Ostonov Shahzod Faxriddin o`g`li ning bitiruv malakaviy ishlarini(bmi) bajarish grafigi

BuxMTI “NMKT” kafedrasining 5320400

“Kimyoviy texnologiya “ bakalavriyat yo`nalishi 100-16 KT guruhi talabasi

Ostonov Shahzod Faxriddin o`g`li ning bitiruv malakaviy ishlarini(BMI) bajarish

GRAFIGI

Bitiruv malakaviy ishining mavzusi: “ Ekstraksion fosfor kislota olishning fizik – kimyoviy asoslarini tadqiq qilish”

№	Bajariladigan ishlarni nomlari	Bajarilish muddati	Izoh	Bajarilgan sanasi	MBI rahbari imzosi
1.	Krish (Mavzuga doir ma`limutlar to`plash)		Bitiruvchi malakaviy ishi Kimyoviy va oziq – ovqat fakulteti, “NMKT” kafedrasida bajariladi.
2.	1. Nazariy qism
3.	Fosforli o`g`itlar turlari
4.	1.2 Fosforli o`g`itlarni o`simliklardagi ozuqaviy ahamiyati
5.	2. Texnologik qism
6.	2.1. Ekstraksion fosfat kislota olish va uning usullari
7.	2.2. Ekstraksion fosfat kislota olishning fizik – kimyoviy asoslari
8.	3.Tajriba qismi.
9.	3.1. Xom ashyo tayyorlash va ekstraksion fosfat kislota olish.
10.	3.2. Ekstraksion fosfat kislotani tozalash.
11.	3.3. Tоzаlаngаn ekstrаktsiоn fоsfаt kislоtаsi vа охаktоsh аsоsidа dikаlsiyfоsfаt оlish
12.	4. Mehnat muhofazasi..
13.	Xulosa.
14.	Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati.
15.	Bitiruv ishi taqrizi.
16.	Bitiruv ishining dastlabki himoyasi.
17.	Bitiruv ishi himoyasi.

Izoh: Grafig kafedraning _._.2020 yildagi № - sonli yig`ilishida muhokama qilingan.
MBI raxbari : dotsent Abdullayev N.Sh

assistent. To`rayeva X.T.

Kafedra mudiri: dotsent Mahmudov R.A

Kirish.

O‘zbekiston Respublikasi kimyo sanoati keng rivojlangan mamlakatlar qatoridan o‘rin olgan. Agar bizda oziq-ovqat, to ‘qimachilik, teri ishlab chiqarish, kimyoviy o ‘g‘itlar, sintetik yuvish v o s ita la ri, ne ft, metallurgiya, gazni qayta ishlash sanoatlarining barcha si kimyoviy sanoat bilan chambarchas bog‘liqligini hisobga olsak, kimyoviy moddalar ishlab chiqarish va ularni sanoat miqyosida turli sohalarga yetkazib berish qanchalik muhimligini his etish mumkin.

Yuqoridagilarga yana bir juda muhim sohani qo‘shish mumkin. Bu soha dori-darmonlarva ular asosidagi yordamchi moddalami ishlab chiqarish va sanoat maqsadlari uchun foydalanishdir. Dori-darmonlar ishlab chiqarishni zamonaviy talablar darajasida tashkil etish va amalga oshirish uchun kimyo fanini chuqur egallagan yosh mutaxassislar kerak bo'ladi. Ular kimyo fani va kimyoviy texnologiyani zamonaviy talab darajasida egallagan bo‘lishlari kerak.

O‘zbekistonda kimyo fanining yangiliklarini bayon etish uchun ≪ 0 ‘zbekiston kimyo jurnali≫, ≪Tabiiy birikmalar kimyosi≫, ≪ O‘zbekiston fanlar akademiyasi ma’ruzalari≫, ≪Farmatsevtika jurnali≫, ≪Kimyo va texnologiya≪kabi ilmiy jurnallar chop etiladi. Ayni paytda kimyo sohasida fundamental ilmiy tekshiruv ishlari qator institutlarda olib borilmoqda: O‘zbekiston milliy universiteti kimyo fakulteti, O‘zbekiston fanlar akademiyasi umumiy va anorganik kimyo instituti, O‘simlik moddalari kimyosi va bioorganik kimyo instituti va boshqalar.

Ayni vaqtda mamlakatiniz bosib o’tgan taraqqiyot yo’lining chuqur tahlili, bugungi kunda jahon bozori kon’yunkturasi keskin o’zgarib, globallashuv sharoitida raqobat tabora kuchayib borayotgani davlatimizni yanada barqaror va jadal sur’atlar bilan rivojlantirish uchun mutlaqo yangicha yondashuv hamda tanoillarnini ishlab chiqish va ro’yobga chiqarishni taqozo etmoqda (Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6-сон, 70-модда).

Ushbu qonun xujjatlarida keltirilgan manbalarga asoslanib Markaziy Qizilqum fosforitlari Afrika-Arab xududlardagi yirik fosforit konlariga o’xshash donador turlarga kiradi. Fosfat xom ashyosi zahirasi 100% P2O5 hisobida 40,5 tonnani tashkil etib, O’zbekiston Respublikasini fosforli o’g’itlarga bo’lgantalabini 95 yildan ortiq qondira oladi . Shuni alohida aytish joizki, Qizilqum fosforitlari tarkibidagi asosiy komponent hisoblanmish fosfor bo’yicha past navli rudalarga tegishlidir. Ruda tarkibida ko’p miqdorda karbonatli birikmalar (kalsiy moduli – CaO:P2O5=2,85), gilli minerallar va organik moddalar mavjud. Qizilqum fosforitlarini qazib olishda undagi asosiy komponent fosforning konsentratsiyasini samosval-radiometrik usul yordamida aniqlashda fosforitlar bir necha navlarga bo’linadi. O’ta past navli ruda bu minerallashgan massa bo’lib, undagi P2O5 miqdori 10-12% tashkil etadi va ayni kunda chiqindi sifatida tashlab yuborilyapti.

Yuqori konsentratsiyali fosforli o’g’it - ammofos olish uchun Qizilqum fosforitlari boyitilishi zarur. Bugungi kunda Navoiy tog’ - metallurgiyakombinatida fosforitning 19,5-20,5% va undan baland P2O5 tutgan yuqori navli qismi zarrachalari aniq bir o’lchamga keltirilguncha quritiladi va maydalaniladi, so’ngra esa klassifikatsiyalanadi.

1.