O‘zbek filologiyasi fakulteti o‘zbek tilshunosligi kafedrasi o‘zbek dialektologiyasi

22. Adabiy tilning tayanch dialektiga to‘g‘ri baho berilgan qatorni aniqlang.
A.Adabiy tilning leksik normalarini tayanch dialekt belgilaydi.
B.Adabiy tilning eng muhim fonetik va morfologik normalari tayanch dialektdan olinadi.
S.Adabiy til to‘laligicha tayanch dialekt asosida rivojlanadi.
D.Adabiy tilning rivojlanishi tamoyillarini tayanch dialekt belgilab beradi.
YE.Tayanch dialekt adabiy tilning barcha normalarini belgilab beradi.


23. U, °Y unlilari tavsifi to‘g‘ri keltirilgan qatorni toping.
A.Orqa qator, lablangan.
V.Old qator lablangan.
S.Yuqori – tor, lablangan.
D.Old qator, yuqori – tor.
YE.Old qator, quyi keng.


24. Turk-barlos shevasi qaysi olim tasnifida tilga olinadi?
A. YE.D.Polivanov.
V. V.V.Reshetov.
S. A.K.Borovkov.
D .K.K.Yudaxin.
YE. G‘.O.Yunusov.
25. Ushbu ta’riflardan qaysi biri singarmonizm qonunini to‘g‘ri ifoda qiladi?
A.Unlilarning old qator va orqa qator xususiyatlariga ko‘ra uyg‘unlashuvi.
V.Unlilarning old qator va orqa qator hamda lablanish darajasiga ko‘ra uyg‘unlashuvi.
S.So‘zda dastlabki bo‘g‘indagi unlining xususiyatiga ko‘ra keyingi bo‘g‘inlardagi unlilarning uyg‘unlashuvi.
D.So‘zda dastlabki bo‘g‘indagi unlining orqa qator va old qator lablangan va lablanmaganligiga ko‘ra keyingi bo‘g‘indagi unlining uyg‘ulashuvi.
YE.So‘z o‘zagidagi unlining orqa qator va old qator, lablangan va lablanmaganligiga ko‘ra affiksdagi unlilarning uyg‘unlashuvi.


26. Kontrast juft unlilar berilgan qatorni toping.
A.A –
V.E– ye
S.I – ’
D.O – O
YE.I – Ь
27. Qaysi dialektlarda o‘rin-payt va jo‘nalish kelishiklari almashinib qo‘llanadi?
A.Toshkent va Farg‘onada.
V.Buxoro va Xorazmda.
S. Samarqand, Toshkent viloyatlarida.
D.Namangan va Andijonda.
YE.Qashqadaryo va Surxondaryoda.