O‘zbekisòon respublikasi oliy va o‘RÒa maxsus

Patanatomik o‘zgarishlar. Nobud bo‘lgan baliqlar jasadlarining yorib ko‘rilishi va jabradan tayyorlangan gistologik namunalar (srez) tekshirilganda zamburug‘larning giflari va sporalari yaxshi ko‘rinadi. Qon tomirlar giperemiyalashgan, zamburug‘ giflari bilan to‘lib qolgan, respirator qatlamlardagi qon tomirlar kolbasimon kengaygan, uning devorlari va epitelial to‘qimasi yorilgan. Pa- renximatoz organlarning to‘qimalari qon bilan to‘lgan, yog‘ va glikogenning qatlami yupqa.
Òashxis kompleks usulda: epizootologik ma’lumotlar inobatga olinishi kerak, klinik belgilariga qarab va kasallikdan o‘lgan baliq jabrasini mikroskopik tekshiruvdan o‘tkazib, zamburug‘ giflari va sporalarini topish asosida qo‘yiladi. Bronxiomikozni baliqlar- ning «zamor» kasalligidan farq qilish kerak. Bronxiomikozda ka- sal baliqlarning boshi suv ostiga qaratilgan bo‘ladi.
Davolash usullari ishlab chiqilmagan.

Kasallikning oldini olish va qarshi kurashish tadbirlari.

Bronxiomikoz kasalligi kelib chiqqanda butun kompleksga
epizootiyaga qarshi tadbirlarni amalga oshirish kerak. Birinchi navbatda, baliqlarni saqlashning zoogigiyenik sharoitlarini yax- shilash, suv oqimini tezlashtirish, suvni kislorod bilan boyitish, bronxiomikozga chalingan baliqlarni muntazam ravishda ovlab, ayniqsa, kasallikdan o‘lgan baliq jasadlarini ovlab, agarda tovarlik ko‘rinishi buzilmagan bo‘lsa, iste’molga chiqarish, kuchli oriq- langan baliqlarni esa termik ishlovdan so‘ng hayvon va parranda- larga yedirish tavsiya etiladi.
Kasallik tarqalib ketmasligi uchun baliqlar harakatini cheklash, kasal baliqlarni ovlashda ishlatilgan barcha inventarlar 2% li formalin eritmasida bir soat davomida dezinfeksiyalanadi yoki idishlarga solib 30 daqiqa davomida qaynatiladi, yog‘och va metallardan tayyorlangan asbob-uskunalarni olovda kuydirib oladi. Nefromikoz — ham zog‘orabaliq va tovonbaliq turidagi ba- liqlarning yuqumli kasalligi bo‘lib, baliq buyraklarining ipsimon zamburug‘lar bilan zararlanishi oqibatida kelib chiqib, kasal baliqlarning ommaviy ravishda nobud bo‘lishi bilan xarakter- lanadi. Bu zamburug‘ Nephromyces avlodiga kiradi. Kasallik ilk marotaba XX asrning boshlarida 5—6 yoshdagi tovonbaliq tu- ridagi baliqlarda, keyinchalik karp turidagi baliqlarda G‘arbiy Yevropa davlatlaridagi suv havzalarida topilgan. Bizda bu kasal- lik uchramaydi, biroq boshqa davlatlardan kelib qolish xavfi bor, shuning uchun ham asosiy e’tiborni respublikamizga infeksiya
kirib kelishining oldini olishga qaratmog‘imiz lozim.
Etiologiyasi. Qo‘zg‘atuvchisi — ipsimon shakldagi Nephromyces avlodiga mansub Nephromyces piscium (plehn) turidagi zam- burug‘ hisoblanadi. Zamburug‘ning giflari (mitseliy) kuchli shoxlangan bo‘lib, eni 1,5—3 mkm. Baliq bulyonidan tayyor- langan jelatina oziqaviy muhitda yaxshi o‘sadi.