№
|
Ma’ruzalar mavzulari
|
Mavzuning mazmuni
|
Sо at lar hajmi
|
4-semestr
|
1.
|
Fe’l turlari: sof fe’llar va vazifaviy ko‘rinishlari. Sifatdosh, ravishdosh, harakat nomlari va kesimlik shakllari.
|
Fe’lning o‘zgalovchi kategoriyasi va uning shakllari: sifatdosh, ravishdosh, harakat nomi. O‘zgalovchi kategoriya va shakllari umumiy grammatik ma’nosi ularning substansial mohiyati sifatida. Bo‘lishli-bo‘lishsizlik kategoriyasi umumiy grammatik ma’nosining nutqiy voqelanishida lisoniy va nolisoniy omillar munosabati.
|
2
|
2.
|
Fe’l kategoriyalari. O‘timli va o‘tim-siz fe’llar. Fe’l nisbatlari. Fe’lning analitik shakllari. Bo‘lishli va bo‘lishsiz fe’llar. To‘liqsiz fe’l.
|
Fe’lning tasniflovchi kategoriyalari. Nisbat kategoriyasi va uning shakllari tizimi. Nisbat kategoriyasi va shakllarining umumiy grammatik ma’nosi ularning substansial mohiyati sifatida. Nisbat kategoriyasi umumiy grammatik ma’nosining nutqiy voqelanishida lisoniy va nolisoniy omillar hamkorligi. Bo‘lishli-bo‘lishsizlik kategoriyasi va shakllarining umumiy grammatik ma’nosi ularning substansial mohiyati sifatida. Bo‘lishli-bo‘lishsizlik kategoriyasining tasdiq-inkor kategoriyasiga munosabati. Bo‘lishli-bo‘lishsizlik kategoriyasi umumiy grammatik ma’nosining nutqiy voqelanishida lisoniy va nolisoniy omillar munosabati.
|
2
|
3.
|
Mayl shakllari paradigmasi, Zamon shakllari, ularning UGM si va XGM si. Fe’lshunoslikning dolzarb muam-molari.
|
Fe’l. Fe’lning mustaqil so‘z turkumi sifatidagi umumiy grammatik xususiyatlari. Fe’lning umumiy grammatik ma’nosi. Fe’lning lug‘aviy-grammatik guruhlari.O‘timli va o‘timsiz fe’llar. Fe’lning nutqdagi turlari: tuslangan va tuslanmagan ko‘rinishlari; tuzilish turlari, to‘liqsiz fe’llarning so‘z turkumlari sistemasidagi o‘rni.
|
2
|
4.
|
Ot. Otning mustaqil so‘z turkumi sifati dagi umumiy grammatik xusu-siyatlari. Otning lug‘aviy-gram matik guruhlari. Otlarda denotatsiya va konnotatsiya.
|
Ot va uning o‘rganilish tarixi.
Otning mustaqil so‘z turkumi sifatidagi umumiy grammatik xususiyatlari.
Otning umumiy grammatik ma’nosi.
Otning lug‘aviy-grammatik guruhlari.
Otning nokategorial shakllari.
|
2
|
5.
|
Onomastik leksika. «SB» shakllari. OT-leksemalar gu ruhining boyish manbalari. Unumli SYQ lari. Yangi abbreviaturalar. Kompozitivlar.
|
Otning UGM parchalanishiga ko‘ra turlari.
Turdosh otlar.
Muayyan va mavhum ot.
Yakka va jamlovchi ot.
Otlarda denotatsiya va konnotatsiya.
Atoqli otlar. Onomastik leksika.
“Subyektiv baho”(SB) shakllari.
|
2
|
6.
|
Otning tasniflov chi kategoriyasi. Son kategoriyasi va uning shakl lari. Son katego riyasi va shaklla rining umumiy grammatik ma’nosi.
|
Otning tasniflovchi kategoriyasi. Son kategoriyasi va uning shakllari. Son kategoriyasi va shakllarining umumiy grammatik ma’nosi. Son kategoriyasi umumiy grammatik ma’nosining nutqiy voqelanishida lisoniy va nolisoniy omillar munosabati.
|
2
|
7.
|
Sifat va uning o‘rganilish tarixi. Sifatning lug‘a viy-grammatik guruh-lari. Asliy va nisbiy sifatlar. Sifat yasalishi. «SB» shakllari. Sifatlarning sintaktik
vazifalari.
|
Sifat va uning o‘rganilishtarixi. Sifatning mustaqil so‘z turkumi sifatidagi umumiy grammatik xususiyatlari. Sifatning lug‘aviy-grammatik guruhlari. Asliy va nisbiy sifatlar. Sifat va uning UGMsi. Sifatning LMGlari. Asliy va nisbiy sifatlar. Sifat derivatsiyasi
|
2
|
8.
|
Daraja sifatning tasniflovchi kategoriyasi sifatida. Daraja kategoriyasi umumiy gram matik ma’nosi. Sifatning nokategorial shakllari
|
Daraja sifatning tasniflovchi kategoriyasi sifatida. Daraja kategoriyasi umumiy grammatik ma’nosining nutqiy voqelanishida lisoniy va nolisoniy omillarning uyg‘unlashuvi. Sifatning nokategorial shakllari: kuchaytirma va ozaytirma shakllari. Fonetik usul. Leksik usul. Morfologik usul. Sifatning nokategorial shakllari. Sifat otlashuvi va sifatning otga ko‘chishi
|
2
|
9.
|
Son. O‘rganilish tarixi. O‘ziga xos xususiyatlari. UGM si. Tasnif lanishi. Har bir ma’no turining ifodalanish, qo‘llanish. «Bir» leksemasi. Uning nutqiy ma’nolari.
|
Son vauning o‘rganilish tarixi. Sonning mustaqil so‘z turkumi sifatidagi umumiy grammatik xususiyatlari. Sonning lug‘aviy-grammatik guruhlari va tasniflanishi. Son grammatik shakllarining lug‘aviy ma’noga ta’sir qilish imkoniyatlari. Son shakllari umumiy grammatik ma’nosining nutqiy voqelanishida lisoniy va nolisoniy omillarning uyg‘unlashuvi.
|
2
|
10.
|
Numerativlar. O‘zbek tilida sof va vazifadosh numerativlar. Ularning qo‘lla nish shakllari
|
Numerativlar. Numerativli birikuvlarning qoliplari.
|
2
|
11.
|
Ravish. O‘rgani lish tarixi. O‘ziga xos xususiyatlari, LGM lari. Daraja lanishi. Ularning ifodalanishi, qo‘l lanishi. RY faol va nofaol model lar. Ravishlar ning sintaktik vazifalari.
|
Ravish va uning o‘rganilish tarixi. Ravishning mustaqil so‘z turkumi sifatidagi o‘ziga xos grammatik xususiyatlari. O‘zgarmaslik ravishning grammatik belgisi sifatida. Ravishning lug‘aviy-grammatik guruhlari.
|
2
|
12.
|
Taqlid. O‘rgani lish tarixi. O‘ziga xos xususiyatlari. Turlari. Fonetik semantik, morfologik, sintaktik tabiati.
|
Taqlid va uning o‘rganilish tarixi. Taqlidning mustaqil so‘z turkumi sifatidagi o‘ziga xos grammatik xususiyatlari. O‘zgarmaslik taqlidning grammatik belgisi sifatida. Taqlidning lug‘aviy-grammatik guruhlari.
|
2
|
13.
|
Olmosh. O‘rgani lish tarixi. O‘ziga xos ishoraviy (deyktik) tabiati. Umumiy xususiyatlari. Tasniflanishi. Anaforik, kataforik qo‘llanishlari.
|
Olmosh va uning o‘rganilish tarixi. Olmoshning o‘ziga xos ishoraviy (deyktik) tabiati, mustaqil so‘z turkumi sifatidagi o‘ziga xos grammatik xususiyatlari. Olmoshlarning matndagi o‘rni. Sintaktik imkoniyatlari.
|
2
|
14.
|
Sintaktik shakl hosil qiluvchi kategoriyalar va ularning turlari: egalik, kelishik va kesimlik kategoriyasi.
|
Sintaktik shakl hosil qiluvchi kategoriyalar va ularning turlari: egalik, kelishik va kesimlik kategoriyasi. Ularning umumturkumiy va sintiktik vazifa uchun xoslangan kategoriyalar ekanligi.
Egalik kategoriyasi va uning shakllari paradigmasi. Egalik kategoriyasi va shakllarining umumiy grammatik ma’nosi. Egalik kategoriyasining turli mustaqil so‘z turkumlarida qo‘llanish xususiyatlari. Egalik kategoriyasi umumiy grammatik ma’nosining nutqiy voqelanishida lisoniy va nolisoniy omillar hamkorligi.
Kelishik kategoriyasi va uning shakllari paradigmasi. Kelishik kategoriyasi va shakllarining umumiy grammatik ma’nosi. Kelishik kategoriyasining turli mustaqil so‘z turkumlarida qo‘llanish xususiyatlari. Kelishik kategoriyasi umumiy grammatik ma’nosining nutqiy voqelanishida lisoniy va nolisoniy omillar hamkorligi.
|
2
|
15.
|
Yordamchi so‘zlar. Ko‘makchilar. Ma’nosi va vazifasi.
|
Yordamchi so‘zlar va ularning turlari: ko‘makchi, bog‘lovchi, yuklama. Ko‘makchi, uning o‘rganilish tarixi, xususiyatlari, tiplari va turlari. Ko‘makchi lisoniy imkoniyatlarining nutqiy voqelanishi, unda lisoniy va nolisoniy omillar hamkorligi.
|
2
|
16.
|
Bog‘lovchilar. Yuklamalar. Ma’nosi va vazifasi.
|
Bog‘lovchi, uning o‘rganilish tarixi, xususiyatlari, tiplari va turlari. Bog‘lovchi lisoniy imkoniyatlarining nutqiy voqelanishi, unda lisoniy va nolisoniy omillar munosabati.
Yuklama, uning o‘rganilish tarixi, xususiyatlari, tiplari va turlari. Yuklama lisoniy imkoniyatlarining nutqiy voqelanishi, unda lisoniy va nolisoniy omillar uyg‘unligi.
|
2
|
17.
|
So‘z-gaplar. So‘z turkumi sifatida ajratilish tamo yillari. MG lari. So‘z-gaplarning tasniflanishi: modallar, undov lar, tasdiq-inkor va taklif – ishora so‘zlari. Tavsifi. Qo‘llanish.
|
So‘z-gaplar, ularning o‘rganilish tarixi, xususiyatlari, tiplari va turlari. So‘z-gaplar lisoniy imkoniyatlarining nutqiy voqelanishi, unda lisoniy va nolisoniy omillar munosabati.
|
2
|
|
|
|
