Otkir hoshimov

91 & # * * * * '
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

kuy yog‘ilib chiqar, kim lardir o ‘z oqshom ini shodlikka 
to ld irg a n aziz bir odam i bilan suhbat qurardi. Faqat u 
yolg‘iz edi. U ning qadam tovushlari asfait y o ik a d a qar- 
sillar, sham ol aralash quloqni teshib yuborguday olis- 
olislarga tarqalar edi. H a, u biladi! Otasi jahl ustida 
shundoq qilayotganini, zum o ‘tm ay pushaym on b o iis h i- 
ni, butun um idlari shu qizidan ekanini biladi. Onasi 
hozir alam ichida zir titrab, q o ‘rquvdan behush b o iib
qolganini ham biladi. Lekin otasi, onasiga b o ig a n
m ehrdan k o ‘ra o ‘z -o ‘ziga b o ig a n nafrat z o ‘r chiqib, 
yetaklab ketyapti uni! Qayoqqa? M ana shuni bilm aydi 
u...
M uqaddam katta ko‘chaga chiqaverishdagi pastak uy 
tagida yotgan xarsang-toshga ko ‘zi tushdi-yu, birdan 
hushi joyiga kelganday to 'x tab qoldi. 0 ‘g iin in g y ig ia - 
yotganini, o ‘zining sochlari to ‘zib ketganini endi payqa- 
di. C hiroq nurida tilsiz boqib turgan bu tosh uning 
k o ‘ziga oltin b o iib ko‘rinib ketdi. lliq, aziz xotiralarning 
quyuni to ‘satdan yopirilib keldi-da, sekingina tosh usti- 
ga o ‘tirdi.
Bir vaqtlar eri urushda o ig a n xotin shu tosh ustida 
o ‘tirib, pista sotardi, M uqaddam qizaloq dugonalari 
bilan doim shu yerda  ynardi.
Keyin... Keyin u oqshom lari  zini kuzatib kelgan 
Anvar bilan xuddi shu yerda o iirg u v c h i edi...
Birdan uning ko ‘z o ‘ngida hozirgi em as, o ‘sha o 'z
A nvar akasining uyatchan, xayolchan qiyofasi jo nlandi...
M ana, hozir ham ham m ayoqqa pista p o ‘ch o g ‘i 
sochilib yotibdi. C hekka-chekkada oqarib yotgan papiros 
qoldiqlarini sham ol erm ak qilib pildiratyapti...
0 ‘zi ham bir vaqtlar A nvarning m uhabbatini erm ak 
qilgan ekan. D unyo o 'zi shunaqa ekan. Kishi o ‘zini 
ardoqlaganlarga ozor berarkanu ozor berganlarni ardoq- 
larkan...
U o ‘g i i ko ‘ksini tortqilayotganini sezib, egilib qara- 
di. Shavkat ovunib qolgan, am m o u zu n -u zun kipriklari 
orasida yosh yaltirab turar, jajji q o ic h a la ri bilan onasi- 
ning siynasiga yopishib olgan edi. U o ‘g iig a bir qarash- 
dayoq ham m a fikrlari izsiz yo‘qolib ketdi. K o ‘ksi 
quyoshday yagona, quyoshday yorqin onalik m ehri bilan 
to iib -to s h d i. Shavkatni m ahkam bag‘riga bosib, negali- 
gini o ‘zi ham tushunm ay jilm ayib q o ‘ydi.
92
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

K o‘cha ichida shoshilinch qadam tovushlari eshitildi. 
AJIakim halloslab yugurib kelardi. M uqaddam shoshilib, 
ko‘ksini yashirdi. 0 ‘g‘lini bag‘riga m ahkam roq bosib 
 rnidan turdi.
— Muqad!
M uqaddam zulm at ichidan chiqib kelayotgan ayolni 
d a fa ta n taniy olm adi. Keyin tikilib turdi-yu, qichqirib 
yubordi:
— Lobar!
Lobar yugurib kelib, uni quchoqlab oldi. U harsillar, 
tez chopganidan rangi o ‘chib ketgan edi.
— Jinni! — dedi u M uqaddam ga o ‘qrayib. — Esing 
borm i o ‘zi?! N im a qilib  tiribsan, Anzirat xolam ni 
 ldirm oqchim isan? — U Shavkatni k tarib olm oqchi 
edi, M uqaddam berm adi.
— Q  yaver, o ‘:zim... — M uqaddam uning kelinlik 
latofati barq urib turgan chehrasiga, atir hidi gurkirayot- 
gan atlas libosiga qarab turib, Ioqayd sradi:
— Q achon kelding?
— Vuy, odam ning o ‘takasini yorib yuboray deding!— 
Lobar nafasini rostlab jiim aydi. — Oyim kasalliklarini 
eshitib kelgan edim .. U zoq yo‘), endi kelib turgandim , 
xolam yig‘lab chiqdilar... — U y o‘l boshlar ekan, sha- 
m oldan yuzini p ana qilib M uqaddam ga qarab qydi. — 
Jinni b o ‘lib qoldingm i?
M uqaddam sirdosh dugonasining xuddi shu paytda 
uchraganidan k nglida bir iliqlik uyg‘onib, unga ergash- 
di. 
L obarn ing sh am o ld a h ilp iray o tg an etaklariga, 
shoshilib qadam bosishiga qarab borarkan, d a fa ta n
xayoliga qiziq bir fikr keldi. Bu xayoi um id chiro i sin- 
gari oldinga yetaklaganday b lib ketdi.
— Lobar, qishIog‘inglarda m enga ish bonmi? — dedi 
shoshilib.
Lobar taqqa to ‘xiab, burilib qaradi. Y ana yuzini kafti 
bilan sham oldan pana qilib, uzoq qarab qoldi.
— N im a ketm oqchim isan? — dedi ishonqiram ay.
— Ish bo ‘lsa, boram an! — M uqaddam Shavkatni 
o ‘nglab ko‘tarib, o ‘jar, q a fiy ohangda yana takrorladi: — 
Butunlay ketam an!
Lobar uning aniq aytayotganini tushunib, tag‘in bir 
nafas turib qoldi.
— Ish topiladi, — dedi  ylanib. U dugonasining o ‘z