O’zbekiston respublikasi IIV farg’ona viloyati ichki ishlar boshqarmasi oxunboboyev tumani ichki ishlar bo’limi

Biologik qiymati jihatidan aminokislotalarni tasnifi

Almashtirib bo‘lmaydigan Yarim almashtirib bo‘ladigan Almashtirib bo‘ladigan

aminokislotalar aminokislotalar aminokislotalar

Valin Arginin Alanin

Leytsin Tirozin Asparagin kislotasi

Izoleytsin Gistidin Glitsin

Treonin Glutamin kislotasi

Lizin Prolin

Metionin Serin

Fenilalanin Trirozin

Triptofan Sistein

Sistin

Ovqat aralashmasida almashtirib bo‘lmaydigan aminokislotalardan birontasi bo‘lmasa manfiy azot balansi rivojlanishi, ozib ketish, osishdan toxtash, asab tizimining buzilish holatlari kuzatiladi.

Oqsillar hazmlanishi

Oqsillar va peptidlarni hazmlanishida ishtirok etuvchi proteolitik fermentlar oshqozon-ichak yollarida proferment sifatida sintezlanadi va ajralib chiqadi. Ular nofaoldir va ozining oqsillarini parchalamaydi.

Me’dada oqsillarni hazmlanishi

Me’dada oqsillar pepsin proteolitik ferment ta’sirida hazm bo‘lib o‘ynaydi. Xlorid kislota me’da bezlarining qoshimcha hujayralarida hosil bo‘ladi va me’da boshligiga ajralib chiqadi. Me’da boshligida uning konsentratsiyasi 0,16 M (taxminan 0,5% ga) yetadi. Shuning hisobiga me’da shirasiga pH qimmati pastdir, yani 1-2 atrofida bo‘ladi.

Emadigan yosh bolalarning me’da shirasida sutni ivitadigan renin fermenti bo‘ladi. Ca2+ ishtirokida renin sutning erigan kazeinlarini erimaydigan shaklga aylantiradi. Ma’lumki, suyuqliklar me’dada uzoq turmaydi. Sut ivitishning fiziologik ahamiyati uning oqsillari hazm bo‘ladigan vaqtgacha me’dada ushlab turishdan iboratdir. Katta yoshliodamlar me’dasida renin bo‘lmaydi. Ularda sut kislotali muhit bilan pepsinning birgalikda ta’sir qilishi natijasida ivib ketadi. Me’dada, pepsin ta’sirida, oqsillardan turli xil kattalikda polipeptidlar va ehtimol, uncha ko‘p bo‘lmagan miqdorda erkin aminokislotalar hosil bo‘ladi. Me da shirasi rangsiz suyuqlik bo‘lib, kuchli kislotali reaksiyaga egadir. Odamda sutkasiga 1,5 litr oshqozon shirasi ajralib chiqadi.Uning tarkibida suv, oqsillar, fermentlar (pepsin, gastriksin, renin, mutsin, gastrin gormoni, xlorid kislota, kislota muhiti yaratuvchi fosfatlar vaqator boshqa moddalar) mavjuddir.