O‘zbekiston numizmatika” fanidan maxsus sirtqi bo‘lim talabalari uchun sessiya oralig‘i nazorat ishlari to‘plami

Zarbxona, tanga saroyi — tangalar zarb qilish, orden, medallar, koʻkrak nishonlari va b. davlat unvon belgilari, shuningdek, zarhallash, kumushlash va zargarlik sirlash usullari bilan metaldan oʻyma va bosma mahsulotlar tayyorlaydigan davlat korxonasi. 3. milliy davlat barpo boʻlishi bilan tanga zarb kilish davlat monopoliyasiga aylangan sharoitlarda tashkil qilinadi.
Eng qad. Z.lar mil. av. Yunonistonda va Rimda tashkil etilgan edi. Dastlabki tangalar metallning oddiy kichik boʻlagidan iborat boʻlgan. Keyinchalik rasmli va yozuvli tangalar zarb qilina boshlagan. Maye, Eron shohi Doro 1 8,4 g ogʻirlikdagi oltin tangalar zarb ettirgan. Oʻrta Osiyoda davlat pul lari zarb etadigan Z.lar 8—10 a.larda paydo boʻlgan. Amir Temur hukmronligi davrida Samarqanddagi zarbxona Temuriylar davlati uchun tanga pullar zarb etgan.
19-asrning 40y.larida Xiva, Buxoro, Qoʻqon xonliklaridagi Z.larda aversi Sobiq Ittifoqda 1921 y.gacha Petrograd (hozirgi SanktPeterburg) Z.sida ordenlar va yubiley medallari tayyorlangan. 1921 y. avg .dan kumush, 1924 y.dan mis, keyinchalik bronza va nikelli, 1961 y.dan boshlab esa jez va neyzilberdan tangalar zarb qilina boshladi. 1942 y.da tashkil etilgan Moskva zarbxonasida orden, medallar, qimmatbaho metallardan koʻkrak nishonlari va b. mahsulotlar tayyorlangan.
Oʻzbekiston mustaqillikka erishganidan keyin 1992 y.da Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki huzurida "Davlat Belgisi" ishlab chiqarish birlashmasi tashkil qilindi. Shu birlashma tarkibida Toshkent zarbxonasi 1997 y. 20 martda ishga tushirildi. Z.da OʻzRning tangalari, orden, medallari, koʻkrak nishonlari va b. ishlab chiqariladi
2 – topshiriq: Mustaqil o‘rganish uchun test topshiriqlari. Test savollariga javob bering.

1. 
   Ahamoniylar davrida oltin va kumush tangalar qanday nom bilan atlagan?
   

A) darik, tsikl B) shoxruhiy C) eroniy D) fulusiy
2. “Markaziy Osiyo ilk tanga paydo bo‘lgan joylar sarasiga kirmaydi. Buning sababi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish sustligidir”.
3. Quydagi jumlalar muallifi?
A) E.V.Rtveladze B) ) Pyotr I C) F.Ioaxim D) Martin Fren
3. Filipp II pul islohoti o’tkazib oltin va kumush tangalar zarb etdi Oltin tanga qanday nomlangan?
A) “Filippik” B)darik C) fulusiy D) shoxruhiy
4. Aleksandr Makedonskiy o‘z tangalarini necha yoshida zarb ettirgan?
A)22 yoshda B) 33 yoshda C) 21 yoshda D) 20 yoshda
5. Aleksandr Makedonskiy tangasi qanday nomlangan?
A) “Vasilevs Aleksandr” B) darik C) shoxruhiy D) “Filippik”
6. Filipp II ning kumush tangalarida nima aks ettirilgan?
A) ot va jangchi B) buqa va arslon C) sigir D) echki va askar
7. birinchi zarbxona qayerda ochilgan?
A) baqtriyada B) so’g’diyonada C)marvda D)toshkentda
8. Kim o‘z tangalarida o‘zini yarim xudo darajasiga ko‘targan?
A) Mitridat Yevpator B) Kaufman C)Chernyayev D)Amir Temur
9. Yunon-Baqtriya tangalarining asosiy o‘lchov birliklari qaysilar hisoblangan?
A) tetradraxma, draxma (hovuch), obol (to‘rt qirrali sterjen) bo‘lgan
B) so’qa, omoch
C) Kilogramm, santimetr, metr
D) gramm
10. Vima kadfiz davrida qanday tangalar zarb etiligan?
A)oltin, kumush, mis B) qo’rg’oshin, oltin C) mis, kumush, temir D) aluminiy, kumush