O`zbek filologiyasi fakul’teti o`zbek filologiyasi kafedrasi IV kurs kunduzgi bo`lim bitiruvchisi feruz rajabovning

Ikkinchi bobga oid xulosalar

1.Dramatik asar, shu jumladan, tragediya sahna uchun mo`ljallab yoziladi. Xususan, tragediyaning foljiaviy mohiyati sahnadagi ijroda, aktyorlarning talqinida to`laqonli namoyon bo`ladi.

2. “Jaloliddin Manguberdi” insoniyat tarixidagi eng ulkan va nihoyatda fojiali urush davrida yozib tugallangan. Asarda o`z ifodasini topgan fojiaviy, shu bilan birga, qahramonona ruh dramaturg ijod etayotgan davrga hamohang edi. Shu sababga ko`ra tragediya tugallangandan so`ng ko`p vaqt o`tmay respublikamizdagi akademik teatr tomonidan sohnaga qo`yildi va tomoshabinlar tomonidan qizg`in kutib olindi.

3. Milliy teatrning o`sha vaqtdagi iste`dodli va fidoyi san`atkorlari tragediya mohiyati va idealini to`g`ri angdadilar va talqin qildilar. “Jaloliddin” tomoshabinlarninng eng sevimli spektakllaridan biri bo`lib qoldi. Jalolidin va uning safdoshlari fashizmga qarshi jang qilayotgan o`zbek asakarlarining, asarda tasvir etilgan mo`g`ul bosqinchilari esa fashistlarning timsoli sifatida qabul qilindi. Bu tragediya tarixiy mavzuda yozilgan bo`lsa-da, zamonaviy mazmunga ega ekanligidan dalolat berardi.

4. “Jaloliddin” tradediyasi va spektakldi garchi o`ta zamonaviy ahasiyatga molik bo`lsa-da, sho`ro rahbariyati va mafkurachilarga ma`qul bo`lmadi. CHunki bu asarda o`zbek xalqining shonli o`tmishi va buyuk qahramonlari faoliyati tasvirlangan edi. Bunday asar xalqning milliy ongi va g`ururini uyg`otishi hamda uni istiqlolga da`vat etishi aniq edi. SHu sababdan spektakl’ sahnaga bir necha marta muvaffaqiyatli ravishda qo`yilgan taqiqlandi, sovet davrining keyingi yillarida qayta sahna yuzini ko`rmadi. Urushdan keyin muallifning qatag`on etilib, eng uzoq muddat – yigirma besh yilga qamalishining eng asosiy sababi ushbu tragediya edi.