O‟rganish usullari reja: Anatomiyani tekshirish usullari

8- segmentar Bronx chap tomonda qo`shiadi. Bronxlar ichkarida tarmoqlanadi

25

.   

Nafas olishning boshqarilishi. 

Nafas olish va chiqarish  nerv va gumoral usulda boshqariladi. Nafas olish va chiqarishning 

nerv  markazi  uzunchoq  miyada  joylashgan.  Nafas  markazi  doimo  aktiv  ishlab,  о‗z-о‗zidan 

qо‗zgolish sodir bо‗lib turadi. 

Odam  nafas  olganda  о‗pka  hujayralaridagi  retseptorlar  ta‘sirlanadi.  Impuls  nafas  olish 

markaziga adashgan nerv orqali keladi. Natijada nafas olish markazi tormozlanib, nafas chiqarish 

markazi qо‗zgoladi, nafas muskullari bо‗shashadi, kо‗krak qafasi kichrayadi, diafragma muskuli 

bо‗shashadi va nafas chiqariladi. Nafas olishning boshqarilishida bosh miya katta yarimsharlari 

ham  ishtirok  etadi.  Nafas  olish  markaziga  qon  ximiyaviy  tarkibining  о‗zgarishi  kuchli  ta‘sir 

etadi.  qonda  karbonat  angidrid  gazi  tо‗planib  qolishi  natijasida  qon  tomirlar  devoridagi 

retseptorlar  ta‘sirlanadi  va  qо‗zgolish  qon  tomirlar  orqali  nafas  markazini.  reflektor  ravishda 

qо‗zgotadi. Nafas olish va chiqarishni bunday Usulda boshqarilishi gumoral yо‗l deb aytiladi. 

Muhim atamalar: 

Plevra - о‗pka pardasi. Visseral - ichki parda. Pariyetal - tashqi parda. 

                                                           

25

 

Adolf Faller., Michael Schuenke-The Human Body - ―An Introduction to Structure and 

Function‖ ThiemeStuttgart · New Yorkhttp: //www.bestmedbook.com/ 2004     345-bet  bet 

mazmun va moxiyatidan foydalanildi 

 

 

---

Diafragma - kо‗krak bilan qorin bо‗shlig‗ini ajratib turuvchi мuskul. 

О‗pka   ventilyatsiyasi   -  bir   minutda   nafasga   olinadigan   havo miqdori.