O‘zbekiston Respublikasi Хalq ta’limi vazirligi tasdiqlagan тoshkenт 2005

Kalsiy qattiqligi-suvda kalsiy tuzlari mavjudligi bilan bog‘liq

Magniy qattiqligi-suvda magniy tuzlari mavjudligi bilan bog‘liq

Umumiy qattiqlik-suvning kalsiy va magniy qattiqligi yig‘indisi



Uyga vazifa:

1. 
   Darslikdan §24 ni o‘qish hamda savol va topshiriqlarni bajarish.
   

28-DARS. Amaliy mashg‘ulot №2. Ishqoriy metall va kalsiy mavzulari bo‘yicha nazariy bilimlarni mustahkamlash
Darsning maqsadi: O‘quvchilarda ishqoriy metallar va kalsiy mavzulari bo‘yicha olgan nazariy bilimlari asosida amaliy ko‘nikmalar hosil qilish.
Kerakli jihozlar:

Probirkalar, shtativ, spirt lampa.

Kerakli reaktivlar:

NaCI, NaOH, NaNO₃, HCI, K₂CO₃, CaCI₂, CaCO₃, KOH, Ca(OH)₂, KCI, CO₂, ohakli suv, fenolftalein.

1. 
   Тo‘rtta raqamlangan probirkada: a) natriy xlorid; b) natriy gidroksid; v) natriy karbonat; g) natriy nitrat berilgan. Qaysi probirkada qanday tuz borligini aniqlang.
   
2. 
   Тo‘rtta raqamlangan probirkada: a) kaliy xlorid; b) kaliy karbonat; v) kalsiy karbonat; g) kalsiy xlorid berilgan. Qaysi probirkada qanday tuz berilganini aniqlang.
   
3. 
   Sizga berilgan ikkita probirkalarda rangsiz eritmalarning qaysi biri kaliy gidroksid qaysi biri kalsiy gidroksid eritmasi ekanligini aniqlang.
   
4. 
   Quyidagi o‘zgarishlarni amalga oshirish uchun imkon beradigan reaksiyalar tenglamalarini yozing:
   

Ca(OH)₂  CaCO₃  Ca(HCO₃)₂  CaCO₃  CaCl₂

Yuqorida ko‘rsatilgan barcha tajribalarning reaksiya tenglamlarini molekulyar, to‘liq va qisqa ionli ko‘rinishda yozing.

5. 
   Ohakli suvning tiniq eritmasidan 2-3 ml oling. Eritma loyqalangunga qadar uglerod (IV)-oksid o‘tkazing.
   

Loyqalangan eritmani uchta probirkaga bo‘lib oling:

A) 1-probirkaga ohakli suv quying

B) 2-probirkaga natriy karbonat eritmasidan quying

C) 3-probirkani qizdiring

Тopshiriqlar:

1. 
   Kuzatilgan tajribalarda sodir bo‘lgan kimyoviy jarayonlarni izohlang, reaksiya tenglamalarini yozing.
   
2. 
   Bajarilgan ishlar uchun hisobot tuzing.
   

Darsni xulosalash.