Ovqatlanish tartibi
Bu kun davomida necha marotaba, qancha vaqt oralig‘ida, qancha davomiylikda ozuqa mahsulotlari va taomlarini taqsimlash va iste’mol qilish bilan ifodalanadi.
Kuniga 4 marotaba ovqatlanish tavsiya etiladi :
Ertalabki nonushta – 30%
Tushlik – 40%
Kun yarimi – 10 %
Kechki ovqat – 20 %
Organizm uchun ahamiyatli bo‘lgan moddalarni MTTlariga tashkil etish, va tarbiyalanuvchilar organizmi uchun kerak bo‘ladigan kaloriyani etkazib berish maqsadida taomnoma tuzishga harakat qildik.
Taomnoma o‘n kunlik bo‘lib, mavsumga qarab tuzilgan.
Taomnomada bolalar sog‘lom, baquvvat va jismonan va ma’nan tetik bo‘lishlari uchun, kundalik ehtiyojni qoplashga qaratilgan. YA’ni vitaminlar, yog‘lar, uglevodlar va minerallardan tashkil topgan.
Taomnoma maktabgacha ta’lim tashkilotlari , nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlari va uyda bola tarbiyasi bilan shug‘illanayotgan onalarga tavsiya qilamiz.
1-kunErtalabki nonushta
Taom nomi
|
Bir bolaga beriladigan ovqat vazni (gr)
|
Maxsulot
nomi
|
gramm
|
K\kal
|
Maxsulot
nomi
|
CHiqiti bilan (gr)
|
CHiqitsiz
(gr)
|
Sutli gurunchli ovqat
Non
Sariyog‘
SHirin sutli kakao
kisel
soat 10-00ga
|
250
40
8
200
150
|
suv
Sut
Sariyog‘
non
Quruq choy
Tuz
Kakao
Sut
Guruch
shakar
kisel
|
250
4+8
40
0,1
0,1
3
100
20
10+3
20
|
145
89,76
104,8
-
-
11,4
58
66
49,27
71,4
|
Sut
Guruch
Sariyog‘
SHakar
Tuz
suv
|
125
20
4
138
|
125
20
4
138
|
Kakao
Sut
SHakar
|
|
|
Tushlik
Taom nomi
|
Bir bolaga beriladigan ovqat vazni (gr)
|
Maxsulot
nomi
|
gramm
|
K\kal
|
Maxsulot
nomi
|
CHiqiti bilan (gr)
|
CHiqitsiz
(gr)
|
YOrmali suyak sho‘rva
Non
Go‘shtli do‘lma
Qaylali kartoshka bo‘tqa
Lavlagi
kompot
|
250
40
200
60
200
|
YOrma
Go‘sht(suyak)
O‘simlik yog‘i
SHakar
Kartoshka
Sabzi
Piyoz
Go‘sht(laxm)
Tomat
Gurunch
Lavlagi
G‘o‘lin
Tuz
Kartoshka
Sut
Sariyog‘
Non
sous uchun:
buluьon
bug‘doy uni
tomat pastasi
sabzi
piyoz
|
20
30
3+2
10
40
30+20
30+30
70
2
5
70
15
2
110
20
4
40
0,8
|
69
65,4
44,95
37,9
32
17
24,6
152,6
1,98
16,5
29,4
33,9
-
88
11,6
29,92
104,8
2,672
|
YOrma
Go‘sht
O‘simlik yog‘i
Kartoshka
Piyoz
Sabzi
Suv
Go‘sht(laxm)
Guruch
kartoshka
Piyoz
Tuxum
O‘simlik yog‘i
Tuz
Kartoshka
Sut
sariyog‘
|
25
3
93,5
12
12,5
50
5
100
12
-
2
2
294
39
5
|
25
3
75
10
10
37
5
75
8
-
2
2
221
37
5
|
Kechki
Taom nomi
|
Bir bolaga beriladigan ovqat vazni (gr)
|
Maxsulot
nomi
|
gramm
|
K\kal
|
Maxsulot
nomi
|
CHiqiti bilan (gr)
|
CHiqitsiz
(gr)
|
Tvarogli bo‘lochka
Pishloq
SHirin choy
|
70
15
150
|
Tvarog
Un
Tuxum
Sariyog‘
Pishloq
SHakar
Droja
Sut
Quruq choy
sharbat
|
30
38
12 d
4
15
10
0,25
20
0,2
200
|
47,7
126,92
18,84
29,92
54,15
37,9
-
11,6
62
|
|
|
|
Jami:
|
|
|
|
|
|
|
|
Ertalabki nonushta tayyorlash texnologiyasi
|
Sutli guruchli ovqat:.Guruch yarim tayyor xolga kelgunga qadar 10-15 daqiqa tuzli suvda qaynatiladi. So‘ngra qaynagan sut qo‘shilib, shakar solinadi va tayyor pishib etilgunga qadar qaynatiladi.
Taom tayyor bulishidan avval ta’miga qarab tuz shakar solinadi.
Tarqatishda likopcha yoki kosachaga sutli suyuq osh suzilib, ustidan sariyog‘ qo‘shib beriladi.
|
SHirin sutli kakao : kakao kukuni suv qaynashidan 5-6 daqiqa oldin avval solinadi ichimlikni tamini yaxshilash maqsadida kakao tayyor xolga kelgandan so‘ng 5-8 daqiqa usti berk holda saqlanadi . So‘ngra aloxida idishda qaynab turgan sut , shakar qo‘shib qaynatiladi
|
Tushlik taomni tayyorlash texnologiyasi
|
YOrmali suyak sho‘rva:Piyoz maydalab qilib, sabzi kichik kubik shaklida to‘g‘raladi.
Qaynab turgan qaynatma yoki suvga tayyorlangan yorma solinib, yorma pishib etilishidan 10-11 daqiqa avval jazlangan sabzavotlar solinadi.
SHo‘rva manka yormasidan tayyorlanadigan bo‘lsa, qaynab turgan qaynatma yoki suvga jazlangan sabzavotlar solinib 5-10 daqiqa qaynatiladi, so‘ngra manka yormasi solinib, taomni tayyor xolga keltiriladi.
Go‘shtli do‘lma: Kerakli maxsulotlar :go‘sht(laxm) qiymalagichdan o‘tkazilib, xar bir bola uchun 5grdan xom guruch qo‘shiladi va qiymaga xom guruch qo‘shilib , unga 5dona tuxum chaqib qo‘shiladi va qozonga dumaloq shaklidagi do‘lmachalar terilib dimlanadi .Dimlangan do‘lmachalar tartoshka bo‘tqasi bilan beriladi.
Kartoshka pyuresi:tozalangan kartoshka tuzli suvda tayyor xolga kelgunga qadar qaynatiladi so‘ngra suvi to‘kib tashlanadi va quritiladi.Qaynatilgan qaynoq kartoshka qirgichdan o‘tkaziladi. Qirgichdan o‘tkaziladigan kartoshkaning xarorati 80 gradusdan past bo‘lmasligi kerak aks xolda kartoshka pyuresi tortiluvchan mazasi va tashqi ko‘rinishi tez buziladi. Qirgichdan o‘tkaziladigan qaynoq kartoshkani to‘xtovsiz aralashtirgan xolda ikki uch marotaba qaynoq sut va eritilgan sarieg qo‘shiladi.Pyureni aralashtirishda bir xil quyiqlikka kelgunga qadar aralashtirish lozim.Pyure taqsimchaga porsiya xajmida solinib ustki qismida eritilgan sariegni quyish uchun chuqurcha moslanadi.Sarieg quyiladi va ko‘kat sepib boriladi. Sariegni aloxida berish xammumkin. Soustayyorlash uchun dimlashdanso‘ng qolgan buluьonga engil qovurib olingan piyoz, tuz va go‘sht solinadi 25-30 daqiqa dimlanadi .Bundan tashqari gulyashning portsiyasiga 0,6grammdan sarimsoq piyoz 10grammdan semetana qo‘shilgan xolda tayyorlash xam mumkin
Kompot:qaynab turgan suvga meva turi xamda pishib etilish vaqtini xisobga olib mevalar ketma-ketlikda solinadiva qaynatiladi . Qaynab chiqqanidan so‘ng shakar solinib tayyor bo‘lgunga qadar qaynatish davom ettiriladi.
|
Kechki taomni tayyorlash texnologiyasi
|
Tvarogli bulochka: kerakli maxsulotlar : un tuxum shakar sariyog‘ sut duroja solinib , yumshoq xamir qoriladi . So‘ngra 20 daqiqa damga qo‘yiladi . Oshirilgan xamir 50-60 grammdan zuvalalarga bo‘linadi gaz pechi patnisi yog‘lanadi bulochkani ustiga tvarog 40 grammdan qo‘yiladi so‘ngra pechda 20-25 gradusdapishiriladi.
SHirin choy:CHoynakda damlangan choy tindirilgandan so‘ng piyoladagi issiq (shakar bilan aralashtirilgan) sutga quyilib , ustidan sariyog‘ solinib tarqatiladi
|
2-kunErtalabki nonushta
Taom nomi
|
Bir bolaga beriladigan ovqat vazni (gr)
|
Maxsulot
nomi
|
gramm
|
K\kal
|
Maxsulot
nomi
|
CHiqiti bilan (gr)
|
CHiqitsiz
(gr)
|
Sutli grechkali ovqat
Non
Sariyog‘
SHirin choy
Pecheniy
Soat 10-00 ga
|
250
40
3+8
200
30
|
Sut
Grechka
Non
Sariyog‘
SHakar
Quruq choy
Tuz
pecheniy
|
200
20
40
8+4
10
0,1
1
30
|
116
67
104,8
89,76
37,9
-
-
137,4
|
Sut
Suv
Grechexa yormasi
Sariyog‘
shakar
|
125
138
20
4
3
|
125
138
20
4
3
|
Tushlik
Taom nomi
|
Bir bolaga beriladigan ovqat vazni (gr)
|
Maxsulot
nomi
|
gramm
|
K\kal
|
Maxsulot
nomi
|
CHiqiti bilan (gr)
|
CHiqitsiz
(gr)
|
No‘xatli suyak sho‘rva
Smetana
Non
Osh palov
pomidor
Kompot
|
250
10
40
200
50
200
|
No‘xat
Go‘sht (suyak)
Kartoshka
Sabzi
Piyoz
Tomat
O‘simlik yog‘i
pamidor
Gusht
(laxm)
Guruch
g‘o‘lin
SHakar
smetana
Sariyog‘
non
tuz
|
35
30
50
20+60
20+20
2
13
50
70
35
15
10
10
2
40
1
|
109,9
65,4
40
27,2
16,4
1,98
116,87
11,5
152,6
115,5
33,9
37,9
29,4
17,98
104,8
-
|
No‘xat
Sabzi
Piyoz
sariyog‘
bulьon yoki suv
guruch
piyoz
sabzi
o‘simlik yog‘i
|
35
12
18
5
200
60
18
60
18
|
35
10
15
5
200
60
15
48
18
|
Kechki
Taom nomi
|
Bir bolaga beriladigan ovqat vazni (gr)
|
Maxsulot
nomi
|
gramm
|
K\kal
|
Maxsulot
nomi
|
CHiqiti bilan (gr)
|
CHiqitsiz
(gr)
|
Povidloli bulochka
Sutli choy
Konfet
|
60
100
10
|
Sariyog‘
Povidlo
Un
Tuxum
SHakar
Sut
Konfet
Quruq choy
droja
|
4
10
40
12d
20
100
10
0,1
0,25
|
29,92
29,3
133,6
18,84
75,8
58
29,3
-
-
|
|
|
|
Jami:
|
|
|
|
|
|
|
|
Ertalabki nonushta taomlarini tayyorlash texnologiyasi
|
Sutli grechkali ovqat:grechka yarim tayyor xolga kelgunga qadar 10-15 daqiqa suvda qaynatiladi. So‘ngra qaynagan sut qo‘shilib, tuz, shakar solinadi va tayyor pishib etilgunga qadar qaynatiladi.taom tayyor bo‘lishidan avval ta’miga qarab tuz,shakar kam bo‘lsa yana solinadi. Tarqatishda likopcha yoki kosachaga sutli suyuq osh suzilib, ustiga sariyog‘ qo‘shib beriladi
SHirin choy:CHoynakda damlangan choy tindirilgandan so‘ng piyoladagi issiq (shakar bilan aralashtirilgan) sutga quyilib , ustidan sariyog‘ solinib tarqatiladi
|
Tushlik taomni tayyorlash texnologiyasi
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |