39
mámleketler menen ekonomikalıq qatnasıqlardı rawajlandırıw maqse-
tinde 1996-jıldan Tashkent—Andijan—Osh magistralınıń 100 km. den
artıq tawlı uchastkalarında qurılıs jumısları baslandı. Qamchiq hám
Rezak tunnelleri paydalanıwǵa tapsırıldı. Alma-Ata—Bishkek—Tashkent
hám Samarqand—Buxara—Ashxabad Túrkmenbashı avtomobil jolı,
Evropanı Kavkaz arqalı Aziya menen baylanıstıratuǵın avtomobil jolı
(Evropa—Kavkaz—Aziya transport ótkeliniń bir bólimi)nıń
respublika
aymaǵınan ótetuǵın bólimin ońlaw isleri ámelge asırıldı. Ózbekstandı
Qazaqstan arqalı Rossiya Federaciyası menen baylanıstıratuǵın 340
kilometrli Qońırat—Beynew avtomobil jol qurılısınıń birinshi basqıshı
juwmaqlandı.
Ózbekstannıń birden bir temir jol tarmaǵın júzege keltiriw boyınsha
1994—2001-jılları uzınlıǵı 700 kilometrge jaqın Nawayı—Uchquduq—
Nókis temir jolı qurıp pitkerildi.
Respublika aymaǵında barlıq transport túrleriniń júk hám jolawshılar
tasıw islerin jolǵa qoyıw, kommunikaciyalardı jedel rawajlandırıw,
transportta júk hám jolawshılardı tasıw salasındaǵı birge islesiwdi
keńeyttiriw hám de transmilliy transport ótkellerin rawajlandırıw
jumısların muwapıqlastırıw maqsetinde 2004-jılı «Ózbekstan transport
hám transport kommunikaciyaları birlespesi» shólkemlestirildi. Birles-
pe quramına «Ózbekstan temir jolları» mámleketlik-akcionerlik kom-
paniyası, «Ózbekstan hawa jolları» milliy aviakompaniyası, Ózbekstan
avtomobil hám dárya transportı
agentligi, «Ózavtojol» kompaniyası,
transport kommunikaciyalarınıń qurılısı menen shuǵıllanıwshı res-
publikalıq joybar hám qurılıs shólkemleri kirgizildi.
Bul dáwirde «Ózbekstan hawa jolları» belgisi menen párwaz etip
atırǵan samolyotler túrli mámleketlerde jaylasqan 40 tan zıyat aeroportqa
úzliksiz qatnay basladı. Aviaciya tarawında ámelge asırılǵan úlken
ózgerisler elimiz ekonomikasın bekkemlewde, onıń dúnya kólemindegi
abıray-itibarın jáne de arttırıwda ózine tán faktor boldı.
Temir jollar qurılısında da bir qatar jumıslar ámelge asırıldı. 2001-
jılı 341 km bolǵan Nawayı—Uchquduq—Sultanzada jónelisi, 2007-jılı
uzınlıǵı 220 km bolǵan Ǵuzar—Baysın—Qumqurǵan jónelisiniń qurılısı
tamamlanǵan. Ózbekstan hám Awǵanstan arasındaǵı sawda-satlıq,
tranzit baylanıslarınıń rawajlanıwı hám Ózbekstandı teńiz transportına
alıp shıǵatuǵın eń jaqın jol Awǵanstan arqalı ótiwdi esapqa alǵan halda
40
bir qatar jańa temir jol qurıw joybarları islep shıǵıldı. 2010-jılı Ózbekstan
Awǵanstan ushın strategiyalıq áhmiyetke iye bolǵan joybardı ámelge
asırdı, yaǵnıy Hayraton — Mozori Sharif temir jolınıń 75 kilometrin
qurıp berdi. Bul sıyaqlı tranzit
joybarlarınıń ámelge asırılıwı Ózbek-
stan sırtqı sawda geografiyasınıń
keńeyiwine tiykar boladı.
2016-jılı iyunde Angren — Pop
temir jolı hám
Qamchiq tunneli
ashıldı. Qamchiq jolı arqalı ótiwshi
Angren — Pop tarmaǵınıń qurılısı
Ferǵana oypatlıǵın Ózbekstannıń
basqa aymaqları menen baylanıstı-
rıwǵa imkan jarattı. Bunnan tısqarı,
temir joldıń uzınlıǵı 123,1 kilometrdi
qurap, usı joybar tiykarında uzınlıǵı
19,2 kilometrden ibarat bolǵan temir
jol tunneli qurıldı.
Ózbekstan Respublikası húkimeti
jolawshı tasıw tarawında jańa texno-
logiyalardı engiziw ushın Tashkent—
Samarqand jónelisi boylap tez júrer
jolawshı tasıwdı jolǵa qoydı. Jańa
Ózbekstan temir jollarınıń kartası.
Afrosiyob
poezdi
Qamchiq tunneli
Nókis
Úrgensh
Buxara
Nawayı
Samarqand
Termiz
Qoqan
Marǵılan
Andijan
Qarshi
Olat
Tashkent
Afrosiyob poezdi
Shıǵıs poezdi
Ózbekstan poezdi
Túngi poezdler
41
tez júrer poezd atı Afrosiyob bul — Samarqand wálayatında
jaylasqan
áyyemgi qala húrmetine qoyıldı. 2011-jıldıń oktyabrinen baslap onnan
sawda-satlıq maqsetinde paydalanıw jolǵa qoyıldı. Sol jılı ekinshi poezd
de keltirilip, 2012-jıldıń mayınan baslap óz qatnawın basladı.
Ǵárezsizlik jıllarında Tashkent metrosı qurılısı da tez pátler menen
ósti. 2001-jılı avgustta Yunusabad jónelisiniń 6 bándirgiden
ibarat
birinshi bólimi paydalanıwǵa tapsırılıp, jolawshı tasıw jolǵa qoyıldı.
2016-jılı Shavkat Mirziyoevtiń baslaması menen 7,1 kilometr bolǵan
Tashkent metropoliteniniń Sergeli liniyası qurılısı alıp barılmaqta. Bul
qararda jańa liniyanı 2020-jılǵa shekem qurıp paydalanıwǵa tapsırıw
kózde tutılǵan. Sergeli metro liniyası búgingi kúnge shekem Oraylıq
Aziyada qollanılmaǵan pútkilley jańasha estakada usılında qurılmaqta.
Yaǵnıy, bul jol kópir tárizli qurıladı, poezdler jer ústinde háreketlenedi.
Ózbekstan teńizge tuwrıdan-tuwrı shıǵıw imkanı sheklengen
34 mámleketten biri esaplanadı. Sol sebepli hawa jolları transportı
respublika ekonomikasında ayrıqsha áhmiyetke iye. 2012-jılǵa kelip
aviakompaniya zamanagóy hawa kemeleri menen támiyinlendi.
«Ózbekstan hawa jolları» aviakompaniyası dúnyanıń 25 ten zıyat eline
párwazların ámelge asırıp, jılına derlik 75 mıń tranzit jónelisiniń hawa
háreketin basqarmaqta.
Sonday-aq, aviakompaniya quramında xızmet
kórsetip atırǵan, sońǵı áwlad aviaciya texnikalarına texnikalıq xızmet
kórsetiw hám olardı ońlaw boyınsha Oraylıq Aziya regionında birden-bir
bolǵan oraydıń xızmetlerinen 320 shet el aviakompaniya samolyotlerine
aeronavigaciya xızmeti kórsetile baslandı. Ózbekstan Milliy Aviakom-
paniyası Boeing—757/767, A-320 samolyotleri, watanımızda
islep
shıǵarılǵan Il-114-100 zamanagóy laynerleri, Boeing—767—300 ER
júk tasıwshı samolyotlerge iye boldı. 2016-jılı jańa áwlad samolyotleri
Boeng—787 Dreamliner keltirildi. Xalıqaralıq párwazlar kartasına itibar
bersek, Ózbekstan ǴMDAnıń barlıq iri qalaları hám jáhánniń AQSh,
Germaniya, Ullı Britaniya,
Shveycariya, Hindstan, Túrkiya, Saud
Do'stlaringiz bilan baham: