15
texnologiyalar, ineterfaol uslullaridan: “klaster usuli”, “Ajurli-arra”,
Ekspert
baholash” usuli, “Delfi” usuli,“Pattern” usuli, “O‘yinlar nazariyasi” usuli; “Sokrat”
usuli, “SWAT - tahlil” usuli, “Aqliy xujum” usuli, “Fokus guruhlar” usullari va
boshqa usullardan ham foydalaniladi.
Globallashuv jarayonida mafkuraviy kurash o‘zining yuqori nuqtasiga
chiqayotgan bugungi kunda, mafkuraviy ta’sirlar avvalo, yoshlarning ongini
zaharlash va ularni o‘z manfaatlari yo‘lida birtomonlama
foydalanish oqibatlari
shuni yana bir bor isbotlamoqdaki, avvalo mana shu qatlam orasida milliy g‘oya
targ‘botini keng ko‘lamda yoyish, mohiyatini ochib berishga xizmat qiladi.
Masalan, milliy g‘oya targ‘iboti texnologiyasida an’anaviy uslublarning o‘rnini
ham inkor etmagan holda, uni yangicha talqin etish, boyitish,
turli shakllarda
zamonaviylashtirish foydalidir. Zamonaviylashtirish an’anaviylikni inkor etmasligi
muhim. Targ‘ibotda an’anaviy uslublardan zamonaviy tarzda foydalanish
samaralidir. Turli debatlar, ta’lim tizimidagi targ‘ibot texnologiyasi sifatida asosiy
mazmun kasb etuvchi - “ajurli arra” (ya’ni, turli mavzularga nisbatan talabalarning
munosabatlarni ikki guruhga bo‘lingan ravishda tahlil qilish), “klaster”, ya’ni
axborotlarni tarqatish, shuningdek, “munozara”, “o‘z o‘rningni top” ya’ni, agar
auditoriyada muayyan mavzu bo‘yicha tortishuvlar vujudga kelsa,
mazkur usul
yordamida muammo echimi aniqlanadi. Uning mazmuni darsning asosan kirish
qismida qo‘llaniladi, o‘tilayotgan mavzuga nisbatan turli yondashuvlar mavjudligi
aytiladi. Bu bir tomondan. Ikkinchi tomondan talabalar fikrini bayon qilishi,
o‘zgartirishga imkon tug‘iladi. Mustaqil fikrlarni shakllanishiga va o‘rganilayotgan
mavzu bo‘yicha o‘zlarining qarashlarini ifoda etish imkoniyatidir. Nihoyat dars
so‘nggida o‘qituvchi mavzuni o‘zlashtirish darajasini baholaydi. Bundan tashqari
bugun pedogogik texnologiyaning “Debatlar” usuli kabi interfaol usullaridan keng
va ommaviy ravishda ta’lim tizimlarida foydalanish milliy g‘oya targ‘ibotida
etakchi mazmun kasb etadi. “Debatlar” asosida darsni
tashkil etishdan asosiy
maqsad muammoning echimini topishda talaba o‘z yondashuvining to‘g‘riligiga
o‘zlarini ishontirishdir. O‘z fikrini aniq, lo‘nda bayon etish, buning uchun to‘g‘ri
16
dalil va xulosa topish ko‘nikmasini shakllantirishda “debatlar” samarali usul
hisoblanadi.
Milliy g‘oya targ‘iboti va tashviqotining asosiy usullaridan biri-“Ijodiy
tanqidiy fikrlash” usuli hisoblanadi. Bu faqat tanqid qilish yoki e’tirof etmaslik
degani emas. Tanqid xolis ijodiy va amaliy bo‘lishi, aniq xulosalarga, takliflarga
tayanishi lozim. Vazifasi: Demokratik jamiyatda har bir fuqaro muammoni oqilona
echish
qobiliyatiga, salohiyatiga, tafakkuriga, ilmiga ega bo‘lishi lozim. SHu
boisdan milliy g‘oyani aholi va ayniqsa, yoshlar orasida milliy g‘oya targ‘ibotini
takomillashtirishda ta’lim texnologiyasining o‘rni beqiyosdir. SHuning uchun,
talabalarni bahs-tortishuv orqali masalaning echimini topishga ko‘proq
jalb qilish
lozim. Bu ularni fikrlashga undaydi. Faolligini ma’suliyatini oshiradi.
Savollarni echishda talabalarda tinglash, muloqot olib borish, turli fikrlarni
taqqoslash, o‘zgalar fikriga befarq qaramaslik kabi odatlar shakllana boradi.
Masalani echish va hukm chiqarish, analitik fikrlash
qobiliyati rivojlanadi,
munozara yuritish, echimlarni to‘g‘ri topish madaniyati o‘zlashtiriladi.
Baxs-munozara jarayonida quyidagilarga:
bahs madaniyatiga;
har bir fikrni hurmat qilishga;
fikrlarni asoslash va dalillashga;
fikrdagi mushtarak maqsadlarni ko‘ra bilish va uni e’tirof etish
maqsadga muvofiqdir. U turli xalqlar va mamlakatlar xayotida onggi,
dunyoqarashi,
ma’anaviy-madaniyati,
qarashlarida
sodir
bo‘layotgan
yangilanishlar bilan uzviy bog‘liq. Ayni paytda g‘oya va mafkura sohasida yangi
texnologik o‘zgarishlarni keng joriy etilishi ham uni zamon bilan hamnafas holda
yangilanib va takomilashib borishini taqazo etadi. Bu milliy g‘oya targ‘iboti
texnologiyasini hayot bilan birga takomillashib borishini davr o‘zgarishlaridan
orqada qolmasligini zarur qilib qo‘yadi. Milliy g‘oya targ‘ibot texnologiyalari davr
va zamon o‘zgarishlari bilan bog‘liq holda o‘zgaruvchanlikka ega. Buni
targ‘ibotda hisobga olish zarur.
17
Bugun davr o‘zgardi, ayniqsa, milliy g‘oya targ‘iboti bilan shug‘ullanuvchi
zamonaviy mutaxassislarga talablar oshib bormoqda. Bugungi axborot asrida
ta’lim-tarbiya
tizimida muhim islohotlar, o‘zgarishlar amalga oshdi. Mustaqillik
tufayli ta’lim-tarbiya jarayoniga yangicha qarash shakllandi. O‘qish jarayoniga
yangicha zamonaviy uslublar kirib kelmoqda. Bular:
Do'stlaringiz bilan baham: 
