Орзу қил, фикрла, ярат

8. Марказлашган, марказлашмаган ва тақсимланган бошқарув

Марказлашмаган ва тақсимланган бошқарув тизимлари учун функцияларни тақсимлаш хос. Бу қарор тизимнинг барча иштирокчилари томонидан қабул қилинишини билдиради. Олий раҳбарият минимал назоратни амалга оширади ва ўз хатти-ҳаракатларини бошқалар билан мувофиқлаштиради.

Марказлашган тизимда эса бутун бир жараённи назоратга олган ягона бошқарувчи марказ мавжуд.

9. Ўйинлар назарияси

Ўйинлар назарияси инсоннинг стратегик вазиятлардаги хатти-ҳаракатларини ўрганади. Бунда танловни амалга ошираётган инсоннинг бошқа одамлар жавоб реакциясини олдиндан ўйлаши назарда тутилади. Стратегик фикрлаш нафақат ўйинларда, балки бизнесда ҳам фойдали. Бошқача қилиб айтганда, ўйинлар назарияси рақибнинг устунлигини минималлаштирувчи стратегияни танлашни назарда тутади.

10. Кўламда тежамкорликка риоя қилиш

Кўламда тежамкорликка риоя қилиш харажатлар нархини оширмасдан, компаниянинг жадал ўсишини таъминлайди. Ушбу ментал моделдан фойдаланувчи компанияларга Google, Facebook ва Twitter'ни мисол қилиш мумкин. Мазкур тармоқлар фойдаланувчилари сони ошиб бормоқда, бироқ компаниялар бунга ортиқча пул сарфламайди.

Етакчилик

11. Пирамида тамойили

Тамойил уч асосий пунктда мужассам:

1. 
   Аввал саволга жавоб беринг;
   
2. 
   Сўнг далилларни тўғри шакллантиринг;
   
3. 
   Охирида ўз ғояларингиздан мантиқий занжир тузинг.
   

Пирамида тамойили уч сабаб қоидаси билан биргаликда яхши самара беради. Бу суҳбатдошингизни ишонтиришга ва ўз нуқтаи назарингизни муваффақиятли етказишга ёрдам беради.

12. 99/50/1

Раҳбар мураккаб вазиятларда албатта ўзининг ижрочилар гуруҳи билан боғланиши керак:

• 
  лойиҳа энди бошланганида, ҳали 99 фоиз ишни бажариш керак бўлган пайтда;
  
• 
  йўл ўртасида, 50 фоиз иш ортда қолган вақтда;
  
• 
  маррага яқин қолганда, 1 фоиз иш қолганда.
  

Ушбу усул сизга вақтдан самарали фойдаланишни, жамоангизга эса - арзирли маҳсулот яратиш имконини беради.



13. Бевосита масъул шахс

Бу атаманинг (DRI — Directly Responsible Individual) пайдо бўлиши Apple компаниясига бориб тақалади. У кун тартибида ҳар бир пункт олдига бевосита масъул шахс исми шарифини киритади. Ҳар бир ходим ўз вазифаси учун жавобгар бўлади. Бунда тез-тез йиғилиш ўтказиш зарурати камаяди.

14. Жамоалар жамоаси

Жамоалар жамоасида барча ходимлар бир-бири билан ўзаро боғлиқликда ишлайди. Қарорлар жамоавий қабул қилинади, зеро барча умумий мақсад орқали боғланган.

15. Радикал ошкоралик

Усул моҳияти - раҳбарнинг ходимларга соғлом танқидни етказа билишида. Қўполликка йўл қўймай, хушмуомалалик ва очиқлик билан ҳақиқатни айтиш керак. Зеро раҳбар ўз жамоасидаги ходимларнинг ўсиши ва муваффақиятга эришишидан манфаатдор.

16. Тингла, қарор қил, гапир

Бу ментал модель Twitter'нинг собиқ бош директори Дик Костолога тегишли. Унинг таъкидлашича, қарор қабул қилаётганда айнан шундай тартибда ҳаракат қилиш керак.