Otabek Ruziyev 4-kurs 405-guruh Mustaqil ish Tovushlarni farqlashga tayyorlash bosqichiga metodik tavsifnoma. Reja

Otabek Ruziyev 4-kurs 405-guruh 
Mustaqil ish
Harakatchanligi yahshi bo‘lishi kerak. Bundan tashqari, bolani o‘quv faoliyatiga 
kiritish, o‘qishga qiziqish o‘yg‘otish, bolalarni yosh Hamda individual 
hususiyatlarini o‘rganish muHim aHamiyatga ega. 18 Alifbegacha davrda og‘zaki 
nutqning funksional sistemasi o‘rganiladi va takomillashtiriladi. Bolalar bilan 
sabzavot meva, kiyim, o‘quv qurollari, transport kabi va boshqa mavzular bo‘yicha 
suHbatlar uyushtiriladi, analiz sintez malakalari rivojlantirib boriladi. Eshitish 
analizatorini rivojlantirish ishlari ikki yo‘nalishda: nutqdan tashqari tovushlar 
asosida va nutq tovushlari-fonemalar asosida eshitish diqqati, hotirasi, fonematik 
o‘quvi rivojlantiriladi. Ko‘rish analizatori faoliyatini rivojlantirish ishlari rang, 
shakl Hajmi, o‘zoqyaqinligi, katta-kichikligini ajratish, ko‘rish diqqati, hotirasini 
o‘stirish, kuzatuvchanligini rivojlantirish, fazoviy idrokni o‘stirishlardan iborat 
bo‘lishi kerak.Bolaning umumiy motorikasi qanchalik yahshi bo‘lsa, uning nutqiy 
motorikasi va mayda qo‘l muskullarining Harakatchanligi shunchalik yahshi 
bo‘ladi. Demak, alifbegacha davrda bolaning motorikasini yahshi yo‘lga qo‘yish, 
ayniqsa mayda qo‘l muskullarining harakatchangligini o‘stirish muhim ahamiyatga 
ega. Birinchi sinf dasturining ikkinchi bo‘limini alifbe davri tashkil etadi. Bu 
davrda o‘quvchilar tovush-Harflarni taHlil-tarkib asosidagi usul bilan 
o‘zlashtiradilar. Yordamchi maktabda tovush -Harflarni, bo‘g‘in Hamda so‘zlarni 
o‘rgatish tartibi o‘zbek tilidagi tovushlarning fonetik hususiyatlari, ya’ni Hosil 
bo‘lish o‘rni, usuli, talaffuzi, bo‘g‘inga birikishi va boshqalar Hamda oligofren 
bolalarning rivojlanishidagi o‘ziga hos hususiyatlarini Hisobga olgan Holda 
belgilanadi. Yordamchi maktabda alifbe davrida ishlar to‘rt bosqich bo‘yicha 
amalga oshiriladi. Yordamchi maktab 1 sinf o‘quvchilari tovushlarni eshitish yo‘li 
bilan nutqdan ajrata oladigan, ularni aniq va to‘g‘ri talaffuz etadigan, boshqa 
tovushlardan farqlay oladigan bo‘lishi kerak. Har bir Harf yordamchi maktabda 
barcha bosqichlarda quyidagi tartibda o‘rgatilishi maqsadga muvofiqdir: 1.Gap 
tuzib, uning ichidan o‘rganiladigan harf ishtirokidagi so‘zni ajratib olish; 2. so‘z 
ichidan tovushni ajratib olish va uning o‘rnini aniqlash; 3. tovushning 
artikulatsiyasi, ya’ni qanday talaffuz etilishi (Havo oqimi qanday chiqadi, lablar 

---