O’zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik instituti

Falsafa - tabiat, jamiyat va tafakkur 
taraqqiyotining umumiy qonuniyatlari to’g’risidagi fan. 
Qolaversa, u - mavjudot va 
bilishning umumiy tamoyillari, insonning atrof muhitga munosabati to’g’risidagi bilimlar 
tizimidir. Falsafaning umuman hamda, xususan, bizning navqiron davlatimiz uchun 
ahamiyatini I.A.Karimov juda yaxshi ta’riflab bergan: «Islom dinimizning muqaddas merosi 
- falsafa ilmini, xususan, Sharq falsafasini teran o’rganish, shu asosda ulug’ madaniyatimiz 
va qadriyatlarimiz ildizlarini jonlantirish, yaqin o’tmishimizdan qolgan mafkuradan xalos 
bo’lish, o’zimizning asrlar sinovidan o’tgan, ulug’ ajdodlarimiz bizga qoldirgan milliy 
mafkura va tafakkurimizni tiklash, uni zamonaniy-umumbashariy ruh bilan boyitish 
hammamizning dolzarb vazifamizdir»
16
. 
Falsafa davlat va huquq masalasini ham e’tibordan chetda qoldirmaydi. Albatta, 
bunda mazkur jarayonlarni tadqiq etuvchi maxsus fanlarning o’rnini bosish ma’nosi 
tushunilmaydi. U, faqat davlat va huquqning mohiyati, tabiati, ijtimoiy hodisalar tizimidagi 
vazifalari va o’rnini, ularning jamiyat taraqqiyoti va shaxs kamolotidagi roli va ahamiyatini 
belgilab beradi. 
Davlat va huquq nazariyasiga kelsak, u yuqorida ta’kidlangan muammolarni batafsil, 
barcha farqlari, nozik jihatlari va ko’rinishlarini, paydo bo’lish va rivojlanish qonuniyatlari, 
asosiy tamoyillarini chuqur va mukammal holda o’rganadi. Shunday qilib, barcha yuridik va 
umuman ijtimoiy fanlar uchun falsafa nazariy asos hamda ma’lum darajada metodologik 
yo’nalish beruvchi ilm sifatida hizmat qiladi. Aynan shuning uchun ham huquqiy hayot 
hodisalarini falsafiy nuqtai nazardan idrok yetish huquqshunoslik fanini ijodiy rivojlantirish, 
amaldagi qonunlarni Yanada takomillashtirish kafolatidir. Falsafa fani yutuqlari davlat va 
huquqning mohiyatini, ularning ishlash-amal qilish mexanizmini, ijtimoiy munosabatlarni 
tartibga solish va boshqaruvchilik ta’siri shakllarini yaxshiroq tushunishga yordam beradi. 
Buning ustiga