O’zbеkistоn rеspublikаsi хаlq tа`limi vаzirligi

 
suddan   keyin
  s
nseronning   amri   bilai
zindonlarda   qatl   qilinadilar.   Qo`zg`olonni
 
bostirishda   ko`rsatgan   xizmat   va
jasoratlarini taqdirlab, senat
  Sitseron
ga hatto «yurt otasi»
 
degan sharafli unvon beradi,
yuqori   a’yonlar
 
orasida   obro`si   ortadi.   Biroq   «yurt   otasi»ning   tantanasi   uzoqqa
cho`zilmaydi:   bir   ozdan   keyin   hukmronlik   Pompey,   sezar   hamda   Krassdan   iborat
triumvirat qo`liga o`tgach, Katilinaning ba’zi  safdoshlarini nohaq o`ldirgailigi uchun
xalq tribuni
 
Klodiy talabi bilan 58-yilda Sitseron Rimdan badarg`a qilinadi, mol-mulki
musodara etiladi. Ammo
 
ko`p o`tmay, senatdagi yor-do`stlari harakati bilan yana Rimga
qaytib   keladi.   O`zining   ilgarigi   siyosiy   mavqeini   boy   berib   qo`ygan   mashhur   notiq
endilikda   ko`prok   vaqtini   adabiy   mashg`ulotda   o`tkazadi.   Faqat   51-yilda   uni   Kichik
Osiyodagi Kilikiya viloyatiga prokonsul (hokim) qilib tayinlaydilar. Sitseron bu yerda
ham, xuddi Sitsiliyada bo`lgani kabi  o`z vazifasini halol va beg`araz bajarib, qo`shin
81

---

Aim.uz
o`rtasida ancha shuhrat orttiradi. Bir necha tog`li qabilalar ustidan g`alaba qozonilgandan
keyin, jangchilar Sitseronga hatto «imperator» (sarkarda)  degan unvon ham beradilar.
50-yil   oxirida   sezar   bilan   Pompeyning   o`rtalari   buzilib,   fuqarolar   urushining
boshlanishi muqarrar bo`lib qolgan tahlikali kunlarda Sitseron Rimga qaytib, raqiblarni
totuvlashtirishga  ancha   urinadi,   keyin   bu   harakatlarning   befoyda   ekanligini   sezgach,
optimatlar   tomoniga   o`tib,   Yunonistonga,   Pompey   huzuriga   jo`naydi.   48-yili   Farsal
shahri   yaqinida   bo`lgan   jangda   Pompey   mag`lubiyatga   uchraganidan   so`ng,   kurashni
davom ettirish endi behuda ekanligini tushungan Sitseron,
 
Rimga qaytib keladi. sezar
uning gunohidai o`tadi-yu, ammo samimiyligiga
 
shubhalanib, biron muhim mansabni
tavsiya   etishga   ko`ngli   chopmaydi.   Siyosiy   hayotdan   chetlashtirilgan   sobiq   davlat
arbobining   bundan   keyingi   birdan-bir
 
ovunchog`i   qalamkashlik   bo`lib   qoladi.
Sitseron ijodining so`nggi