O’tkazilgan o’yinni muhokama qilish
Muhokamani o’yinga umumiy baho byerishdan boshlash lozim. Kyeyin taktik ryeja g’oyasi amalga oshirilgani yoki oshirilmaganligini qayd qilish kyerak. Agar amalga oshmay qolgan bo’lsa, bunga nima halal byerganiga to’xtalib o’tish lozim. Shundan so’ng murabbiy hamma qatorlar (oldingi, orqa qator, himoya, hujum va darvozabon o’yinchilarining) harakatini va, nihoyat, har bir o’yinchi harakatini baholaydi. Tyegishli xulosa chiqarilib, gandbolchilarning kyeyingi o’yinlari muvaffaqiyatliroq bo’lishi uchun shu o’yinda yuz byergan kamchiliklar ko’rsatiladi.
O’tgan o’yinni muhokama qilish quyidagicha ko’ri-nishda bo’ladi:
O’tkazilgan o’yinning umumiy bahosi.
Jamoa o’yin taktik ryejasini qanday bajargani.
Har bir o’yinchi faoliyatini baholash.
O’tkazilgan o’yindan chiqarilgan xulosalar.
Gandbol sport turini gigiyena tomondan ta’minlash
Ovqatlanish. Gandbol sport turida ovqatlanish shunday tashkil etilishi kyerakki, sportchining bir kunda sarf etgan enyergiyasi o’rni oziq-ovqatlar bilan to’ldirilishi kyerak. Mashq mashg’ulotlari vaqtida qo’l to’pi sportchilarida o’rtacha bir kun va bir tunda bir kg tana massasiga o’rtacha 63-67 kkal tashkil etadi. Asosiy ozuqa moddalariga bo’lgan talab bir kunda bir kg tana massasiga: oqsil 2,3-2,4 gr, yog’ 1,81,9 gr, karbonsuvlar 9-10 gr. Ozuqa moddalari xilma-xil bo’lib, biologik tomondan yuqori baholi bo’lishi lozim: sut va sut mahsulotlari, go’sht va go’sht mahsulotlari, sabzavot va myevalardan iborat bo’lishi kyerak. Bir kunlik ovqat xajmi o’rtacha 3,03,5 kg. Mashq mashg’ulotlari va musobaqalar oldidan yuqori quvvatli, kam hajmli va yaxshi o’zlashtiriladigan bo’lishi lozim.
Bir kunlik ovqatlanish tartibini sportchilarning umumiy kun tartibi bilan kyelishtirib tuzish lozim. Kun davomida 4 marta ovqat qabul etish maqsadga muvofiqdir. Musobaqa vaqtlarida ovqat qabul etish tartibini kyeskin o’zgartirish mumkin emas. O’yindan so’ng ozuqa moddalarini karbonsuvlar bilan boyitish lozim, katta miqdordagi yog’larni istye’mol etmagan ma’qul. Tayyorgarlikning har xil bosqichlarida quyidagi ovqat va ichimlik moddalar tavsiya etiladi.
Asosiy tayyorlov bosqichida: oqsil - 200 gr, umu-miy kkaloriyasi 14%, yog’lar - 155 gr, umumiy kkaloriyasi 28%, karbonsuvlar - 700 gr, umumiy kkaloriyasi 56% ni tavsiya etib, u 5000 kkal enyergiya byeradi yoki 230 gr oqsil, umumiy kkal 16%; 186 gr yog’, umumiy kkal 28%; 840 gr karbonsuv, umumiy kkaloriyasi 56% va bu 6000 kkal enyergiya byeradi.
Juda kuchli mashq mashg’ulotlarida tavsiya etiladi: oqsil-260 gr, umumiy kkaloriyasi 15%; yog’lar - 217 gr, umumiy kkaloriyasi 27%, karbonsuvlar - 1000 gr, umumiy kkaloriyasi 58% ni tashkil etadi va bu 7000 kkal enyergiya byeradi.
Musobaqadan oldingi tayyorlov bosqichida tavsiya etiladi: oqsil - 200 gr, umumiy kkaloriya 14%, yog’lar, umumiy kkaloriyasi 28%, karbonsuvlar - 700 gr, umumiy kkaloriyasi 56% ni tashkil etib, 5000 kkal enyergiya byeradi yoki oqsil - 260 gr, umumiy kkaloriyasi 15%, yog’lar - 217 gr, umumiy kkaloriyasi 27%, karbonsuvlar - 1000 gr, umumiy kkaloriyasi 58% ni tashkil etadi va bu 7000 kkal enyergiya byeradi.
Musobaqa bosqichida tavsiya etiladi: oqsil - 200 gr, umumiy kkaloriyasi 14%, yog’lar – 155 gr, umumiy kkaloriyasi 25%, karbonsuvlar - 700 gr, umumiy kkaloriyasi 56% yoki oqsil - 230 gr, umumiy kkaloriyasi 16%, yog’lar - 186 gr, umumiy kkaloriyasi 28%, karbonsuvlar - 840 gr, umumiy kkaloriyasi 56%ni tashkil etadi va bu 6000 kkal enyergiya byeradi.
Tiklanish bosqichida tavsiya etiladi: oqsil - 180 gr, umumiy kkaloriyasi 17%, yog’lar - 124 gr, umumiy kkaloriyasi 28%, karbonsuvlar - 560 gr, umumiy kkaloriyasi 55% ni tashkil etib, 4000 kkal enyergiya byeradi yoki oqsil - 200 gr, umumiy kkaloriyasi 28%, karbonsuvlar - 700 gr, umumiy kkaloriyasi 56% ni tashkil etadi va 5000 kkaloriyali enyergiya byeradi.
Qo’l to’pi bilan shug’ullanayotgan talabalar kun tartibi, sport qiyinchiliklari, jihozlanishi va mashq, musobaqa vaqtidagi shart-sharoitlar musobaqa qoidalari va gigiyena kitobida batafsil yoritilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |