O’zbekiston respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi navoiy shahar maktabgacha ta’lim bo’limi tasarrufidagi

BOLALARDA YASSIOYOQLIKNING OLDINI
OLISH UCHUN MASHQLAR

1 “Yaxmalak” mashqi - bola kichkina koptokni, shisha idishni oldiga, orqaga dumalatadi. Mashqlar oldin o’ng oyoqda, keyin chap oyokda bajariladi.

2 “Qaroqchi” mashqi - bola o’tirgan holda bo’lib, oyoqlari tagidagi sochiqni, oyoq barmoqlari bilan tortishi lozim. Mashq oldin o’ng oyoqda, keyin chap oyoqda bajariladi.
3 “Teruvchi” mashqi - bola turgan holda polda sochib qo’ygan kichik hajmdagi o’yinchoqlarni yoki bo’lmasam kir yoyish uchun ishlatiladigan qisqichlarni oyoqdagi barmoqlar bilan bir joyga yig’adi. Oldin o’ng oyog’i bilan keyin chap oyog’i bilan bajariladi. Qo’llar yordamisiz, bir uyim o’yinchoqlarni yoki qisqichlarni bir uyumdan ikkinchi uyu.mga ko’chirish lozim, oyoq barmoqlari bilan bu mashqlar bajariladi. O’yinchoq yoki qisqichlarni bir joydan ikkinchn joyga ko’chirayotganda oyoq barmoqlaridan tushirib yubormaslik kerak.
4 “Rassom’ mashqi - bola osqsagi barmoqlari bilan qalampi qattiq qisib olib, polga qo’yilgan qog’ozga chap oyoq barmoqlarp bilan qog’ozni ushlab, o’ng osq barmokdagi qalam bilan rasm chizdirish mumkin. Mashqlar oldin o’ng oyoq, keyin chap oyoq bilan bajarilishi shart.
5 “Oyna” mashqi - bola pol ustida turib, oyoqlarini to’g’ri gutib, bir safar oyok uchini, ikkinchi safar tovonni polga tekkizib 3-4 marta mashqii bajarishi shart.
6 “Tovonda yurish” mashqi - bola tovomda yurib, oyoq barmoqlarini yerga tekkizishi mumkin emas.
7 Har bir mashg’ulot 10 daqiqa davom etishi kerak. Mashg’ulotlardan oldii oyoq uchida yurish, oyoq uchida sakrab, arqonda bir oyoq bilan yoki ikki oyoq bilan galma-gal sakrash lozim.








BOLALARDA SKOLIOZ — TURLARI, SABABLARI, BELGILARI, DAVOLASH VA OLDINI OLISH USULLARI
Bolalarda skolioz – umurtqa pogʻonasi deformatsiyasi boʻlib, uning bir tarafga qiyshayishi bilan namoyon boʻladigan holat. Bolalarda skolioz yelka kamari, kurak suyaklari assimetrikligi, koʻkrak qafasi deformatsiyasi va ichki aʼzolar funksiyasining buzilishi bilan kechadi. Skolioz diagnostikasida umurtqa pogʻonasining polipozitsion rentgenografiyasi oʻtkaziladi. Skoliozning konservativ davosi ortopedik rejim, massaj, maxsus gimnastika, fizioterapiya, ortopedik korset taqib yurish va koʻrsatma boʻyicha xirurgik muolaja yordamida olib boriladi.

Umurtqa pogʻonasi va paravertebral toʻqimalarning patologik qiyshayishi boʻlib, bunda umurtqa pogʻonasi oʻz oʻqi atrofida aylanishi, statik-dinamik oʻzgarishlar, ichki aʼzolarda buzilishlar yuzaga chiqadi. Bolalar ortopediyasida skolioz – tayanch harakat aʼzolari bilan bogʻliq patologiyalar ichida eng koʻp uchraydigan holat hisoblanadi. Umumiy bolalar va oʻsmirlarning 5-10 % ida uchraydi. Skolioz qiz bolalarda koʻproq kuzatiladi, qiz bolalar va oʻgʻil bolalarda uchrash nisbati 9:1 ni tashkil qiladi. Skoliozning xavflilik darajasi faqatgina kosmetik deffektdan iborat boʻlib qolmay, ogʻir koʻrinishlarida ichki aʼzolar va qon tomirlarning ezilishi, siqilishi va funksiyasining buzilishi ham kelib chiqishi mumkin.