«O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»


siy quroli nutq bo‘lgan har qanday odam uchun sifatli ovoz hal  qiluvchi ahamiyatga molikdir. 109-mashq



Download 265,61 Kb.
bet105/122
Sana20.09.2021
Hajmi265,61 Kb.
#179832
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   122
Bog'liq
«O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»-fayllar

95
siy quroli nutq bo‘lgan har qanday odam uchun sifatli ovoz hal 
qiluvchi ahamiyatga molikdir.
109-mashq. 
Parchani o‘qing. Qahramonning ayrim tovushlar talaffu-
zidagi nuqsonlariga e’tibor bering, tovushni aniq talaffuz 
qilish zaruriyati haqida fikrlashing.
Qachondir uning ismi bo‘lsa bo‘lgandir. Biroq mahallada hech kim 
uning otini bilmaydi. Hamma Shayx deb chaqiradi...
Jamiki to‘y, jamiki ma’raka Shayxsiz o‘tmaydi. Uning o‘z vazifasi bor: 
samo 
var qo‘yadi. Xotinoshida mahalla otini, nikoh-u bazmlarda to‘yboshi 
erkak 
lar Shayxning xizmatiga muhtoj.
– 
Shayx, to‘rt choynak choy!..
– 
Hozir...
Shayx g‘alati gapiradi, «z»ni aytolmaydi, «dz» deydi, «s» deyolmaydi, 
allaqanday «ts» qilib aytadi.
– 
Shayx, tezroq! Nozik mehmonlar kelib qoldi.
Shayx shoshilmaydi. Ishini bilib qiladi.
– Tsekin. Nodzik bo‘tsa, o‘dziga, – deydi iljayib. (O‘. Hoshimov)
110-mashq.
  Matnni o‘qing. Unda ifodalangan fikrlar atrofida mulo-
hazala ringizni  o‘rtoqlashing.
Mashhur qadimgi yunon notig‘i Demosfenning dastlab ovozi past, 
talaffuzi yomon, nafasi qisqa bo‘lganligidan chiroyli va ta’sirli nutq ayta 
olmagan. Keyinroq Demosfen nutq texnikasi asoslarini egallashga juda 
jiddiy kirishgan. U bir yerto‘la qazib, shu yerto‘lada ovozini rivojlan-
tirish, diksiya, deklamatsiya bo‘yicha oylab mashqlar qiladi. Talaffuzida-
gi nuqsonlar, «r» tovushini aytolmaslik, ba’zi tovushlarni noaniq aytish 
kabilarni bartaraf etish maqsadida og‘ziga mayda toshlarni solib, she’rlar, 
turli matnlarni o‘qish bilan shug‘ullanadi. Ovozini rivojlantirish, ovoz 
apparatlarini chiniqtirish uchun esa tepaliklarga yugurib chiqib, yugurib 
tushib, nafasini ushlab turgan holda she’rlarni deklamatsiya qiladi. De-
mosfen gapirayotganda, bir yelkasini hadeb ko‘taraverish odatidan qutulish 
uchun yerto‘lasining shiftiga uchi o‘tkir xanjarni osib qo‘yib, yelkasini 
xanjarning ayni uchiga to‘g‘rilab turib, mashqlarini davom ettiradi. Ana 
shunday mashaqqatli va muntazam mashqlar tufayli Demosfen notiqlikning 
yuksak cho‘qqisini zabt etgan. (S. Inomxo‘jayev)




Download 265,61 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish