O‘rta maxsus, kasb–hunar ta’limi markazi «Ixtisoslashtirilgan (maxsus) va boshlang`ich ta`lim muassasalari tarbiyachisi» kasbi bo’yicha

Namunaviy mavzular rejasi

№	Fanning bo`limlari va mavzular nomi	Umumiy yuklama soat
		Hammasi	Darslar turi bo`yicha soatlar taqsimoti (Auditoriya yuklamasi)						Mustaqil ish
			Jami	Nazariy	Amaliy	Laborato-riya ishi	Seminar	Kurs ishi (loyihasi)
1.	Tovush, tovushqator. Musiqa darslarining maqsad va vazifalari.	2	2	1	1
2.	Diapozon, rеgistr, oktava. Musiqa darslarining umumiy didaktik prinsiplari.	2	2	1	1
3.	Kalit. Nota yozuvi. 1-oktava tovushlarini yozilishi. Musiqa darslarining turi, xususiyati va strukturasi.	2	2	1	1
4.	Tovush cho`zimlari. Musiqa o`qitish metodlari.	2	2	1	1
5.	Kuchli va kuchsiz hissalar. Takt, takt chizig`i. Ritm, metr, zarb. Musiqa darslarida musiqa tinglash.	2	2	1	1
6.	O`lchov. Musiqa darslarida musiqa tinglash faoliyati rejasini tuzish va guruh bilan musiqa darslarida qo`llash.	2	2	1	1				5
7.	Tovush cho`zimlarini uzaytirish belgilari. Musiqa darslarida qo`shiq o`rgatish faoliyati	2	2	1	1
8.	Pauza. Musiqa darslarida qo`shiq o`rgatish faoliyati	2	2	1	1
9.	Ton va yarim ton. Musiqa darslarida qo`shiq o`rgatish faoliyati	2	2	1	1
10.	Alteratsiya belgilari. Kalit va tasodifiy alteratsiya belgilari. Vokal-xor malakalari.	2	2	1	1
11.	Nazorat darsi.	2	2		2				5
12.	Ladlar. Major va minor ladlari. Musiqa darslarida musiqa savodi	2	2	1	1
13.	Major tovush qatorining tuzilishi. Musiqa darslarida musiqiy ritmik harakatlar	4	4	2	2
14.	Minor tonalliklarini tuzish. Musiqa darslarida musiqiy ritmik harakatlar	4	4	2	2
15.	2/4 o’lchov. Bolalar cholg`u asboblarida jo`r bo`lish faoliyati	2	2	1	1
16.	Intervallar. Bolalar cholg`u asboblarida jo`r bo`lish faoliyati	2	2	1	1
17.	Vokal ovoz turlari. Konsert va yakunlovchi dars. Sinfdan tashqari ishlar.	2	2	2
18.	Nazorat darsi.	2	2		2				5
19.	O`zbek xalq musiqa madaniyati haqida umumiy tushuncha.	2	2	1	1
20.	Xalq ommaviy janrlari.	4	4	2	2
21.	Ustozona kasbiy musiqa.	2	2	1	1
22.	Maqom san`ati.	2	2	1	1
23.	Shashmaqom. Y.Rajabiy hayoti va ijodi.	4	4	2	2
24.	O’zbek xalq milliy cholg’u sozlari. O`zbek kompozitorlari.	2	2	1	1
25.	M.Ashrafiy hayoti va ijodi.	2	2	2
26.	M.Burxonov hayoti va ijodi.	2	2	1	1
27.	Nazorat darsi.	2	2	1	1				4
28.	O`zbek kompozitorlari bolalarga.	2	2	1	1
29.	O`zbek kompozitorlari bolalarga.	2	2	1	1				5
30.	Jahon klassik musiqasi. I.S.Bax hayoti va ijodi.	4	4	2	2
31.	V.A.Motsart hayoti, ijodi va asarlaridan tinglash.	2	2	1	1
32.	L.V.Betxoven hayoti va ijodi. Betxoven asarlaridan tinglash.	2	2	1	1
33.	Rus klassik musiqasi. M.I.Glinka hayoti va ijodi.	2	2	1	1
34.	P.I.Chaykovskiy hayoti va ijodi. Asarlaridan tinglash.	2	2	2
35.	O`tilgan mavzularni takrorlash. Nazorat darsi.	2	2		2				10
	Jami:	114	80	40	40				34

Musiqa va metodikasi fani bo`yicha amaliy, seminar, laboratoriya mashg`ulotlari va mustaqil ishlarni tashkil etish bo`yicha ko`rsatmalar
Musiqa va metodikasi fani bo`yicha amaliy, seminar va laboratoriya ishlari har bir mavzu yakunida tavsiya etildi. O`qituvchi talabalar bilim saviyasi va o`qitish shart–sharoitlaridan kelib chiqib, bu ishlarni tashkil etadi. Amaliy, seminar va laboratoriya ishlarini tashkil etishda o`quvchilarga oldindan mavzular tavsiya etiladi, reja berish maqsadga muvofiq. Har bir o`tkazilgan amaliy ish albatta tekshirilishi va baholanishi lozim. Amaliy, seminar va laboratoriya ishlarini tashkil etish o`quvchilarning mustaqil ishlarining davomi bo`lishi kerak.

Musiqa va mеtodikasi fanidan kurs ishlarining namunaviy mavzulari

1. 
   O`zbek cholg`u musiqasi.
   
2. 
   O`zbek maqom san`ati.
   
3. 
   Y.Rajabiy va maqom san`ati.
   
4. 
   O`zbek milliy musiqa cholg`u asboblari.
   
5. 
   Boshlang`ich sinflarda qo`shiq o`rgatish.
   
6. 
   Boshlang`ich sinflarda musiqa savodini o`tish.
   
7. 
   Musiqa darslarida musiqa tinglash – yetakchi faoliyat.
   
8. 
   Boshlang`ich sinflarda ko`p ovozli kuylashga o`rgatish.
   
9. 
   O`zbek musiqasining xalq ommaviy janrlari.
   
10. 
    O`zbek musiqasining ustozona kasbiy musiqasi.
    
11. 
    O`zbek musiqasi tarixi.
    
12. 
    O`zbek bastakorlari ijodi.
    
13. 
    Musiqa darslarida qo`shiq o`rgatish – yetakchi faoliyat.
    
14. 
    Musiqa darslarida abor – xor malakalari.
    

Kurs ishlarini bajarish tartibi har bir fan kafedrasi tomonidan alohida ishlab chiqiladi.
Amaliy mashg`ulotlarni o`tkazish uchun kerakli jihozlar
Musiqa va metodikasi fani bo`yicha o`tkaziladigan amaliy mashg`ulotlar uchun o`quv qurollari, darsliklar, qo`shimcha adabiyotlar, ommaviy axborot vositalari kerak.
O`qitishning texnik vositalari
Radio, televizor, kodoskop, magnitofon, kompyuter, multimediya.
Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   O.A.Apraksina. Maktabda musiqa tarbiyasi mеtodikasi.
   
2. 
   L.G.Bolotkina. Pеdogogika bilim yurtlari dasturi.
   
3. 
   Х.Nurmatov. Musiqa alifbosi. 1-sinf uchun. – T.: 2001.
   
4. 
   Х.Nurmatov. Musiqa alifbosi. 2-sinf uchun. – T.: 2001.
   
5. 
   3-sinf uchun musiqa darsligi. – T.: 2001.
   
6. 
   N. Soliyev “Musiqa savodi alifbosi”, 2003.
   
7. 
   N. Tursunova “Dildan kuyla, quvnab o’yna”, 2003.
   
8. 
   A. Liviyev “O’zbek milliy cholg’u sozlari tarixi”, 2005.
   
9. 
   S. Yo’ldosheva, G. Sattorova “Folklyor etnografik ansambllari”, 2007.
   
10. 
    B. Umirzoqov, O. Fayziyev “Rubob taronalari”, 2003.
    
11. 
    M. Qosimova “Bolalar bog’chalarida o’zbek xalq milliy raqslari”, 2003.
    
12. 
    N. Soliyev, A. Umarov “Musiqa savodi, alifbosini o’qitish bo’yicha o’quv-uslubiy qo’llanma”, 2003.
    
13. 
    S. Sharafiyeva “Xor sinfi”, 2003.
    
14. 
    Е. Волжина, X. Nurmatov “Ritmika”, 2007.
    
15. 
    R. Tursunov “Xalq musiqa ijodiyoti va adabiyoti”, 2002.
    

Foydalanishga tavsiya etiladigan internet tarmog`i

1. http:// ziyonet.uz/ru

2. http://konservatoriya.uz/resource.htm

3. http:// sb.uz – universal portal

4. 
   http:// mp3.uz
   
5. 
   http:// Google.uz
   
6. 
   http:// ru.Wikipedia.org 8. http:// MFA.uz 9. http:// Yandex.ru
   

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
O`RTA MAXSUS, KASB – HUNAR TA`LIMI MARKAZI

Ro’yxatga olindi № KMD 3141601-2.11 2012 yil 15 avgust

Vazirlikning 2012 yil 15 avgustdagi 332-1-sonli buyrug`i bilan tasdiqlangan

KUNI UZAYTIRILGAN GURUHLARDA, ixtisoslashtirilgan
ta`lim muassasalarida TA`LIM – TARBIYA NAZARIYASI
VA METODIKASI

fanidan o`quv DASTURI
Fan dasturi Oliy va o`rta maxsus, kasb-hunar ta`limi tayyorlov yo`nalishlari bo`yicha Muvofiqlashtiruvchi kengashning 2012-yil 24-iyuldagi 3-sonli majlis bayonnomasi bilan ma`qullangan.

Fan dasturi 1-Toshkent Pedagogika kollejida ishlab chiqildi, bilim sohasi bo`yicha sho`ba kelishuvidan o`tkazildi (1-sonli kelishuv Bayoni 2012-yil 16-iyul).

Tuzuvchi:	N.Nasritdinova	–	1-Toshkent Pedagogika kolleji o’qituvchisi.
	D.Maqsudova	–	1-Toshkent Pedagogika kolleji o’qituvchisi.
Taqrizchi:	M.Mutalipova	–	Nizomiy nomli TDPU “Pedagogika-psixologiya” kafedrasi dotsenti
	O.Nurmatova	–	1-Toshkent Pedagogika kolleji o’qituvchisi.

Kirish
Istiqlol barcha sohalarda bo`lgani kabi xalq ta`limi sohasida ham katta o`zgarishlar yasadi. Mamlakatimiz kеlajagi uchun Oliy Majlisning IX sеssiyasida qabul qilingan “Ta`lim to`g`risida”gi Qonun va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” ning amalga oshirilishi muhim ahamiyatga ega.

“Ta`lim to`g`risida”gi Qonun va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”da yosh avlodni milliy istiqlol mafkurasi ruhida tarbiyalash, dasturlar, darsliklar, o`quv-mеtodik qo`llanmalarni milliy ta`lim-tarbiya asosida qurish yo`l-yo`riqlari ko`rsatilgan.

Mustaqil O`zbеkiston taraqqiyotida o`z kuchi, imkoniyatlariga tayanadigan, atrofida sodir bo`layotgan voqеa-hodisalarga mustaqil munosabat bilan yondashadigan, ayni zamonda, o`z manfaatlarini, mamlakat va хalq manfaatlari bilan uyg`un holda quradigan, erkin, har jihatdan barkamol sog`lom avlodning tarbiyalanishi asosiy o`rinni egallaydi.

O`zbеkistonning taraqqiyot yo`li maktablardan boshlanadi. Kadrlar tayyorlashning sifati, erkin fikrlovchi shaхs-fuqaroni kamol toptirish, sinf хonalari va auditoriyalarda kimlar dars bеrishiga bog`liq. Shunday ekan, Хalq ta`limi uchun yuksak malakali mutaхassislar tayyorlash bugungi kunning asosiy vazifasidir.

Bu fanni o`qitishning maqsadi boshlang`ich sinflarda ta`lim-tarbiya ishlarini tashkil etishda, kuni uzaytirilgan guruhlarda o`quvchining imkoniyati, qobiliyati, bilimini hisobga olish va shakllantirish, o`quvchilarning bo`sh vaqtini to`g`ri va samarali o`tkazish yo`llarini o`rgatishdan, turli tadbirlar va mashg`ulotlar tashkil qilish hamda o`tkazishni o`rgatishdan iborat.
Fanni o`rganish natijasida o`quvchilar quyidagi ko`nikmalarga ega bo`lishlari kerak:

• 
  bo`lajak mutaxassislar O`zbеkiston Rеspublikasining “Ta`lim to`g`risida” gi Qonunini bilish;
  
• 
  yoshlarni har jihatdan yеtuk, barkamol qilib tarbiyalash, ijtimoiy hayotga tayyorlash;
  
• 
  o`quvchilarning qobiliyati, bilim darajasini hisobga olish, bo`sh vaqtlarini to`g`ri tashkil qilish kabilarni bilish;
  
• 
  bo`lajak mutaxassisda kasbiy – professional munosabat shakllanishi.
  
• 
  
  

Fanni o`rganish natijasida o`quvchilar quyidagi bilimlarga ega bo`lishlari kerak:

• 
  barkamol shaхs modulini tasavvur etish, uning ma`naviyatidagi zaruriy sifatlarni shakllantirish shakl va yo`llarini izlashlari;
  
• 
  tarbiyaviy ishlarni tashkil qilishning nazariy va amaliy asoslarini egallashlari;
  
• 
  shaхsni ma`naviy barkamol qilib tarbiyalashda o`zbеk хalqining milliy va ma`naviy qadriyatlaridan foydalanish imkoniyatlarini o`rganishlari;
  
• 
  tarbiyaviy tadbirlarni rеjalashtirishda o`quvchi yoshlarning ruhiyati, qiziqish, jamoadagi ijobiy va salbiy sifatlarning mavjudligi darajasiga e`tibor bеrishlari;
  
• 
  tarbiyaviy tadbirlarning sifat va samaradorligini oshirishda yangicha ishlash mеtodi va shakllaridan foydalanish san`atiga ega bo`lishlari.
  

Fanning o`quv rejasidagi boshqa fanlar bilan o`zaro bo`g`likligi,

uslubiy jihatidan uzviyligi va ketma- ketligi
Ushbu fanni o`zlashtirish uchun o`quvchi umumta`lim fanlaridan anatomiya, biologiya, adabiyot, kasbiy ta`lim fanlaridan pedagogika, psixologiya, tarbiyaviy ishlar metodikasi, yoshlar tashkilotlari va ular bilan ishlash metodikasi va xususiy metodika fanlarini chuqur o`zlashtirishgan bo`lishlari talab etiladi. O`quv rejaga ko`ra yuqorida keltirilgan fanlar, KUGlarda ta`lim-tarbiya nazariyasi va metodikasi fani bilan birgalikda o`zlashtirilishi lozim.

Fanni o`qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalaridan

foydalanish bo`yicha tavsiyalar
KUGlarda ta`lim-tarbiya nazariyasi va metodikasi fanini o`qitishda yangi pedagogik texnologiyalarni qo`llash va axborot kommunikatsion tizimidan foydalanish bugungi kunning dolzarb masalalaridan biridir. Axborot asri bo`lgan hozirgi davrda ta`lim jarayonida olingan axborotlarni qayta ishlash va tahlil qilishga o`rgatish har bir fan o`qituvchisining vazifasidir. Quyida ushbu fanni o`qitishda zamon talabi asosida darslarni tashkil etish bo`yicha quyidagi tavsiyalar beriladi:

• 
  “Maxsus maktab internatlarida o`quv-tarbiyaviy ishlarni tashkil etish” bo`limini o`rgatishda rivojlanishida nuqsoni bo`lgan bolalar bilan ishlash yo`llari va ular qalbiga yo`l topa olish uchun tajribali tarbiyachilar faoliyatini o`rganish maqsadga muvofiq.
  

Bu mavzularni o`qitishda internet materiallaridan foydalanish tavsiya etiladi;

-“Keys-stadi”, “SCORE”, “SWOT-tahlil”, “Sinkveyn”, “FSMU”, “Xulosalash (Rezyume)”, “Klaster”, “Labirint”, “Qora quti”, “Charxpalak”, “Blits-o‘yin”, “Aqliy hujum”, “Skrabey”, “Vvenn diagrammasi”, “Tushunchalar tahlili”, “Akvarium”, “Insert”, “Fidbek”, “Pinbord”, “Juftliklarda ishlash”, “Beshinchisi ortiqcha” texnologiya va boshqa metodikalar.

-Interaktiv o`qitish metodlari va texnologiyalari har bir o`quv fanining o`ziga xos hususiyatlaridan kelib chiqqan holda tanlanadi. Xususan, KUGlarda ta`lim-tarbiya nazariyasi va metodikasi fanini o`qitishda ham yuqoridagi pedagogik texnologiyalardan unumli foydalanish mumkin.

• 
  “Mehribonlik uylari ta`lim-tarbiya ishlarini tashkil etish xususiyatlari” bo`limida mehribonlik uylari faoliyati va ish mazmunini o`rganish matbuot va internetdagi yangiliklardan xabardor bo`lish, Mehribonlik uylari Nizomga kiritilayotgan dasturiy faoliyatlarni kuzatib borish va foydalanish lozim.
  
• 
  ta`lim berishning zamonga xos texnik vositaridan - o‘quv qo‘llanma, kompyuter, proyektor, slaydlar, multimedia, flipchart, tarqatma materiallar va boshqa kompyuter dasturlaridan foydalanishi kerak.