Oʻzbek tilshunosligi kafedrasi “tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor



Download 1,03 Mb.
bet13/63
Sana21.04.2022
Hajmi1,03 Mb.
#569675
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   63
Bog'liq
O\'zbek tili kitob

Ilmiy matnning xususiyatlari

Ilmiy uslubda yaratilgan matn standartlashtirilgan yopiq tizimdir. Ilmiy uslubning asosiy xususiyatlari adabiy tilning me’yoriy talablariga muvofiqligi, standart navbatlar va ifodalardan foydalanish, “ramziy” ramzlar va formulalar tilining imkoniyatlaridan foydalanish, zikr va yozuvlardan foydalanish. Misol uchun, klientlar ilmiy jamiyatda odatda qabul qilinadi: masalan, ... shuni ta’kidlash kerakki, tadqiqot davomida olingan ma'lumotlar quyidagi xulosalarga olib keldi ... keling, tahlilga o'tamiz ... va hokazo.


Ilmiy axborotni “sun’iy” til elementlariga o‘tkazish uchun: 1) grafikalar, davralar, bloklar, chizmalar, chizmalar keng qo‘llaniladi; 2) formulalar va belgilar; 3) ilmiy uslubning maxsus terminlari va leksik xususiyatlari, masalan, fizik miqdordagi nomlar, matematik belgilar va boshqalar.
Ma’lumot moslamasi (dipnotlar, izohlar, eslatmalar) nutq mavzusiga nisbatan aniqroq g‘oyalarni shakllantiradi va atamalarning aniqligi va manbalarning tekshirilishi kabi ilmiy nutq sifatini amalga oshirishga xizmat qiladi.
Ya’ni, xususiyati adabiy til normasiga muvofiqligi bilan ajralib turadigan ilmiy uslublar tadqiqot g‘oyalarini ifoda qilishda aniqlik, aniqlik va lakonizmga xizmat qiladi. Ilmiy ma'ruza uchun monologik shakli xarakterli bo‘lib, bayonning mantiqiyligi izchil ravishda aniqlanadi, xulosalar to‘liq va aniq ifoda shaklida rasmiylashtiriladi.
8-AMALIY MASHG‘ULOT.
MAVZU: ILMIY USLUBNING GRAMMATIK XUSUSIYATLARI

Ilmiy matnning semantik tuzilishi


Ilmiy uslubning har bir matnida qurilishning o‘ziga xos mantiqi mavjud bo‘lib, u tuzilish qonunlariga mos keladigan aniq bir shaklga ega. Odatda tadqiqotchi quyidagi sxemaga rioya qiladi:

  • Muammoning mohiyatiga kirish, uning dolzarbligi va yangilanishi;

  • Tadqiqot mavzusini tanlash (ba’zi hollarda obyekt);

  • Maqsadlarni belgilash, muayyan vazifalarni bajarish davomida hal qilish;

  • Tadqiqot mavzusiga har qanday tarzda ta’sir etadigan ilmiy manbalarni ko'rib chiqish, ish uchun nazariy va uslubiy asoslarni tavsiflash; Terminlarning asoslanishi;

  • Ilmiy ishning nazariy va amaliy ahamiyati;

  • Ilmiy ishning mazmuni;

  • Eksperimentning tavsifi, agar u amalga oshirilsa;

  • Tadqiqot natijalari, uning natijalari bo‘yicha tuzilgan xulosalar.

Download 1,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish