O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi

Abu Rayhon Beruniy

(973-1048)

Buyuk o‘zbek olimi Abu Rayhon Beruniy Xorazmning Berun qishlog‘ida tug‘ilgan. Xorazm shaharlaridagi maktablar va mashhur ustozlar qo‘lida o‘qigan. Mashhur ensiklopedist olim Abu Ali ibn Sino (980-1037) bilan zamondosh va yaqin do‘st bo‘lgan.

Abu Rayhon Beruniy 18 yoshida Xorazm rasadxonasida kuzatishlar olib borgan. Biroq o‘rta asrdagi o‘zaro urushlar olimning bir joyda ilmiy ish bilan shug‘ullanishiga imkon bermagan. U uzoq yerlarda – Hindistonda, Kaspiy sohili va Bog‘dodda kun kechirgan.

Ko‘p voqea va hodisalarni o‘z ko‘zi bilan ko‘rgan. Barcha ko‘rgan narsalari va kuzatishlari uning asarlarida aksini topgan.

Beruniy mashhur matematik, fizik, astronom va geolog olim edi. U shu sohalarga doir 150 dan ziyod ajoyib asarlar yozgan.

Abu Rayhon Beruniy o‘lmas asarlari bilan jahonning eng buyuk olimlari qatoridan o‘rin olgan. Ulug‘ olim 75 yoshida vafot etgan. Uning bir qancha asarlari hozirgi kunda o‘zbek, rus va boshqa tillarda nashr qilinmoqda.
Amir Temur

(1336-1405)

Buyuk sarkarda Amir Temur 1336-yil 9-aprelda Shahrisabz yaqinidagi Xo‘jailg‘or qishlog‘ida Barlos beklaridan biri Tarag‘ay oilasida tug‘ildi. Yoshligidan fors, turk tillarini bilgan, harbiy ishni yaxshi o‘rganib, Movarounnahr feodallarining o‘zaro urushlarida qatnashgan. Shuning uchun 25 yoshida Shahrsabz tumaniga hokim qilib tayinlangan.

1373-1374 – yillarda Xorazmni egalladi va u Temur davlati tarkibiga kirdi. 1390-yilda O‘rta Osiyoning butun hududi Temur qo‘l ostida birlashdi. U o‘z yurtining haqiqiy egasi, adolatli va saxiy hukumdori edi. Hunarmandlar, olimlar, san’atkorlarni hurmat qilar, ularga doimo sharoit yaratib berardi.

Amir Temur Samarqandda go‘zal binolar, masjidlar qurdirdi. «Shohi zinda» (lug‘aviy ma’nosi «Tirik shoh») ansanbli, «Bibixonim madrasasi», «Go‘ri Amir» maqbarasi butun dunyoga mashhur.

Amir Temurning xizmati O‘rta Osiyoda yagona birlashgan davlatni tashkil qilganidir.

Buyuk sarkarda 1405-yil 18-fevralda Xitoyga yurish boshlagan vaqtida O‘tror shahrida vafot etdi.