O`zbek tili va adabiyotini o`qitish metodikasi

ADABIY KONFERENSIYA − bir yozuvchining bir yoki bir necha asarlari bo‘yicha alohida tayyorgarlik bilan o‘tkaziladigan adabiy-ilmiy tadbir. A.k.da mavzu yuzasidan bitta professor-o‘qituvchi va bir necha o‘quvchi yoxud talaba tomonidan ma’ruza qilinishi maqsadga muvofiq bo‘ladi. Sinfdan tashqari ishning bu turi uchun katta badiiy salmoqqa ega asarlar tanlanishi kerak. Negaki, adabiy asar u to‘g‘rida jiddiy va xilma-xil fikrlar aytishga yaraydigan bo‘lsagina, turlicha qarashlarni yuzaga keltira oladi.

ADABIY KO‘RGAZMA − adabiyot bo‘yicha sinfdan tashqarida o‘tkaziladigan tadbirlarning bu turi ko‘pincha boshqa tadbirlarning ichiga singdirib yuborilgan bo‘ladi. A.k.ni alohida bir adabiy tadbir sifatida ham uyushtirish mumkin. Bunda biror ijodkorning hayoti va ijodiga daxldor materiallardan maxsus joyga ko‘rgazma qilinadi. Ijodkor asarlarining turli nashrlari, albomlar, suratlar, gazeta va jurnal yig‘malari, ayni ijodkorga tegishli turli sana va qaydlar aks etgan chizmalar A.k.dan joy olishi mumkin. A.k. muayyan yozuvchi ijodining ko‘lami va shaxsiyati qirralariga xos jihatlarni ko‘rsatish orqali uning asarlariga qiziqish uyg‘otishga qaratiladigan tadbirdir.

ADABIY O‘QISH – uzluksiz ta’lim tizimining muayyan bosqichida «Adabiyot» o‘quv fanini o‘rgatish shakli. Ma’lumki, «Adabiyot» predmeti uzluksiz ta’lim tizimining turli bosqichlarida turlicha o‘qitiladi. Chunonchi, O‘zbekiston Respublikasining boshlang‘ich va o‘rta maktablarida «Adabiyot» o‘qitish adabiy o‘qish tarzida tashkil etiladi. Bu bosqichda «Adabiyot» o‘quv faniga tizimli kurs tarzida yondashilmay, unga o‘quvchilarni badiiy asar o‘qish, o‘qiganini tushunish va tahlil qilib, zavqlanishga o‘rgatish vositasi sifatida qaraladi. A.o‘.da asosiy maqsad o‘quvchilarda ezgu ma’naviy sifat va yuqori badiiy did shakllantirishdan iborat bo‘ladi. Ushbu bosqichda o‘rganish uchun adib emas, balki asar tanlanadi. Negaki, A.o‘. o‘quvchilarga adabiyotshunoslik fanini o‘rgatishga emas, balki ularni sara badiiy matnlar bilan tanishtirishga yo‘naltirilgan bo‘ladi.

ANALIZ – yunoncha ajratish, ajralish. Tekshirish, obyektni fikran tarkibiy elementlarga ajratib tadqiq qilish.