O’zbek tili darslarida yordamchi so’zlarning o’qitilishi

7-TOPSHIRIQ.-mi, -chi, -a, -ya, -ku, -ham, -u (-yu) -da, -oq, -yoq, -ki (-
kim), axir, hatto, nahotki, -gina (-kina, -qina), faqat, naq, na
yuklamalari 
ishtirokida gaplar tuzing, ularni imlo qoidalariga rioya qilib yozing. 
8-TOPSHIRIQ.
Yashirin axborot (presuppozitsiya)ga ishora qiluvchi
yuklamalarni aniqlang. Gapda yashirin tarzda
ifodalanayotgan 
axborotni 
ko'rsating. 
Namuna.
1. Faqatgina bir kuch bordir. (A.Oripov) - Boshqa narsasi yo'q. 
2. O'rtada sen uchun akang bor xolos. (T.Malik) - Sen uchun boshqa hech kim 
yo'q. 
1.Faqatgina bir kuch bordir. (A.Oripov) 2. O'rtada sen uchun akang bor 
xolos. (T.Malik) 3. Bu erda ham tinchlik yo'q. (G'.G'ulom) 4. He, telpak ham 
yo'q-ku. (O'.Hoshimov) 5. Taomda tag'in go'sht yo'q bo'ldi! (T.Murod) 6. 
Faqatgina taxtu toj yo'q. (E.Vohidov) 6. Yana bitta o'g'lim bor. (O'.Hoshimov) 7. 
Unda ham bor. (So'zl.) 8. Ha, mana tag'in bir qutisi bor ekan. (O'.Hoshimov) 
9- TOPSHIRIQ. Yuklamalar ishtirokida rasmga oid matn tayyorlang. 
Matnda qo’llangan yuklamalarning ma’no turini ajratib yozing. 
 

---

69 
 
UYGA VAZIFA. 
1-TOPSHIRIQ
.
"Seni hech kimga bermaymiz, O'zbeksiton!"
mavzusida 
matn tuzing. Unda 
-u (-yu), -da, na..., na…
yordamchilari ham yuklama, ham 
bog'lovchi vazifasida kelsin. 
2-TOPSHIRIQ
.
"O'zbek xalq maqollari"
dan vazifadosh yuklama 
ishtirok etgan 10 ta maqol toping va ularni izohlang. 
3-TOPSHIRIQ.
O'.Hoshimov 
asarlaridan 
yashirin 
axborot 
(presuppozitsiya)ga ishora qiluvchi yuklamalar ishtirok etgan gaplar toping. 
4-TOPSHIRIQ
. Ilmiy manbalar asosida quyidagi savollarga javob bering: 
1.
Yuklamali sintaktik o'ramlarning mavjudlikni bildiruvchi presuppozitsiya 
ifodalashi degandà nimani tushunasiz? Misollar bilan tushuntiring. 
2.
Yuklamali sintaktik o'ramlarning yo'qlikni bildiruvchi presuppozitsiya 
ifodalashi deganda nimani tushunasiz? Misollar bilan tushuntiring.