takrorlash (sikl)
operatori.
6
Sanoq tiplari.
Cheklangan tiplar.
8
8
-
-
-
7
Satr toifalari satrlar
ustida bajariladigan
funksiyalar.
6
6
-
-
-
8
Massivlar. Bir o’lchamli
massivlar. Ular ustida
amallar.
10
6
2
2
-
II
PROTSEDURA VA
FUNKSIYALAR
32
22
4
6
-
9
Poddasturlar tashkili.
Prodsedura va
funksiyalar. Rekursiya
va uni tashkil etish.
12
8
2
2
-
10
To’plamlar va ular bilan
ishlash
uchun
mo’ljallangan protsedura
va funksiyalar.
10
8
-
2
-
11
Modullar tashkili va
mohiyati
10
6
2
2
-
II
I
FAYLLAR
10
6
2
2
-
12
Yozuv
tushunchasi va
uni tashkil etish. Fayl
toifa turlari. Fayllarni
tashkil etish. Toifali
fayllar. Fayllar bilan
ishlash uchun protsedura
va funksiyalar. DOS
moduli. Toifasiz fayllar
va ular bilan ishlash.
10
6
2
2
-
I
V
TURBO PASKAL
GRAFIKASI
10
8
2
-
-
13
Graph moduli haqida
ma’lumot. Ekranni
grafik rejimga o’tkazish.
10
8
2
-
-
12
Graph moduli
tushunchalari.
V
DINAMIK XOTIRA
TUSHUNCHASI.
12
8
2
2
-
14
Ko’rsatgich
toifalari va
ularni qo’llash. Dinamik
massiflar. Zanjirlar va
ular ustida amallar.
12
8
2
2
-
JAMI
140
104
18
18
58
1.2. Elektron qo`llanmalarga qo`yiladigan talablar
Hozirda ta`lim sohasida qo`llanilib kelayotgan elektron darslik,
ensiklopediyalar, elektron qo`llanmalar ta`lim rivojlanishi uchun dasturlarga
kiritilib o`qish samaradorligini oshirishda xizmat qilyapti. Shunday ekan
yaratilayotgan barcha o`qitish vositalari ma`lum bir standart, hamda bir qancha
talablarga rioya qilgan holda ta`limga joriy qilinishi lozim.
Ma`lumki, har qanday ta`limda qo`llanilgan vosita o`quvchilarga tushunarli
va har tomonlama qulay, hamda ma`lumotlar sodda va foydalanuvchilar uchun
afzallik tomonlari ko`p bo`lishi lozim. Biz quyida elektron qo`llanma yaratishda
qanday talablarga rioya qilish to`g`risida so`z yuritamiz.
Elektron qo`llanmani yaratishda quyidagi talablar qo`yiladi.
a) Didaktik talab.
- didaktik talablar ilmiylik, o`zlashtirishning yengilligi, muammoni qo`yish va
har tomonlama asosli tarzda bilim olishlik.
-o`qitish jarayonida talabaning faol va ongli ishtiroki.
-bilim olishining tizimli va bosqichma-bosqich amalga oshirilishi.
-bilimlarni mustahkamlash o`zlashtirilishini ta`minlash.
13
-o`rganuvchi uchun o`qish mustaqil holda bo`lishligini ta`minlash.
-o`qitishning interfaolligi.
-o`qitish uyg`unligini ta`minlanganligi.
-o`quv materialni taqdim etishga tizimli yondashilganligi.
-davlat ta`lim standartlariga mos nazariy material.
-amaliy ko`nikma va malaka hosil qilishga imkon yaratuvchi mashq va
masalalar sistemasi.
-asosiy bilimlarni o`zlashtirilishi umumiy baholash metodlari va vositalari.
b) Psixologik talab.
-psixologik talablar- elektron qo`llanmalarning samaradorligiga erishish
kompyuter bilan o`zaro muloqotning psixologik tomonlarini hisobga olish
asosida
amalga oshirilishi.
-elektron qo`llanmalardagi o`quv materialni taqdim etishni anglash jarayonining
verbal – mantiqiy, sensor-perseptiv (xis qilish, sezish) va ifodalanish darajasiga
mos kelishi kerak. Shuningdek, anglash bilan bog`liq psixologik jarayonlarga
axborotni qabul qilish (asosan, hamda eshitish, his qilish), e`tabor qilish (uning
turg`unligi, jamlanishi, bir narsadan ikkinchisiga o`tishi, taqsimlash va e`tibor
darajasi ), fikrlash (nazariy tushuncha, amaliy ko`rgazmali va amaliy-harakatli),
tasavvur qilish, kotira va boshqalar.
-elektron qo`llanma undan foydalanuvchi uchun qulay, fanni o`zlashtirishga
ijodiy yondashishi va sihat salomatligi uchun mehnat sharoitlarini
yaratish kabi
asosiy talablar kiradi. Zamonaviy axborot texnologiyalarni o`zlashtirish va u yoki
bu sohaga oid eng yangi yutuqlarni aks ettirgan o`quv materiali – darslik yoki
o`quv qo`llanmasining mavjudligi, bu hali to`laqonli o`quv jarayoni tashkil qilindi
degan so`z emas.
14
Zero, o`quvchi yoki tinglovchi bu o`quv materialini chuqur o`zlashtirish uchun,
uni ayrim nazariy bo`limlari, batafsil ishlab chiqilgan, o`quv mashg`ulotlarining
barcha turlarini mazmunan va vaqt bo`yicha yagona tizimga mujassamlashtirgan,
maqbullashtirilgan va yo`naltiruvchi tusdagi o`quv dasturi, amaliy mashg`ulot
materiallari to`plami, kompyuter vositasida modellashtirilgan
labaratoriya
ishlarining to`plami, mustaqil ishlash uchun topshiriqlar va masalalar topshiriq va
masalalarni bajarish va yechish bo`yicha uslubiy ko`rsatmalar, nazoratt savollari,
testlar va ularning javoblari masalalarni yechish chog`ida zarur bo`ladigan doimiy
ma`lumotnomalar mazkur fan bo`yicha eng ko`p ishlatiladigan asosiy tushuncha va
atamalarning izohli lug`ati, u yoki bu masalalar chuqur yoritilgan adabiyotga
havolalar ko`rinishida tarkibiy bo`laklarga ajratish, bu bo`laklarning majmuini
shakllantirish va shu tariqa o`quv jarayonida bilvosita dialog ish rejimini
tashkil
etish, boshqacha qilib aytganda, faol pedagogik muhit yaratish ham zarur bo`ladi.
Yaratilgan elеktrоn qo’llanmalarning ilmiylik va taqdimоt sifati o’quv
rеjaga mоslik; mavzu bayoni; til darajasi; manba tuzilishi;
taqdimоt va dizayn;
illyustratsiya; muammоlarga ta’sirchanligi kabi mеzоnlarga javоb bеrishi lоzim.
E
lеktrоn qo’llanma o’quv dasturiga va o’quv
-
mеtоdik nashr talablariga mоs
kеlishi lоzim. Elеktrоn qo’llanma tamоmila yangi, ya’ni birinchi bоr chоp qilinishi
yoхud оldin nashr qilingan o’quv mеtоdik qo’llanmaning elеktrоn vеrsiyasidan
оlingan bo’lishi mumkin.
Yuqоrida sanab o’tilgan mеzоnlar elеktrоn qo’lla
nma yaratishga qo’yiladigan
asоsiy talablar bo’lib, ular bеvоsita ta’lim samaradоrligini оshirishga хizmat qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
