O’zbekiston respublikasi davlat soliq qo’mitasi

Pul - muomala vositasi. Oddiy tovar muomalasida bitta bolta = 20kg bug’doy bo’lgan bo’lsa, pul ishtirokida bu voqelik umumiy tarzda quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi; T(1)-P-T(2) formulasi yagona jarayon bo’lib, voqelikni ikki tomonlama bildi-radi. Tovar sotuvchi tomonidan sotish jarayonini ifodalaydi. Demak, sotish T(1)-P bir vaqtning o’zida P-T(2) xoldagi ayirboshlashda vaqt va makonning cheklanganligini bartaraf etadi. Kelgusi tovar ishlab chiqarish oldidagi to’siq yo’qotiladi. Pulning bozorda muomala vositasi sifatida namoyon bo’lishi tovarning qiymati va iste’mol qiymati o’rtasidagi ziddiyatni yangi ko’rinishda o’tkirlashtirib yuboradi. Agar tovarlar pul vositasida o’z vaqtida sotilmasa, ortiqcha ishlab chiqarish, inqiroz bo’lishiga imkon yaratiladi.

Pulning muomala vositachiligida sotib olingan ko’plab tovarlar iste’mol soxasiga o’tadi. Pullar muomalada xarakatda bo’ladi. Muomaladagi pullar miqdori mazkur mamlakat iqtisodidagi tovarlar baxosi summasiga to’g’ri nisbatda bo’lishi va pul aylanishi tezligiga teskari nisbatda bo’lishi maqsadga muvofiqdir.