Atmasfera ifloslanishi va ularni bartarf etish yo’llari reja: 1 Atmosfera havosining ifloslanshii va uni oldini olish. Er resurslaridan foydalanish

ATMASFERA IFLOSLANISHI VA ULARNI BARTARF ETISH YO’LLARI
Reja:
1 Atmosfera havosining ifloslanshii va uni oldini olish.
2.Er resurslaridan foydalanish.
3. Biologik resurslardan oqilona foydalanish.

Atmosfera havosining ifloslanshiivauni oldini olish.

Atmossfera havosnni ifloslantiruvchi manbalar asosan ikki qismcha: gazsimon (90%) va qattiq modalarga bo’linadi. Atmosferani tabiiy va ishlab chiqarish-maishiy jarayonlar tashkil etadi. 1) tabiiy yo’l bnlan atmosferaga yiliga 2,3 mlrd t. turli chiqindilar qo’shiladi. (dengiz to’zlarn, tuproq changi, o’rmonyong’ini kabi chiqindilar) 90 yillarning oxirida canoat - maishiy chiqindilar yiliga 60*10 t tashkil etib, ular atmosferaga qo’shilgan. Havoni ifloslanishida avtomobel transportining hissasi yuqoridir.
b) O’zbekistonda atmosfera havosi ifloslanishining hozirgi ahvoli. O’zbekiston sanoat shaharlarining aksariyat qismi tog’ vodiylarida joylashgan. Shu tufayli havoni o’z-o’zini tozalash xususiyati ancha chigaralangan. Chirchiq –Toshkent-Yangiyo’l, Angren – Ohangaron, Olmaliq, Piskent-buxoro shaharlari yo’nalishlarida havoning ifloslanishi kuchayganligi kuzatiladi. Surxondaryo vodiysida ushbu holat Tojikistonning Tursunzoda shahridagi alyuminiy zavodi faoliyati bilan bog’liq. 80-yillarda O’zbekistonda havoga chiqarilgan chiqindilarning jami miqdori 4,1-4,3 mln tonnani tashkil etib, uning yil sayin kamayishiga erishila boshlandi.
v) Atmosfera havosi ifloslanishining ijtimoiy - iqtisodiy oqibatlari. Insonning iflos havodan nafas olishi ko’pincha ko’ngilsiz oqibatlarga olib keladi, havo tarkibidagi ayrim gazsimon, suyuq va qattiq moddalar miqdorining REMdan ortib ketishi tirik organizmlarga katta ta’sir ko’rsatadn. Og’ir bronxit, laringit kasalliklari manbai hamiflos havodir. Yana shuningdek, bosh miya funktsiyalarining o’zgarishi, bolalarni o’sishini orqada qolishi, chorva mollarining kasallananishi, qishloq xo’jalik ekinlarini, mevali daraxtlarningqurishi ham iflos havo ta’siridandir.
g) Atmosfera havosini muhofaza qilish tadbirlari majmuasi, O’zRda 1996 i 27 dekabrda Oliy Majlis tomonidan “Atmosfera havosini muhofaza qilish to’g’risida”gi qonun qabul qilingan. Atmosfera havosini muhofaza qilish ko’p omillarga bog’liq; 1) avtotransport chiqindilarni kamaytirish;2) sanoatda kam chiqitli texnologiyalarni joriy qilish; 3) maishiy chiqindilardan samarali foydalanish; 4) xom ashyo qazib olinadigan konlarda turli gaz, chang va boshqalarni havoga chiqishini kamaytirish; 5) daraxtzor va yashil xiyobonlar maydonini ko’paytirish va boshqalar.