Oʻzbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

Elektronika va radiotexnika kafedrasi

Elektronika va sxemalar 1 fanidan

MUSTAQIL ISH

Mavzu: Mustaqil manbali elektr tok zanjirini hisoblash
Guruh: CAE006
Bajardi: Yo’ldoshev Furqatjon
Tekshirdi: X. A. Sattarov

Mustaqil ishni bajarish davomida:
1. Kontur toklar usuli (KTU);
boʻyicha tenglamalar tuzilib, zanjir parametrlari hisoblansin.
Bundan tashqari parametrlar to‘g‘ri hisoblanganligini aniqlash asnosida:

2. Kirxgof qonunlari;

3. Quvvatlar balansi;
yordamida tenglamalar tuzilib tekshirib ko’rilsin.


Kontur toklar usuli
Kontur toklar usulida tenglamalar faqat Kirxgofninng ikkinchi
qonuniga binoan tuziladi, buning uchun konturlarning kerakli soni
tanlanadi. Har
bir konturda

Rasm-1.2
kontur toki

mavjudligi ko‘zda tutiladi, tokning musbat yo‘nalishi ixtieriy ko‘rsatib qo‘yiladi. Ustama prinsipidan kelib chiqib, hisoblanadiki, xar bir konturda kontur toklari oqadi va ulardan tarmoq toklari hosil bo‘ladi. Tenglamalar har bir kontur uchun tuziladi, konturni o‘zini kontur toki yo‘nalishida aylaniladi va har bir kontur tokdan hosil bo‘lgan kuchlanish tushuvi hisobga olinadi. Bunda mazkur tok konturni aylanish yo‘nalishi bilan to‘g‘ri kelsa, qo‘shiladigan qiymatlarni musbat hisoblanadi va yo‘nalishlar teskari bo‘lsa, manfiy hisoblanadi. Mazkur konturning qarshiliklarini yig‘indisini konturning o‘zini qarshiligi deyiladi. Ikkita kontur tarkibiga kiradigan qarshiliklarni yig‘indisi o‘zaro qarshilik deyiladi. Qaysidir konturda harakatlanaetgan hamma EYUKlarni algebraik yig‘indisi kontur EYUK-si deyiladi. Tuzilgan tenglamalarni har qaysi kontur toki I_K-ga nisbatan echib, uning qiymati topiladi. Har bir rezistordagi tok kuchi kontur toklarning algebraik yig‘indisiga teng.


Kirxgofning 1-qonuni
Kirxgofning 1-qonuni zanjir tugunlariga tegishli boʻlib, unda shunday deyiladi: Tugunga kiruvchi barcha
toklarning yig‘indisi tugundan chiquvchi barcha toklarning yig‘indisiga teng
Kirxgofning 2-qonuni
Kirxgofning 2-qonuni zanjirdagi konturlarga tegishli boʻlib, unga koʻra, kontur boʻylab kuchlanish
tushuvlari yigʻindisi nolga teng.
.

Quvvatlar balansi :

P_m=I₁E₁+I₂E₂+…+I_nE_n

P₂=(I1)²R₂+(I2)²R2+…+(In)Rn
55-variant