O’tibdo’ Sana 09 «Ona tili» 7-sinflar uchun 6-Sinfda o'tilganlarni takrorlash

Uyushiq bo’laklar va gaplarni o’zaro bog’lab keluvchi bog’lovchilar teng bog’lovchilar hisoblanadi.
Teng bog’lovchilar uyushiq bo’lak va gaplarni bog’lash bilan birga, ular o’rtasidagi mazmuniy munosabatni ham ro’yobga chiqaradi. Shunga ko’ra teng bog’lovchilar quyidagi guruhlarga bo’linadi:
1) biriktiruv bog’lovchilari: va, hamda, bilan, ham.
2) zidlov bog’lovchilari: ammo, lekin, biroq, balki.
3) ayiruv bog’lovchilari: yo ... yo, goh ... goh, dam ... dam, bir ... bir, ba’zan ... ba’zan, xoh ... xoh.
4) inkor bog’lovchisi: na ... na.


188-mashq. Bog’lovchilarni toping. Qanday mazmuniy munosabatni ro’yobga chiqarayotganini ayting.
1. Uning o’g’illari: Bektosh va Hoshim maktabda o’qiydi. (N. Fozilov) 2. Qimmat ham sehrgar kampirning uyiga kelib qolibdi. Ammo u kampirga biror og’iz ham shirin so’z so’zlamabdi, aytgan ishlarini qilmabdi. (Ertakdan) 3. Avvalo shuki, kovush tikishga na charm bor, na sirach, na mix, na lok. (G’afur G’ulom) 4. Bu qizcha shu topda undan jon so’rasa, balki ayamasdi. Lekin non qani? (Oybek) 5. U rostini gapirib bergani uchun, onasi urishmadi, balki yolg’on gapirish odobli bolaning ishi emasligini aytdi. (Shuhrat)
6. Ko’ksimdagi sevinch shuncha zo’r,
Dumalayman maysada tanho.
Goh tentirab ketaman uzoq,
Yerni quchib o’paman goho. (Oybek)


IV. Yangi mavzuni mustahkamlash: Og’zaki savol-javob.
1. Yordamchi so’zlar deb nimaga aytiladi
2. Ko’makchilarning vazifasi
3. Sof ko’makchilar deb nimaga aytiladi?
4. Vazifadosh ko’makchilar deb nimaga aytiladi?
5. Bog’lovchilar deb nimaga aytiladi?
5. Teng bog’lovchilar deb nimaga aytiladi?
V. Uyga vazifa.
VI. Dars yakuni. Baholarni tahlil qilish.