O’zbek Adabiyoti tarixi: Eng qadimgi adabiy yodgorliklar


Ahmad Yassaviy (1166 yilda vafot etgan)



Download 140,18 Kb.
bet18/39
Sana11.01.2017
Hajmi140,18 Kb.
#14
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   39
Ahmad Yassaviy (1166 yilda vafot etgan)

  Ahmad Yassaviy mutasavvuf shoir, shayxul mashoyix, sultonul orifin laqablariga musharraf bo’lgan zot, Yassaviya (Jahriya) nomli tariqatning asoschisidir. U Sayram shahrida Shayx Ibrohim ota va Oysha ona (Qorasoch momo) oilalarida dunyoga keladi. Uning Latif ota va Mustafoqul ota kabi aka-ukasi bo’lgan. Ahmad 7 yoshida otasidan yetim qoladi. Dastlab Arslonbobdan, keyinchalik buxorolik yirik mutasavvuf Yusuf Hamadoniydan tahsil oladi. So’ngra Turkistonga qaytib shayxlik qiladi, ovozasi ortadi. Ahmad Yassaviy Muhammad payg’ambardan ortiq umr ko’rishini istamagan va 63 yoshida yerto’laga tushib, umrining oxirigacha ana shu yerto’lada yashagan. Amir Temur 1395-1397 yillarda Ahmad Yassaviy dafn etilgan joyga maqbara qurdirgan. Ahmad Yassaviy she’rlarini to’rtlik shaklida yaratib, ularga “hikmat” deb nom bergan. Hikmatlarga “Qul Xoja Ahmad”, “Xoja Ahmad Yassaviy”, “Ahmad ibn Ibrohim”, “Sulton Xoja Ahmad Yassaviy”, “Yassaviy Miskin Ahmad”, “Ahmadiy”, “Qul Ahmad”, “Miskin Ahmad” kabi taxalluslar qo’yilgan. Yassaviy hikmatlarida jaholat va nodonlik qoralangan. Shoir ijodi uchun Qur’on, hadis va umuman diniy ma’rifat yetakchi xususiyat hisoblanadi. Yassaviyning asarlarida hayotning barcha bosqichlari “shariat”, “tariqat”, “ma’rifat”, “haqiqat”dan iborat degan tasavvufona g’oya o’z ifodasini topgan. Yassaviy hikmatlarining tili xalqning jonli so’zlashuv va xalq qo’shiqlari tiliga yaqin turadi.


  Asarlari: “Devoni hikmat” (Daftari soniy (Ikkinchi daftar)), “Tariqat odobi to’g’risidagi risola”, “Me’roj hikoyasi”, “Munojotnoma”, “Faqrnoma” va boshqalar.


Download 140,18 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish