O’zbek tili darslarida yordamchi so’zlarning o’qitilishi

-u (-yu), -da, -mi
yordamchilaridan
-u(-yu), -da
qo'shimchalarining bog'lovchi vazifasini to'la-
to'kis bajarishi qator manbalarda qayd etilgan, 
-mi
qo'shimchasida ham 
bog'lovchilik xususiyati borligini 1. 
Yomg'ir yog'dimi, hamma joy nam bo'ladi
. 
2. 
Karim keldimi, to'polon boshlanadi tarzidagi 
gaplar tasdiqlaydi". "Nisbiy 
bog'lovchiga mustaqil so'z turkumidan o'sib chiqqan ... 
ba`zan, bir, vaqtida, 
hali, goh, goho
kabi so'zlarning takroriy shakli misol bo'ladi. Chunonchi, 1. 
12
Маhmudov N., Nurmonov А., Sobirov А., Nabiyeva D., Мirzaahmedov А. Оna tili. Umumta’lim 
maktablarining 7-sinfi uchun darslik . –Тоshkent: “Ма’naviyat”, 2013. –B. 74. 
13
Sayfullayeva R. va boshqalar. Hozirgi o’zbek adabiy tili. -Тоshkent: “Fan va texnologiya”. 2009. –B. 274-275. 
14
Sayfullayeva R. va boshqalar. Hozirgi o’zbek adabiy tili. - Тоshkent: “Fan va texnologiya”.2009. –B. 276. 

---

52 
Ba`zan Qoratoyning ishxonasida, ba`zan choyxonada tunab yurdi
. (Oybek) 2. 
Ikki kundan beri goh savalab, goh shiddat bilan yog'ayotgan yomg'ir 
hammayoqni ivitib yubordi.
(A.Qahhor) 3. 
Vaqtida qor yog'adi, vaqtida yomg'ir.
Bu gaplarda qo'llanilgan 
ba`zan, goh, vaqtida
so'zlarining vazifasi bog'lovchiga 
juda yaqin
15
".
Shuningdek, 
yuklamalarning 
bog'lovchilashuvi 
masalasini 
yoritish 
masalasiga e`tiborda bo'lish lozim. Ya`ni: 
Bog'lovchilarning yuklamalashuida ham tilning ma`lum bir qonun-
qoidalari amal qiladi. Shuningdek, hamma bog'lovchilar ham yuklama vazifasida 
qo'llana olmaydi. Yuklamalashish jarayoniga ko'proq sintaktik bog'lovchilar 
tortiladi.Sintaktik bog'lovchilar lug'aviy ma`noga ega bo'lmagan yordamchilardir. 
Masalan,