O‘zbekisòon respublikasi oliy va o‘RÒa maxsus òA’lim vazirligi o‘RÒa maxsus, kasb-hunar òA’limi markazi

Reaktiv quvvatni o‘lchash. Reaktiv quvvatning liniya kuchlanishi va faza toki orqali ifodasi quyidagicha bo‘ladi:

17. 
    = U_BC · I_A · sin(U_B · I_A) = U_DC · I_A · cos (90° – j).
    

Keltirish formulasiga asosan: sinj = 90° – j. De-mak, reaktiv quvvatni o‘lchash uchun vattmetrni qu-yidagicha ulashimiz kerak (5.11- rasm).

Simmetrik iste’molchi bo‘lganda har uchala fazaning reaktiv quvvati:

Q_ist = ₃ · U_BC · I_A · sinj.

Aktiv va reaktiv elektr energiya induksion asbob yordamida o‘lchanadi. Bu o‘lchash asbobi hisoblagich (schotchik) deb aytiladi va diskning aylanish sonini hisoblovchi mexanizm bilan jihozlanadi. Har bir hi-soblagichda bir K · Vatt · soat elektr energiya diskning