O‘zbek filologiyasi fakulteti o‘zbek tilshunosligi kafedrasi o‘zbek dialektologiyasi

8. Qaysi dialektlarda o‘rin-payt, chiqish kelishiklari va egalik affikslari orasida «n» undoshi orttiriladi?
A.Toshkent, Samarqand.
V.Xorazm, Samarqand.
S.Xorazm, Forish.
D.Xorazm, Shahrisabz.
YE.Xorazm, Sariosiyo.


9.Toshkent shevasida –lar affiksi qaysi turkum so‘zlariga qo‘shilib hurmat ma’nosini ifoda qiladi:
A.Faqat otlarga.
V.Faqat fe’llarga.
S.Ham otlarga, ham fe’llarga.
D.Ham otlarga, ham sifatlarga.
YE.Ham sifatlarga, ham fe’llarga.


10.Toshkent va Samarqand shevalari qaysi unlining qo‘llanish- qo‘llanmasligiga ko‘ra farq qiladi?
A. ye va e.
V. a va
S. a va ye.
S. e va a.
D. e va
YE. ye va .


11.SHeva deb:
A.O‘zbek tilining kichik territoriyasiga oid qismiga aytiladi.
V.O‘zbek tilining o‘ziga xos leksik xususiyatlariga oid bir qismiga aytiladi.
S.O‘zbek tilining o‘ziga xos fonetik va grammatik xususiyatiga ega bo‘lgan qismiga aytiladi.
D.SHeva territorial tildir.
YE.O‘zbek tilining leksik fonetik va grammatik xususiyatlariga ega bo‘lgan kichik qismiga aytiladi.


12.O‘zbek adabiy tiliga berilgan to‘liq ta’rifni aniqlang:
A.O‘zbek adabiy tili asrlar davomida bir qolipga tushgan, silliqlashgan tildir.
V.O‘zbek adabiy tili milliy tilning yuqori bosqichi bo‘lib, so‘z san’atkorlari tomonidan sayqal berilgan, bir qolipga solingan tildir.
S.O‘zbek adabiy tili leksik jihatdan barqaror, fonetik va morfologik jihatdan bir qolipga solingan milliy tilning yuqori bosqichidir.
D.O‘zbek adabiy tili leksik jihatdan nisbatan barqaror, me’yorlashgan tildir.
YE.O‘zbek adabiy tili leksik jihatdan nisbatan barqaror, fonetik va grammatik jihatdan bir qolipga solingan, so‘z ustalari tomonidan silliqlangan tildir.


13.Fonetik transkripsiyaga berilgan ta’rifni belgilash:
A.Tarixiy yodnomalardagi matnlarni talaffuz qilish normalarini belgilab beruvchi yozuv sistemasidir.
V. Fonemaning variantlari bo‘lgan konkret nutq tovushlarini yozib olishda qo‘llanadigan yozuv sistemasidir.
S.Fonemalarning to‘g‘ri talaffuzini ta’minlovchi yozuv sistemasidir.
D.To‘g‘ri talaffuz normalarini aks ettiruvchi harflar yig‘indisidir.
YE.To‘g‘ri yozish va talaffuz qilishga xizmat qiladigan belgilar sistemasidir.