O’zbеkistоn rеspublikаsi хаlq tа`limi vаzirligi

YAKUB KOLAS (1882-1956)
Konstantin   Mixaylovich   Mitskevich-Yakub   Kolas   Baranovichi   viloyati,
Stolbtsevskiy tumanida o`rmonchi oilasida tug`ilgan. O`qituvchilar seminariyasida tahsil
olgach, bir necha yil o`qituvchilik qildi. Ijodini 1906-yildan boshlagan Yakub 1910-yilda
«Qayg`u qo`shiqlari» to`plamini nashr ettirdi. Mazkur to`plamdan joy olgan she'rlarda
mamlakatning istiqboli, uning motamsaro holatiga ko`proq urg`u berilgan.
Dala hamda qadrdon o`rmon,
Achchiq qayg`u zo`r hasrat ichra,
Motamsaro sizni ko`rurman.
«Yangi   yer»,   «Simon   muzikant»,   «Hayot   kengligida»,   «Urushga   urush»,   «O`ch
olamiz», «Yer sadosi», «O`rmonda sud», «Qasos» asarlarida Yakub Kolas mamlakatda yuz
berayotgan   o`zgarishlarni   tasvirlashga   harakat   qilgan.   1949-yilda   shoir   o`zining
«Baliqchining xatasi» asari uchun Davlat mukofotiga sazovor bo`lgan bo`lsa, o`zining
samarali ijodi uchun «Belorusiya xalq shoiri» faxriy unvoniga sazovor bo`lgan. Yakub
Krlas   o`zbek   ijodkorlari   bilan   yaqindan   munosabatda   bo`lgan.   Bir   necha   marta
O`zbekistonga   mehmon   bo`lgan.   «O`zbekistonga»,   «Salor»   she'rlarida   shoir   mehrini
yaqqol tuyasiz.
Payt yetdi, jo`naysiz bu chog`,
O`zbek yeri, azizsan muncha!
Juda og`ir qardoshga aytmoq:
Xayr endi, xayr ko`rguncha!
Xotiramda shahar va bog`lar-
Kutib olgan yam-yashil libos.
Ariqchalar, limmo-lim Salo,
Qator teraklarga viqor xos.
PETRUS BROVKA
Petr Ustinovich Brovka Putilkoviche qishlog`ida 1905-yilda tug`ilgan. Boshlang`ich
tahsilni   olgach,   Belorusiya   Davlat   universitetida   ta'lim   olgan.   Ijodini   1926-yildan
boshlagan shoir «1914», «Katerina» asarlarida zahmatkash belorus ayolining siymosini
yarata olgan. «Yurak onti» da yozadi:
Juda minnatdorman men qora nondan,
Muzday chashmalarning zilol suvidan.
Yashil o`rmondanu,
Ko`m-ko`k osmondan.
Dala ariqlarin tiniq suvidan.
Urush davrida Brovka gazetada ishlab turib, «Belorus», «Belorus jangchilariga»,
«Kaktus   Kalinovskiy»   asarlarini   yozdi.   Unda   Vatan   himoyasilari,   ularning   sadoqati,
jasorati ulug`lanadi. Shoir o`zining «Kunlar o`tib boradi» she'rlar to`plami uchun 1926-
yilda   Davlat   mukofoti   laureati   bo`lgan.   1957-yilda   «Daryolar   tutashganda»   romanini
52

---

Aim.uz
tugatish barobarida T.Shevchenko, V.Mayakovskiy, P.Tichina, A.Tvardovskiy singari rus
va   ukrain   shoirlarining   asarlarini   belorus   tiliga   o`giradi.   O`zining   tinmay   qilgan   say'-
harakati bois Petrus Brovka belorussiya Fanlar akademiyasining haqiqiy a'zosi, xalq shoiri
unvoniga sazovor bo`lgan.
«Uy» she'rida Petrus Brovka shoir bilan chashma orasidagi munozarani tasvirlab,
buloq tilidan shoirga to`g`rirog`i, o`ziga quyidagicha nasihat beradi:
Xalqning muhabbatini,
Qozonmoqchi bo`lsang sen.
Mening tniqligimga,
Hayron bo`lmagin, o`rtoq.
Men yer sizib o`tganday,
Xalq qalbidan sizib o`t.
Xalq dilidan o`tib,
So`ng o`zingga didil boq!