O'rta-m axsus kasb-hunar ta’limi markazi

kindik atrofidagi venalar; 8, 9 -  bel venalari;
1 0 -  pastki kovak vena; / / - ichak tutqichning
pastki venasi; 12 - t o 'g 'r i ichak venalari; 1 3 -
ichki yonbosh vena; 14, 15 -  qorin devorining
pastki venalari; 16 -  umumiy yonbosh venasi;
17 -k in d ik ; 1 8 -  me’da venasi; 19, 20 -q o rin
ustki
ko'prik venasi; 21 yuqori kovak vena.
3. Q o p q a - k o v a k v e n a a n a s t o m o z i kindik atrofidagi vena 
chigallarining (ikkinchi punktdagi kovak-kovak anastomoziga qaralsin) 
jigam ing 
yumaloq boylami orqali qopqa venasiga qo'shilishidan hosil 
bo'ladi.
4. Q o p q a - k o v a k v e n a a n a s t o m o z i m e’da venalarining bir 
tomondan qizilo'ngach bilan (yuqori kovak vena sistemasi), ikkinchi to­
mondan qopqa venalari bilan qo'shilishidan vujudga keladi.
5. Q o p q a - k o v a k v e n a a n a s t o m o z i to 'g 'ri ichak yuqori 
venasining (ichak tutqich pastki venasi orqali qopqa venasiga quyiladi) 
to 'g 'ri ichak o 'rta venasi (pastki kovak vena sistemasi) bilan qo'shilishidan 
hosil bo'ladi.
Bu xildagi anastomozlar kovak vena sistemalari yoki qopqa venasida 
qon aylanishi qiyinlashgan (dimlanib qolgan) paytda yonlama (kollateral) 
qon aylanishini ta’minlaydi.

---

EMBRIONDA QON AYLANISHI
Embrionning rivojlanishi davrida homilaning o'sishi uchun kerakli
oziq moddalar, kislorod ona qoni 
Binobarin, bolaning tug'ilgun- 
cha bo'lgan davrdagi qon ayla­
n ish i o 'z ig a xos. Ju m la d a n , 
h o m ila u c h u n k e ra k li o z iq
m oddalar, kislorod ona qoni, 
uning bachadon arteriyasi orqali 
yo'ldoshga kirib, undan embrion 
(homila)ning kindik venasi orqali 
boradi. K indik venasi jig arg a 
yaqinlashganda ikkiga bo'linib, 
biri qopqa venasiga, ikkinchisi 
pastki kovak venasiga qo'shiladi 
(171-rasm).
Shunday qilib, onadan ke­
layotgan arterial (kislorodli) qon­
nin g b ir q ism i j ig a r o rq a li 
homilaning kindik venasiga, ik­
kinchi qism i esa em brionning 
pastki kovak venasiga tutashadi. 
Natijada arteriya qoni homila ta­
nasining pastki qismidan kelayot­
gan vena qoni bilan aralashib 
ketadi. Bu aralash qon pastki 
kovak venasi orqali yurakning 
o'ng bo'lm achasiga quyiladi. Bu 
yerdan qonning bir qismi bo'lm a­
chalar oraliq devoridagi ovalsi­
mon teshik orqali yurakning chap 
bo'lmachasiga o'tsa, ikkinchi qis­
mi o 'n g qo rinchaga quyiladi. 
O 'ng qorinchaga quyilgan qon 
esa o'p k a 
arteriyasiga o'tadi. 
Lekin homilada o'p k a ishlamay 
turgani uchun o 'p k a g a yetib 
borgan oz miqdordagi qon o'pka 
venasi orqali yurakning chap 
bo'lmachasiga quyiladi. O'pka ar- 
teriyasidagi qonning asosiy qismi 
Botallo arteriya yo'li orqali aorta-
orqali boradi.