Ozbek-Tariyx-1-70-(каракалпак). indd

partiyalar menen teń básekige kirisken halda, saylawlar arqalı 
deputatlıq ornına erisiwi lazımlıǵı usınıs etildi.
Atamalar túsindirmesi:
Partiya
— (
lat
. partio — bólek, bólim) ideyalıq jaqtan pikirles, 
mápleri bir bolǵan adamlar toparınan ibarat, belgili sociallıq topar 
yaki qatlamlardıń máplerin qorǵawshı siyasiy shólkem.
Modernizaciya 
— (modern
 
— zamanagóy) jańalanıw, zamanagóy; 
mámleket, jámiyet, ekonomika, texnologiya hám basqa tarawlardıń 
jańalanıwı, jańa metodlar, ashılıwlardıń qollanılıwı tiykarındaǵı 
ózgerisler.

---

30
Soraw hám tapsırmalar:
1. Jergilikli mámleketlik hákimiyatı organların sanań. Olar óz jumısın 
qaysı nızamlar tiykarında alıp baradı?
2. Saylaw sistemasındaǵı sońǵı ózgerisler haqqında nelerdi bilesiz?
3. Jergilikli hákimiyat hám jergilikli wákillikli uyımı ortasında 
qanday ayırmashılıq hám baylanıslar bar?
4. Siyasiy partiyalar jumısı boyınsha tómendegi kesteni toltırıń.
Partiya
Ózbekstan XDP «Adolat» SDP ÓzMTDP ÓzLiDeP
Dúzilgen jılı
Ideyası
4-tema. 
Ózbekstanda puqaralıq jámiyeti rawajlanıwınıń tiykarǵı 
basqıshları hám perspektivaları
Kúshli mámleketten — kúshli jámiyetke qaray. 
2000-jıldan búgingi 
kúnge shekem bolǵan dáwirdi qamtıp alǵan basqıshta elde jedel 
demokratiyalıq jańalanıw hám modernizaciyalaw procesleri baqlandı. 
Usı basqıshtıń tiykarǵı wazıypası etip milliy mámleketshilik tiykarların 
bekkemlewge qaratılǵan kúshli mámleketten — kúshli puqaralıq 
jámiyetine basqıshpa-basqısh ótiw máselesi qoyıldı. Eldiń siyasiy hám 
ekonomikalıq turmısında demokratiyalastırıw hám liberallastırıw 
procesleri tereńlesti, insan haq-huqıqları hám erkinliklerin qorǵawshı 
ǵárezsiz sud sisteması bekkemlendi, puqaralıq jámiyeti tiykarları 
rawajlandı, puqaralardıń ekonomikalıq hám siyasiy belsendiligi artıp 
bardı. Islam Karimov tárepinen elde puqaralıq jámiyetin qáliplestiriw 
hám demokratiyalıq reformalardı jáne de tereńlestiriw koncepciyası 
islep shıǵıldı. Usı basqısh mámleketlik hákimiyatı hám basqarıwın 
jáne de demokratiyalastırıw, sud-huqıq sisteması, málimleme tarawın 
reformalaw, sóz erkinligin támiyinlew, saylaw nızamshılıǵın jetilistiriw, 
ekonomikanı liberallastırıwǵa qaratılǵan demokratiyalıq bazar refor-
maların tereńlestiriwge qaratılǵanlıǵı menen xarakterlenedi.
2002-jılı bolıp ótken Oliy Majlistiń IX sessiyasında mámlekettiń 
Birinshi Prezidenti Islam Karimov áne usı reformalardı ámelge asırıwdıń 
jańa principlerin ortaǵa tasladı. Onda reformalarǵa tiyisli jeti másele — 
tiykarǵı baǵdar belgilep berildi.
?

---

31
Tiykarǵı baǵdarlardan biri jámiyet turmısında mámleketlik emes 
hám kommerciyalıq emes shólkemlerdiń ornı hám rolin arttırıw arqalı 
puqaralıq jámiyetin qurıw proceslerin tereńlestiriw, «Kúshli mámleketten 
— kúshli jámiyetke qaray» principin ámelge asırıw bolıp esaplanadı.
Mámleket siyasatınıń bas jolı huqıqıy, demokratiyalıq mámleketti 
júzege keltiriw, nızam aldında hámmeniń teńligin támiyinlew, «puqara 
— jámiyet — mámleket» principin engiziw, áne usı jol menen puqaralıq 
jámiyetin júzege keltiriw boldı.