O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi

Tadqiqotni iqtisodiy asoslash

Ushbu bosqichda asosiy iqtisodiy va texnologik xususiyatlar tahlil qilinadi. Tizimning eng muhim jihatlarini ko’rib chiqadigan va rivojlanishning ustuvor yo’nalishlarini belgilaydigan ekspertlar yig’iladi. Ushbu bosqichda asosiy talablar ro’yxati, tijorat faoliyati doirasi tavsifi, tizim arxitekturasining ta’rifi va prototip yaratish uchun taxminiy reja ishlab chiqiladi.

	Funktsional prototip ta'rifi
	Fikrlar uyg`unlashuvi
	Funktsional prototip yaratish
	Funktsional prototipni tahlil qilish

12.10-rasm. DSDM Funktsional model yaratish bosqichi³⁵.





³⁴ Черников. Управление качеством программного обеспечения: Учебник - М.: ИД ФОРУМ: ИНФРА-М, 2012.

• 
  Funktsional prototip ta’rifi. Ushbu bosqichda prototiplarga qo`yiladigan funksiyalarning ta`rifi keltiriladi. Ushbu kichik bosqichda iqtisodiy asoslash bosqichida olingan natijalarga ko’ra model ishlab chiqiladi.
  
• 
  Fikrlar uyg`unlashuvi. Prototipning funktsional imkoniyatlari qancha muddatda ishlab chiqilishi kerakligi haqida fikrlar uyg`unlashadi.
  
• 
  Funktsional prototip yaratish. Funktsional prototipni fikrlar uyg`unlashuvi va funktsional modelga muvofiq ishlab chiqish.
  
• 
  Funktsional prototipni tahlil qilish. Prototipning xizmat ko’rsatish imkoniyatini tekshiradi. Bu ishlab chiqilgan prototipni foydalanuvchi tekshirishi yoki hujjatlarni ko`rish orqali amalga oshiriladi.
  

Natija-funktsional prototipning umumiy ko’rinishini o’z ichiga olgan hujjat shakllanadi.

12.11-rasm. DSDM Loyihalashtirish va ishlab chiqish bosqichi³⁶.

• 
  Konstruktiv prototip ta’rifi. Tizimning funktsional va nofunktsional talablarini aniqlash. Ushbu talablarga asoslanib, dastur strategiyasi yaratilishi kerak.Agar avvalgi iteratsiyadan test yozuvilari mavjud bo’lsa, u holda u ham dastur strategiyasini yaratish uchun ishlatiladi.
  
• 
  Rejalarni uyg’unlashtirish. Belgilangan talablar qanday va qancha muddatda amalga oshirilishi to’g’risida kelishuvlar amalga oshiriladi.
  
• 
  Konstruktiv prototip yaratish. Testlash uchun foydalanuvchilarga berilishi mumkin bo’lgan tizimni (konstruktiv prototip) yaratish.
  
• 
  Konstruktiv prototipni tahlil qilish. Tayyorlangan tizimning funksiyasini tekshirish. Ushbu pastki bosqichda testlanadi va natijalar ko`rib chiqiladi. Foydalanuvchi hujjatlari va test hisoboti yaratiladi.
  

	Tizimni foydalanuvchi tomonidan tasdiqlash
	Foydalanuvchining mashqlari
	Amalga oshirish
	Tizimning bozorda ketishi tahlili

12.12-rasm. DSDM Amalga oshirish bosqichi³⁷.

• 
  Tizimni foydalanuvchi tomonidan tasdiqlash. Foydalanuvchilar sinovdan o’tgan tizimni keyinchalik qo’llanilishi yoki qo’llanilmasligi haqida tasdiqlashadi.
  
• 
  Foydalanuvchining mashqlari. Kelajakda tizimda ishlaydigan foydalanuvchining o`rganishi kerak bo`lgan narsalari. Natija – foydalanuvchilarning o`rganganligi haqida natijalar.
  
• 
  Amalga oshirish. Foydalanuvchilar orasida testlangan tizimni joriy qilish.
  
• 
  Tizimning bozorda ketishi tahlili. Ishlab chiqilgan tizimning bozorga ta`sirini tahlil qilish. Asosiy masala - tizimni ishlab chiqishda belgilangan maqsadga erishilganmi. Bunga asoslanib, loyiha keyingi bosqichga o’tadi (loyihadan keyingi) yoki qayta ko’rib chiqish uchun avvalgi bosqichga qaytadi. Loyiha tahlili hujjat asosida taqdim etiladi.