O’zbek tili o’zbekiston respublikasi davlat arxitektura va qurilish qo’mitasi toshkent arxitektura – qurilish instituti

5–mavzu: So’zning o’z va ko’chma ma’nolari.

So`zlarining shakl va ma`no munosabatiga ko`ra turlari

Reja:

1.So’zning o’z va ko’chma ma’nolari.

2.Ma’no ko’chish usullari.

3.So`zlarining shakl va ma`no munosabatiga ko`ra turlari haqida.

4.Omonim (shakldosh) so`zlar.

5.Sinonim (ma`nodosh) so`zlar.

6.Antonim (zid ma`noli) so`zlar.

7.Paronim so`zlar.
Ayrim so’zlarning o’z ma’nosi va ko’chma ma’nosi bo’ladi. So’zning gapdan tashqarida ifodalaydigan ma’nosi bosh(o’z)ma’nodeyiladi. So’zning boshqa so’zlar yordamida aniqlanadigan, izohlanadigan ma’nosi ko’chma ma’no deyiladi: ko’z – ko’rish a’zosi (o’z ma’no), ignaning ko’zi - ko’chma ma’no. Ko’p ma’noli so’zlar ikkalasiga ham ega bo’ladi.

O’zbek tilida ma’no ko’chishning quyidagi usullari mavjud: