O’zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik instituti

Huquqiy davlat - ayni paytda huquqiy sud 
davlati hamdir. 
Sud hokimiyati mustaqil va xolis sudda ishlari ob’yektiv ko’rib chiqishga 
da’vat etilgan. U faqat qonungagana amal qiladi. Ilgari qayd etib o’tganimizdek, 
O’zbekiston Respublikasi sud tizimi Konstitutsiyaviy sud, Oliy sud va Oliy xo’jalik sudidan 
iborat (O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 107-moddasi). 
Konstitutsiyaviy sud - mustaqil va tashkiliy jihatdan qonun chiqaruvchi va ijroiya 
hokimiyatlaridan alohida turadi. Yangi Konstitutsiya bo’yicha Konstitutsiyaviy sud an’anaviy 
vakolatlari qonunlar, xalqaro shartnomalar va bitimlarning Konstitutsiyaga mos kelishi, 
67
Нишонов Б. Доклад о позиции Узбекистана. Демократия и право. T., 1995. 

---

275 
vakolatlar to’g’risida hokimiyat tarmoklari o’rtasidagi nizolarni hal etish va hokazolardan 
tashqari yana bir muhim imtiyoz - Konstitutsiya va huquqning umumiy tamoyillarini talqin 
etish huquqini ham oldi (O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 109-modda, 3-
bandi). Endilikda uning o’zi ham qonun chiqaruvchilik bilan bir qatorda huquq ijodkoriga 
ham aylandi. 
Oliy xo’jalik sudi iqtisodiyot sohasida yuzaga keladigan nizolarni hal etadi. 
O’zbekiston Respublikasi Oliy sudi fuqarolik, jinoiy va ma’muriy sudlov 
ishlarini yurgizish borasida sud hokimiyatining oliy organi hisoblanadi. 
U 
Qoraqalpogaston Respublikasi Oliy sudi, viloyatlar, shahar va tuman sudlarining sudlov 
faoliyati ustidan nazorat olib borish huquqiga ega. 
Qayd etib o’tganimizdek, respublikada sud tizimini isloh qilish bo’yicha ko’pgana 
ishlar qilindi. Lekin hali eng avvalo odamlar ongida ularning sud hokimiyatiga bo’lgan 
munosabatini o’zgartirish borasida yana ham ko’proq ish qilish kerak bo’ladi. Bugungi 
kunda oddiy fuqaro to’la darajada na o’z huquqlarini, na qonunlarni va na sud taomillarini 
bilmasligani isbotlab o’tishning hojati bo’lmasa kerak. Bunday ahvol, oldingi totalitar tuzum 
sud qarorlari orqali bir mafkuraning tazyigani qaror toptirib, o’zining jinoyatkorona 
siyosatini amalga oshirishi bilan izohlana-di. Bu esa, odamlar ongiga mahkam o’rnashib 
qolgan. Shuning uchun respublikamiz Prezidenti bu sohada asosiy vazifalar: «ushbu 
ko’nikmalarni, psixologiyani sindirish, odamlarning sudga munosabatini tubdan 
o’zgartirishdan iborat, - deb hisoblaydi.