Iqtisodiy rivojlangan mamlakatlarda tug'ilishning pastligi global miqyosda ijobiy omil hisoblanadi. Biroq, bu salbiy ijtimoiy-siyosiy oqibatlarga ham olib kelishi mumkin. Aholi qarib bormoqda. Pensionerlar sonining ko‘payishi mamlakat iqtisodiyotiga og‘ir yuk bo‘lmoqda. Aholining qarishi yana bir muammoni keltirib chiqaradi. Katta yoshdagi guruhlarning kamroq dinamizmi ijtimoiy va madaniy innovatsiyalar masalalarida muhim avlodlararo tafovutlarni keltirib chiqarishi mumkin. Natijada jamiyat konservativ bo‘lib qoladi. Shuni ham e'tiborsiz qoldirmaslik kerakki, qit'alarning maydoni o'zgarmaydi, lekin aholi soni ko'payadi. Yer yuqori aholi zichligiga bardosh bera oladimi? Shuni ham e'tiborsiz qoldirmaslik kerakki, qit'alarning maydoni o'zgarmaydi, lekin aholi soni ko'payadi. Yer yuqori aholi zichligiga bardosh bera oladimi? Odamning normal yashashi uchun ma'lum bir joy va etarli oziq-ovqat kerak. Prognozlarga ko'ra, 2050 yilda dunyo aholisi 10-11 milliard kishiga etadi, har bir aholi juda kam kvadrat metr maydonga ega bo'ladi. Aholining yuqori zichligi yashash muhitining buzilishiga va tabiiy resurslarning kamayishiga olib keladi. Odamning normal yashashi uchun ma'lum bir joy va etarli oziq-ovqat kerak. Prognozlarga ko'ra, 2050 yilda dunyo aholisi 10-11 milliard kishiga etadi, har bir aholi juda kam kvadrat metr maydonga ega bo'ladi. Aholining yuqori zichligi yashash muhitining buzilishiga va tabiiy resurslarning kamayishiga olib keladi. Boshqa prognozlarga ko'ra, Yer 12 milliarddan ortiq odamni oziqlantirishga qodir emas. Yetarlicha oziq-ovqat va joy topish uchun odam qaerga ko’chib borishi kerak? Ayni paytda Yer aholisini cheklashning mumkin bo'lgan yo'llarini aytib berish oqilona emasmi? "Inson - biosfera" tizimidagi qarama-qarshilikni bartaraf etish uchun yangi noosferik mafkura kerak, hatto noosfera "inqilob" ham kerak. Inson va tabiiy muhit o'rtasidagi munosabatlar insonparvarlikni saqlash, noosfera iqtisodiyotiga o'tish, ishlab chiqarish faoliyati va inson ongini ko'kalamzorlashtirishning yangi tamoyillariga asoslanishi kerak. Yetarlicha oziq-ovqat va joy topish uchun odam qaerga ko’chib borishi kerak? Ayni paytda Yer aholisini cheklashning mumkin bo'lgan yo'llarini aytib berish oqilona emasmi? "Inson - biosfera" tizimidagi qarama-qarshilikni bartaraf etish uchun yangi noosferik mafkura kerak, hatto noosfera "inqilob" ham kerak. Inson va tabiiy muhit o'rtasidagi munosabatlar insonparvarlikni saqlash, noosfera iqtisodiyotiga o'tish, ishlab chiqarish faoliyati va inson ongini ko'kalamzorlashtirishning yangi tamoyillariga asoslanishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |