga 3-3,5 litrni (tana vazniga 50 g / kg) tashkil qiladi. Voyaga etgan odam suv balansi bilan tavsiflanadi, ya'ni. suyuqlikni qabul qilish uning chiqarilishiga teng.
Suv tanaga suyuq ichimliklar (iste'mol qilingan suyuqlikning taxminan 50%) shaklida oziq-ovqatning bir qismi sifatida kiradi. 500 ml - to'qimalarda oksidlanish jarayonlari natijasida hosil bo'lgan endogen suv;
Suvning tanadan chiqishi buyraklar orqali (1,5 l - diurez), terining sirtidan, o'pkadan (taxminan 1 l), ichaklar orqali (taxminan 100 ml) bug'lanish orqali sodir bo'ladi.
Tanadagi suv harakatining omillari.
Tanadagi suv doimiy ravishda qon va to'qimalar o'rtasida qayta taqsimlanadi.Organizmda suvning harakatlanishi bir qator omillar ishtirokida amalga oshiriladi, ularga quyidagilar kiradi:
• turli tuz konsentrasiyalari natijasida hosil bo'lgan osmotik bosim (suv yuqori tuz konsentratsiyasi tomon harakat qiladi);
• oqsil kontsentratsiyasining farqi natijasida hosil bo'lgan onkotik bosim (suv yuqori protein konsentratsiyasi tomon harakat qiladi);
• yurak ishi natijasida hosil bo'lgan gidrostatik bosim.
Suv almashinuvi Na va K ning almashinuvi bilan chambarchas bog'liq.
Organizmdagi umumiy natriy miqdori 100 g ni tashkil qiladi.Shu bilan birga 50% hujayradan tashqari natriy, 45% suyak natriy, 5% hujayra ichidagi natriydir. Qon plazmasidagi natriy miqdori 130-150 mmol / l, qon hujayralarida - 4-10 mmol / l. Kattalar uchun natriyga bo'lgan ehtiyoj kuniga 4-6 g ni tashkil qiladi.
Kattalar organizmidagi kaliyning umumiy miqdori 160 g ni tashkil qiladi.Ushbu miqdorning 90% hujayra ichida, 10% hujayradan tashqari bo'shliqda tarqalgan. Qon plazmasida 4 - 5 mmol / l, hujayralar ichida - 110 mmol / l mavjud. Kattalar uchun kunlik kaliy ehtiyoji 2-4 g ni tashkil qiladi.
Natriy va kaliyning biologik roli:
• eng muhim osmotik faol kationlar;
• suvning organizmda taqsimlanishini aniqlash;
• hujayralarning elektr qo'zg'aluvchanligiga ta'sir qiladi;
• aminokislotalar, monosaxaridlarning so‘rilishida (Na) ishtirok etadi;
• Kaliy biosintetik jarayonlar uchun zarurdir.
Natriy va kaliyning so'rilishi oshqozon va ichaklarda sodir bo'ladi. Natriy jigarda biroz to'planishi mumkin. Natriy va kaliy organizmdan asosan buyraklar orqali, ozroq miqdorda ter bezlari va ichaklar orqali chiqariladi.
Natriy va kaliyning hujayralar va hujayradan tashqari suyuqlik o'rtasida qayta taqsimlanishi natriy - kaliy ATPaz - membrana fermentini o'z ichiga oladi, bu ATP energiyasi tufayli natriy va kaliy ionlarini kontsentratsiya gradientiga qarshi harakatga keltiradi. Natriy va kaliy konsentratsiyasida yaratilgan farq to'qimalarning qo'zg'alish jarayonini ta'minlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |