O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi

Jarayonli tasavvur Tizim ishlash jarayonida jarayonlar, oqim va topshiriqlarning paralelligini va ular o’rtasidagi bog’lanishlarni ifoadalaydi.
Use case tasavvuri asosiy IV va ssenariylardan tashkil topgan.
Arxitekturaviy tushunchalar asosiy e’tiborini DT ning strukturasiga sezirarli ta’sir ko’rsatadigan elementlarga qaratadi, bularga ishlab chiqarish samaradorligi, masshtablilik, mustahkamlik, yangilash imkoniyati mavjudliligi, rivojlanish ikmoniyati. Shu kabi elementlari qatoriga:

• 
  Asosiy faoliyat obyektlarini modellashtiruvchi klasslar;
  
• 
  Ushbu klasslarning harakatini aniqlovchu mexanizmlar;
  
• 
  Darajalar va tagosti tizimilar;
  
• 
  Interfeyslar;
  
• 
  Asosiy jarayonlar va boshqaruvchi oqimlar.
  

RUP da texnologik jarayonlar

RUP da 9 ta texnologik jarayon aniqlangan, va har biri uchun bajarilish metodikasi belgilangan. Texnologik jarayonlar ikki kategoriyaga bo’linadi –Asosiy jarayonlar va Yordamchi jarayonlar. Asosiy jarayonlarga:

• 
  Biznes analiz;
  
• 
  Talablarni boshqarish;
  
• 
  Analiz va loyihalashtirish;
  
• 
  Realizatsiya;
  
• 
  Testlash;
  
• 
  Rivojlanish.
  

Yordamchi jarayonlarga :

• 
  Loyihani boshqarish;
  
• 
  Konfiguratsiyani boshqarish;
  
• 
  Muhitni boshqarish.
  

Har bir texnologik jarayon uchun rollar belgilangan, ajratilgan guruh yoki shaxslarning harakatini ifodalovchi, faolyat turlaribajaruvchilar tomonidan bajrilishi lozim bo’lgan ishlar va jarayon tomonidan paydo bo’ladigan va modifikatsiya qilinadigan xujjatlar – artefaktlar. RUP da asosiy artefaktlar –model, model elementi, xujjat, tashqi kod, bajariluvchi dastur.

EUP Metodologiyasi

SysML tilidan samarali foydalanish, murakkab boshqaruv jarayonlarini tadqiq qilish va tahlil qilish bilan bir qatorda, ayrim jarayonlarni, masalan, elektron boshqaruv tizimida avtomatlashtirilgan qo’llab-quvvatlashni amalga oshirishda ularning natijalarini amalga oshirishni o’z ichiga oladi, bu IT sohasida to’plangan tajribaga asoslangan. Ushbu tajribani qo’llashning yaqqol namunasi - axborot tizimlarini rivojlantirishning metodologiyasi (Enterprise Single Process).
EUP metodologiyasi ob’ektga asoslangan paradigmdan foydalanadigan dasturiy ta’minot loyihalarini qo’llab-quvvatlash uchun mo’ljallangan RUP (Rational Unified Process) taniqli metodologiyasining kengaytmasi hisoblanadi. Uslubiyat hayotning aylanish jarayonidan foydalanishni o’z ichiga oladi(12.2-rasm).

12.2-rasm. EUP metodologiyasidan foydalanish²⁷.





²⁷ Кролл П., Крачтен Ф. Rational Unified Process - это легко. Руководство по RUP для практиков. Пер. с англ. - М.: КУДИЦ-ОБРАЗ, 2004 г.