O’zbеkistоn rеspublikаsi хаlq tа`limi vаzirligi


hamma asarlarining asosiy maqsadi  -



Download 0,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/100
Sana02.01.2022
Hajmi0,6 Mb.
#307813
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   100
Bog'liq
Jahon Adabiyoti Ma'ruzalar Matni

 
hamma
asarlarining asosiy maqsadi
 - 
Rim kishisini
 
Yunon mutafakkirlarining ta’limotlari
 
bilan
tanishtirishdan   iborat   bo`lgan.   Yangidan   shakllanib   kelayotgan  lotin   tilida   Yunon
faylasuflarining
 
ta’limotlarini   bayon  etish   birmuncha   qiyinchiliklar   tug`dirganligi
vajidai, Sitseron  shu og`ir ishni o`z gardaniga olib, murakkab nazariy tushunchalarni
faqatgina oddiy, o`ng`ay iboralarda emas, hatto go`zal bir shaklda  o`zining ona tiliga
ko`chirishga harakat qiladi va bu vazifani katta muvaffaqiyat bilan ado etadi. Sitseron
hech qachon izchillik bilan muayyan bir falsafiy ta’limotga ergashgan emas; shuningdek
uning   asarlarida   muallifning   o`zi   yaratgan   mustaqil   biron   nazariyani   axtarish   ham
noo`rindir.   Rim   ma’rifatparvarining   falsafa   sohasidagi   butun   faoliyatida   eklektizm,
ya’ni bir necha ta’limotlarni birga qo`shib, shular yordamida o`zining g`oyalarini talqin
etish prinsipi asosiy o`rin tutadi. Shu bilan birga, Sitseron har qanday nazariyaga uning
amaliy mohiyati nuqtai nazaridan yondashib, ayni vaqtdagi axloq va siyosat talablariga
to`g`ri kelganlarini qabul qiladi, begonalarini rad etadi. Mazkur talablarga ko`ra ijtimoiy
va siyosiy hayotdan chetda turuvchi va subyektivizm g`oyalarini targ`ib etuvchi Epikur
falsafasi, Rim  jamiyatining aktiv davlat arbobi bo`lgan Sitseronga yoqmaydi.  Uning
diqqatini ko`proq jalb etuvchi ta’limotlar orasida eng muhimlari — Polibiy va Panetiy
falsafalaridir.  Sitseron   har  ikkala   mutafakkirning   g`oyalarini   targ`ib   qilib   yozgan   bir
qancha   maxsus   asarlarida   Rim   hayotidan   va   o`ziniig   faoliyati   tajribalaridan   olingan
ko`pgina misollar asosida, respublika tuzumi  afzal, xususiy mulk muqaddas, dahlsiz;
demokratlar tomonidan  ko`tarilgan yer islohoti, qarzlarni bekor qilish masalalari esa
aholi   o`rtasida   raqobatning   kuchayishiga,   mamlakatda   osoyishtalikning   yo`qolishiga
sabab   bo`ladigan   qo`rqinchli   hodisalar,   deb   isbotlashga   urinadi.   Xullas,   falsafiy
ta’limotlar   Sitseronning  siyosiy   faoliyatida   nazariy   zamin   vazifasini   ado   etuvchi   bir
vosita bo`lgandir.
Umuman aytganda, Sitseronning axloq masalalariga doir falsafiy asarlari, boshqa
mutafakkirlarning ta’limotlari asosida yozilganligi vajidan, u qadar ahamiyatli bo`lmasa
ham,   tarixiy   manba   sifatida   ularning   mohiyati   juda   ham  zo`rdir.  Ma’lumki,   ellinizm
davrida o`tgan barcha faylasuflarning asarlari bizga qadar deyarli butunlay yetib kelgan
emas. Shu sababli Sitseron asarlarida keltiriladigan mufassal bayonotlar asosida ko`pgina
faylasuflarning ta’limotlari haqida mukammal tasavvur hosil qilishimiz mumkin Sitseron
asarlarining badiiy shakli va tilining nafisligiga kelganimizda bu jihatdan ular, albatta,
har   qanday   maqtovdan   yuqoridir.  Falsafa   sohasida   boshqalarning   targ`ibotchisi
darajasidan  yuqori   ko`tarila   olmagan   Sitseron,   so`z   san’atining   ustozi   sifatida
tamomila   yangi   yo`ldan   boradi   va   birinchi   bo`lib   Rim tuprog`ida   notiqlik
nazariyasining   mustaqil   poydevorini

Download 0,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   100




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish