O`zbek tili va adabiyotini o`qitish metodikasi fanidan ma’ruza (VI semester 4-kurs) Individuallik

KO‘NIKMA – egallangan bilimlarning aniq xatti-harakatdagi ifodasi, o‘zlashtirilgan bilimlarni amaliyotga qo‘llash usullarini egallash;
KO‘RSATMALI O‘QUV QUROLLARI – o‘quv-tarbiya jarayoni samaradorligini oshirish maqsadida foydalaniladigan didaktik vositalar. Didaktikaning eng muhim tamoyillaridan biri uning ko‘rsatmaliligidir. K.o‘.q. o‘quvchilarga o‘rgatilayotgan mavzuni o‘zlashtirishni osonlashtiradi. Ta’limning ko‘rsatmaliligi bilish nazariyasining tabiatidan kelib chiqadi. O‘quvchi, ayniqsa, quyiroq sinflarda bilishning hissiy bosqichida bo‘lishadi, yahni sezgi muchalariga bevosita ta’sir etgan narsa-hodisalarni yaxshiroq idrok etishadi. SHu boisdan ham darslarda ko‘rsatmali quroldan foydalanish joiz.
KO‘RGAZMALILIK – har bir darsning mazmun-mohiyatini turli xil tasviriy rasmlar, jadvallar va boshqa vositalar orqali jonlantirib, qayta yodga solish.
KO‘CHIRMA, k o n s p ye k t (lotincha cons’ectus – ko‘rish, nazar solish; ko‘rinish so‘zlaridan) – biror matn (nutq, mahruza, asar va boshqa) mazmunining qisqacha yozma bayoni. Bunda kishi o‘z ehtiyojidan kelib chiqib, matnning lozim qismini shartli qisqartmalardan foydalanib ko‘chirishi ham mumkin. K. – o‘quvchilar aqliy taraqqiyotini faollashtirishning samarali usullaridan biri. Maktab o‘quvchilari va talabalar K. olish jarayonida o‘qilgan yoki eshitilganlarning muhimlarini nomuhimidan ajratishni, eng zarur o‘rinlarni anglanarli tarzda, o‘zaro bog‘liq yo‘sinda qayd etishni o‘rganishadi.
LOYIHALASHTIRISH – loyihani – ehtimol qilinayotgan yoki mumkin ob'еkt, holatning prototipini, proobrazini – yaratish jarayoni. An'anaviy turlar (arxitеktura- va mashina-qurilish, tеxnologik va hok.) bilan bir o‘rinda, mustaqil yo‘nalishlar tuzilishni boshladi: tashkilotlarni loyihalashitirish, ekologik, ijtimoiy, injеnеr-psixologik, gеnеtik, pеdagogik va hokazolar.
MAKTABDAN TASHQARI MASHG‘ULOTLAR – bevosita sinf yoki maktabda emas, balki, ta’lim muassasasidan tashqarida, adabiyot o‘qituvchisi rahbarligida maqsadli ravishda olib boriladigan mashg‘ulot: muzeylarga ekskursiyalar, tarixiy joy va ziyoratgohlarga sayohatlar, turli ko‘rgazmalarda ishtirok etish, festival, karnaval, sayl, bayramlarda qatnashish…
МA’RUZA - yirik hajmdagi o‘quv materialini og‘zaki bayon qilish metodi sanalib, u qathiy mantiqiy ketma-ketlik, uzatilayotgan axborotlarning ko‘pligi, bilimlar bayonining tizimliligi kabi o‘ziga xos xususiyatlarini namoyon etadi.
MAZMUN (o'qitish, ta’lim) - o'quvchilar o‘qitish jaarayonida egallashi lozim bo'lgan ilmiy bilim, amaliy ko‘nikma, malakalar, faoliyat va fikrlash usullari tizimi.